Via pulchritudinis w mariologii i pobożności maryjnej
[Via pulchritudinis in marilogy and Marian piety]

Rozdział w recenzowanej książce naukowej

Miejsce: Częstochowa
Rok wydania: 2021
Tytuł publikacji: „Tam Twe serce, kędy skarb przebywa”. Jasna Góra – skarbiec kultury polskiej i europejskiej
Redaktorzy: Agnieszka Czajkowska, Ewelina Mika
Strony od-do: 15-29
Streszczenie: Od starożytności Maryja była obiektem fascynacji nie tylko ludzi pobożnych, mistyków i świętych, ale także artystów: malarzy, rzeźbiarzy, muzyków i poetów. Również chrześcijańska pobożność wobec różnych kręgów kulturowych poświęca Matce Bożej największą uwagę w różnych aspektach Jej piękna fizycznego i duchowego. To pobożność ludowa na drodze piękna (via pulchritudinis) intuicyjnie odsłania tajemnicę Maryi i Jej rolę w dziejach zbawienia. Od Soboru Watykańskiego II zachodnia teologia katolicka, a zwłaszcza mariologia jako systematyczna refleksja teologiczna, zaczęła intensyfikować poszukiwania właściwej hermeneutyki piękna, która pozwoliłaby poznać i doświadczyć, kim jest Maryja. Via pulchritudinis stała się więc inspiracją zarówno dla mariologii, jak i pobożności maryjnej. Ta ostatnia na różne sposoby kontempluje piękno Maryi, ale przede wszystkim w różańcu i wielu innych modlitwach maryjnych (np. litaniach), obrazach i figurach, a także w sanktuariach jako ośrodkach religijnych i kulturalnych. Istotę via pulchritudinis w pobożności maryjnej wyraził Papież Jan Paweł II w następujących słowach: „Maryja pełna subtelnego uroku prowadzi nas do Prawdy i chroni nas przed pokusami tego świata. Pokazuje nam najwyższe Piękno, w którym znajdujemy prawdziwy spokój duszy, pozwala nam na nowo odkryć świat bez całej jego brzydoty, w jego pierwotnej rzeczywistości i czystości, ten świat, który wyszedł z rąk Stwórcy i został zbawiony przez Krew Odkupiciela”.
Słowa kluczowe: Maryja, mariologia, maryjna pobożność, piękno, via pulchritudinis.