WSD SANDOMIERZ
HISTORIA KOŚCIOŁA W STAROŻYTNOŚCI I ŚREDNIOWIECZU
PODRĘCZNIKI
- M. Banaszak, Historia Kościoła Katolickiego, t. I-II, Warszawa 1989.
- K. Bihlmeyer, H. Tuechle, Historia Kościoła, t. I – Starożytność chrześcijańska, tłum. J. Klenowski, Warszawa 1971.
- B. Kumor, Historia Kościoła, t. I-IV, Lublin 2001.
- Historia Kościoła, t. I-II, red. L. J. Rogier, R. Aubert, M. D. Knowles, tłum. M. Tarnowska – R. Turzyński, Warszawa 1986-1988.
- W. H. Carroll, Historia chrześcijaństwa, t. I, Narodziny chrześcijaństwa, Wrocław 2009, rozdziały XIII-XX.
- W. H. Carroll, Historia chrześcijaństwa, t. II, Budowanie chrześcijaństwa, Wrocław 2010.
- W. H. Carroll, Historia chrześcijaństwa, t. III, Złota epoka chrześcijaństwa, Warszawa 2010.
- J. Śrutwa, Dzieje Kościoła w starożytności, t. 1-2, Lublin 2018.
MONOGRAFIE
- J. Dobraczyński, Głosy czasu, Warszawa 1966.
- D. Rops, Kościół pierwszych wieków, Warszawa 1968.
- H. Chadwick, Kościół w epoce wczesnego chrześcijaństwa, Warszawa 2004.
- P. Ruggiero, Szaleństwo chrześcijan, Kraków 2007.
- J. Dobraczyński, Doba krucjat, Warszawa 1968.
- D. Rops, Kościół wczesnego średniowiecza, Warszawa 1969.
- J. Chelini, Dzieje religijności w Europie Zachodniej w średniowieczu, Warszawa 1996.
- H. E. Mayer, Historia wypraw krzyżowych, Kraków 2008.
- J. Dobraczyński, Rozdarty Kościół, Warszawa 1970.
INSTYTUT NAUK TEOLOGICZNYCH
STUDIUM LICENCJACKIE
ZAGADNIENIA DO SAMODZIELNEGO PRZYGOTOWANIA
EGZAMIN Z HISTORII KOŚCIOŁA W CZASACH NAJNOWSZYCH
CZĘŚĆ I
- Papiestwo doby oświecenia – ogólna charakterystyka, rola i miejsce państw katolickich i protestanckich.
- Geneza Wielkiej Rewolucji Francuskiej.
- Kościół doby rewolucji francuskiej – stosunek rządów rewolucyjnych do Kościoła katolickiego.
- Napoleon Bonaparte a papieże: Pius VI i Pius VII.
- Konkordat francuski z 1801 r. i artykuły organiczne – rola E. Consalviego.
- Wielka sekularyzacja w Niemczech 1803 r. – geneza, przebieg, skutki.
- Reorganizacja Kościoła w Niemczech –konkordaty.
- Papieże XIX w. od Piusa VIII do Leona XIII.
- Wzmocnienie katolicyzmu w Niemczech w XIX w. (ośrodki, metody, przedstawiciele).
- Spór o małżeństwa mieszane w Prusach jako próba wyswobodzenia Kościoła spod kurateli państwa.
- Restauracja katolicyzmu we Francji po 1815 r. (metody, przedstawiciele).
- Odnowa i status katolicyzmu w Anglii przełomu XVIII i XIX w.
- Kościół katolicki w Ameryce Północnej w XVIII i XIX w.
- Kościół katolicki w Ameryce Środkowej i Południowej – ruchy narodowowyzwoleńcze.
- Misje katolickie XIX w. – renesans i przeszkody.
- Wewnętrzne życie Kościoła w XIX w. (sytuacja prawna, dyscyplina, życie religijne i nowe zakony).
- Nauka teologiczna XIX w.
- Błędy teologiczne XIX w. (hermezjanizm, güntherianizm, tradycjonalizm, Deutschkatholizismus).
- Kościół protestancki po 1815 r.
- Kościół anglikański i tzw. ruch oxfordzki.
- Sekty religijne w Kościele amerykańskim – typologia i tło powstawania.
CZĘŚĆ II
- Pierwszy Sobór Watykański i jego skutki.
- Koniec Państwa Kościelnego.
