Nowe spojrzenie na sprawiedliwość retrybutywną. Rozważania na tle koncepcji biernego podmiotu przestępstwa
[Toward New Focus on Retributive Justice. Reflections on Background of Passive Subject of Crime]
Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowanyCzasopismo: Roczniki Nauk Prawnych (ISSN: 1507-7896)
Rok wydania: 2015
Tom: 25
Numer czasopisma: 4
Strony od-do: 69-90
Streszczenie: W artykule podjęto próbę nowego spojrzenia na retrybutywizm. Punkt wyjścia dla prezentowanej idei stanowi koncepcja biernego podmiotu przestępstwa. Wydaje się bowiem, że retrybutywizm wobec wyczerpania środków do jego argumentacji wymaga nowej podbudowy. Stąd postuluje się zestawienie teorii retrybutywnego karania z koncepcją podkreślającą znaczenie ofiary przestępstwa w jej materialnoprawnym ujęciu. Prawo karne potrzebuje uzasadnienia dla publicznej reakcji, którą stanowi kara z uwzględnieniem pomiotu biernego, tj. tego, czyje dobra prawne, będące przedmiotem ochrony norm prawa karnego materialnego, zostały bezpośrednio naruszone lub zagrożone przez przestępstwo. To ofiara cierpi wskutek przestępstwa i dlatego też wymaga szczególnego podejścia, zwłaszcza ze strony odpowiednich organów państwowych. Jednocześnie jest ona podmiotem, który może posiadać istotne znaczenie w kontekście ustalenia tego, na co sprawca zasługuje, także w perspektywie sądowego wymiaru kary. Ofiara przestępstwa jest więc istotnym czynnikiem, abstrahując nawet od kompensacyjnej funkcji prawa karnego. Kluczowe miejsce w tym kontekście zajmuje koncepcja biernego podmiotu przestępstwa, która może zostać zestawiona spójnie z retrybutywizmem. Nie jest ona bowiem względem niego teorią sprzeczną, a wręcz przeciwnie, w wielu aspektach pozostaje z nią zbieżna i stanowi istotne dopełnienie, niejednokrotnie kluczowe dla uzasadnienia sensu retrybutywnego karania.
Słowa kluczowe: retrybutywizm, sprawiedliwość retrybutywna, przestępstwo, ofiara, sprawca, bierny podmiot przestępstwa, kara, karanie
Dostęp WWW: http://www.kul.pl/files/1374/public/rnp_2015/nr_4/s_069-090_art_smarzewski.pdf
DOI: http://dx.doi.org/10.18290/rnp.2015.25.4-4
Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Marek Smarzewski",
title = "Nowe spojrzenie na sprawiedliwość retrybutywną. Rozważania na tle koncepcji biernego podmiotu przestępstwa",
journal = "Roczniki Nauk Prawnych",
year = "2015",
number = "4",
pages = "69-90"
}
Cytowanie w formacie APA:
Smarzewski, M. (2015). Nowe spojrzenie na sprawiedliwość retrybutywną. Rozważania na tle koncepcji biernego podmiotu przestępstwa. Roczniki Nauk Prawnych, 4, 69-90.