- Katolicka nauka społeczna – geneza, rozwój, znaczenie społeczne.
- Kulturkampfy – głównie pruski i francuski, stosunek do Kościoła.
- Nowa koncepcja misji (od Benedykta XV do Jana Pawła II) – Kościoły rodzime, inkulturacja.
- Kościół wobec naporu laicyzmu i totalitaryzmów (socjalizm, komunizm, masoneria, faszyzm, narodowy socjalizm).
- Kościół pontyfikatu Piusa X.
- Sytuacja Kościoła w czasie I wojny światowej.
- Akcja Katolicka, formy zaangażowania świeckich w Kościele.
- Nowe formy apostolstwa (prasa, książka, film); nauka i kultura w okresie międzywojennym.
- Sytuacja Kościoła w czasie II wojny światowej.
- Pius XII – pontyfikat między mitem a prawdą; starcie z nową teologią.
- Drugi Sobór Watykański – odnowa Kościoła; ruch ekumeniczny.
- Charakter i pola działania zakonów powstałych w XIX i XX wieku.
- Kościół w krajach pozaeuropejskich (Azja, obie Ameryki) oraz w tzw. Trzecim Świecie.
- Współczesne formy laicyzacji i dechrystianizacji.
- Współczesne ruchy charyzmatyczne (cienie i blaski) i ich rola w kształtowaniu świadomości religijnej.
NAUKI POMOCNICZE HISTORII
HERALDYKA
- Adamczewski, M. Heraldyka miast wielkopolskich do końca XVIII wieku. Warszawa 2000.
- Antoniewicz, M. Herby miast województwa częstochowskiego. Częstochowa 1984.
- Barbasiewicz, W. (wyd.). Godło i barwa Polski samorządowej: herby i flagi miast i gmin polskich. Warszawa 1998.
- Bebłowski, A., Radziwiłłowicz, D. Herby i heraldyka: krótki informator. Warszawa 2000.
- Białecki, T. Herby miast Pomorza Zachodniego. Szczecin 1991.
- Boniecki, A. Herbarz polski: wiadomości historyczno-genealogiczne o rodach szlacheckich. T. 1-17. Warszawa: s.n., 1899-1913.
- Celej, A. Bibliografia genealogii i heraldyki polskiej za lata 1980-2001. Warszawa 2006.
- Cetwiński, M., Derwich, M. Herby, legendy, dawne mity. Wrocław 1987.
- Chomicki, A. Herby miast i ziem polskich. Warszawa 1939.
- Chrząński, S.K.T.A., Ostrowski, J. (wyd.) Tablice odmian herbowych Chrząńskiego. Warszawa: J. Ostrowski, 1909. (Reprint Warszawa: "Jasieńczyk", 2000)
- Czarnecki, B., Kulikowski, A. Heraldyka. Warszawa 1983.
- Czerner, M. Herby miast województwa koszalińskiego. Koszalin 1989.
- Dachnowski, J. K. Herbarz szlachty Prus Królewskich z XVII wieku. Kórnik: Polska Akademia Nauk - Biblioteka Kórnicka, 1995.
- Drelicharz, W., Piechta, Z. (wyd.). Współczesna heraldyka samorządowa i jej problemy. Kraków 2000.
- Drelicharz, W., Piechta, Z., Widłak, B. Dawne i nowe herby Małopolski. Kraków 2004.
- Dudziński, P. Alfabet heraldyczny. Warszawa 1997.
- Dudziński, P. Współczesna heraldyka i zwyczaje heraldyczne w kościołach chrześcijańskich. Warszawa 2007.
- Dymmel, P. (red.) Ludzie i herby w dawnej Polsce. Lublin: PTH, 1995.
- Dymmel, P. (wyd.). Polskie tradycje samorządowe a heraldyka: materiały sesji naukowej zorganizowanej w dniach 4 i 5 czerwca 1991 r. w Lublinie. Lublin 1992.
- Dziadulewicz, S. Herbarz rodzin tatarskich w Polsce. Wilno: nakł. autora, 1929.
- Gajl, T. Herbarz polski. Od średniowiecza do XX wieku. Gdańsk: Wyd. L&L, 2007
- Gajl, T. Herby szlacheckie Polski porozbiorowej. Gdańsk: Wyd. L&L, 2005.
- Gajl, T. Herby szlacheckie Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Gdańsk: Wyd. L&L, 2003.
- Gajl, T. Polskie rody szlacheckie i ich herby. Białystok: Dom Wydawniczy Benkowski, 2003.
- Giergiel, T. Symbolika jelenia w polskiej heraldyce rycerskiej. Sandomierz: WSHP, 1998.
- Giglewicz, E. Herby biskupów warmińskich. Lublin 2001.
- Gizowski, M. R. Herby patrycjatu gdańskiego. Gdańsk 1999.
- Głowacki, K. Heraldyka historycznych miast regionu sandomiersko-kieleckiego XIII-XX w. Kielce 2001.
- Górzyński, S., Kochanowski, J. (red.) Mały herbarz historyka. T. 1-2. Warszawa 1982-1984.
- Górzyński, S., Kochanowski, J., Jonca, A. Herby szlachty polskiej. Warszawa: Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego, Wyd. Alfa, 1992.
- Gumowski, M. Herbarz patrycjatu toruńskiego. Toruń 1970.
- Gumowski, M. Herbarz Polski. Warszawa 1930.
- Gumowski, M. Herby i pieczęcie miejscowości województwa Śląskiego. Katowice, Warszawa 1939.
- Gumowski, M. Herby miast polskich. Warszawa 1960.
- Gumowski, M. Pieczęcie i herby miast pomorskich. Toruń 1939.
- Gumowski, M. Pieczęcie i herby miast wielkopolskich. Poznań 1932.
- Gumowski, M. Pieczęcie i herby miejscowości województwa lubelskiego. Lublin 1959.
- Gut, A. Herby powiatów i gmin w prowincji Pomorze w okresie międzywojennym. Szczecin 2005.
- Haisig, M. Herby dynastyczne Piastów i początki godła państwowego Polski. W: Heck, R. (red.). Piastowie w dziejach Polski: zbiór artykułów z okazji trzechsetletniej rocznicy wygaśnięcia dynastii Piastów. Wrocław: Zakł. Narod. im. Ossolińskich, 1975.
- Heymowski, A. Herbarz Inflant polskich z roku 1778. Buenos Aires: s.n., 1965.
- Heymowski, A. Herby polskie w brukselskim Armorial Gymnich recte Lyncenich. Studia Źródłoznawcze 29 (1985), 95-124.
- Heymowski, A. Herby polskie w paryskim Armorial Bellenville. Studia Źródłoznawcze 32/33 (1990), 113-127.
- Heymowski, A. Herby polskie w sztokholmskim Codex Bergshammar. Studia Źródłoznawcze 12 (1967), 73-111.
- Janiszewska-Rybka, A. Merk jako graficzny pierwowzór znaku własności. W: Wybrane zagadnienia z zakresu badań dokumentów. Warszawa 2007.
- Kaganiec, M. Heraldyka Piastów Śląskich: 1146-1707. Katowice: Muzeum Śląskie, 1992.
- Kaganiec, M. Herby miast województwa śląskiego. Katowice 2007.
- Kapica Milewski, I. Herbarz Ignacego Kapicy Milewskiego. Kraków: s.n. (Kirchmayer), 1870.
- Kochanowski, J. (red.) Herby książęce i kniaziowskie. Warszawa: UW, 1983.
- Kolak, W., Marecki, J. Leksykon godeł zakonnych. Łódź 1994.
- Komorowski, R. T. Ilustrowany przewodnik heraldyczny. Warszawa 2007.
- Konarski, S. Armorial de la noblesse polonaise titrée. Paryż: nakł. autora, 1958.
- Kuczyński, S. K. (wyd.). Herby miast polskich w okresie zaborów (1772-1918): materiały sesji naukowej, Włocławek 5-6 grudnia 1996 r. Włocławek 1999.
- Kuczyński, S. K. Człowiek wobec świata herbów. Warszawa 1997.
- Kuczyński, S. K. Gra w herby, czyli przyczynek do popularyzacji heraldyki w XVIII w. Lublin: Wyd. UMCS, 2001.
- Kuczyński, S. K. Osiągnięcia i postulaty w zakresie heraldyki polskiej. Kraków 1995.
- Kuczyński, S. K. Symbole i herby jako zabytki. Warszawa 1995.
- Kulikowski, A. Heraldyka szlachecka. Warszawa: "Chateau", 1990.
- Kulikowski, A. Wielki herbarz rodów polskich. Warszawa: Świat Książki, 2005.
- Łempicki, J. Herbarz Mazowiecki. Poznań: "Heroldium" - Towarzystwo Genealogiczno-Heraldyczne, 1997.
- Łojko, J. Średniowieczne herby polskie. Poznań: KAW, 1985.
- Michta, J. Heraldyka samorządowa województwa świętokrzyskiego i jej symbolika. Kielce 2000.
- Mikucki, S. Heraldyka Piastów Śląskich do schyłku XIV wieku. W: Kutrzeba, S. (wyd.). Historia Śląska od najdawniejszych czasów do roku 1400, T. 3. Kraków: PAU, 1936.
- Mikucki, S. Rycerstwo słowiańskie w Wapenboek Gelrego. Cz. 2. W: Budkowa, Z. (wyd.). Prace z dziejów Polski feudalnej: ofiarowane Romanowi Grodeckiemu w 70. rocznicę urodzin. Warszawa: PWN, 1960.
- Mikucki, S. Rycerstwo słowiańskie w Wapenboek Gelrego. Studia Źródłoznawcze 3 (1958), 103-123.
- Możejko, B. Herby miast, gmin i powiatów województwa pomorskiego. T. 1. Gdańsk 2000.
- Możejko, B. Herby miast, gmin i powiatów województwa pomorskiego. T. 2. Malbork 2004.
- Nałęcz-Małachowski, P. Zbiór nazwisk szlachty z opisem herbów własnych familiom zostaiącym w Królestwie Polskim, i Wielkim Xięstwie Litewskim. Lublin: w Drukarni J.C.K. Mci u XX. Trynitarzów, 1805.
- Namysłowski, B. Herby mieszczaństwa poznańskiego. Poznań 1930.
- Niesiecki, K., Bobrowicz, J. N. (wyd.) Herbarz polski Kaspra Niesieckiego powiększony dodatkami z późniejszych autorów, rękopismów, dowodów urzędowych i wydany przez Jana Nepomucena Boborowicza. Lipsk: Breitkopf und Haertel, 1839-42.
- Niesobski, M. Popularny herbarz rodzin i rodów polskich. Tychy: Kademm, 1994.
- Olejniczak, J. (opr.) Herb miasta Poznania. Publikacja z okazji wystawy zorganizowanej w Starym Ratuszu. Poznań 1967.
- Ostrowski, J. Księga herbowa rodów polskich. Z. 1-19. Warszawa: Bolcewicz, Gebethner i Wolff, 1897-1906.
- Panfil, T. Lingua symbolica: o pochodzeniu i znaczeniach najstarszych symboli heraldycznych w Polsce. Lublin 2002.
- Paprocki, B. Herby rycerstwa polskiego. Kraków: Wyd. Biblioteki Polskiej, 1858.
- Piech, Z. Monety, pieczęcie i herby w systemie symboliki władzy Jagiellonów. Warszawa 2003.
- Piechowski, J. Herby, magia, mity. Warszawa 1995.
- Piechowski, J. Ukryte światła herbów. Warszawa 1991.
- Piekosiński, F. Herbarz szlachty witebskiej. Kraków: Skł. gł. Księgarnia Sp. Wyd. Polskiej, 1898.
- Piekosiński, F. Najstarsza rola marszałkowska polska. Herold Polski (1897), XXXV-XLVII.
- Plewako, A., Wanag, J. Herbarz miast polskich. Warszawa 1994.
- Plewako, A., Wanag, J. Herby naszych miast: województwo katowickie. Katowice 1982.
- Pragert, P. Herbarz szlachty kaszubskiej. Tom I. Gdańsk: Wyd. BiT, 2005.
- Pragert, P. Herbarz szlachty kaszubskiej. Tom II. Gdańsk: Wyd. BiT, 2007.
- Ropelewski, A. Merki rybaków morskich wybrzeża Gdańskiego. Warszawa 1960.
- Seroka, H. Herby miast małopolskich do końca XVIII wieku. Warszawa 2002.
- Skupieński, K., Weiss, A. (wyd.). Polska heraldyka kościelna: stan i perspektywy badań. Warszawa 2004.
- Starzyński, M. Herby średniowiecznych opatów mogilskich. Kraków 2005.
- Sternschuss, A. Godła domów krakowskich. Rocznik Krakowski II, 1899.
- Strzyżewski, W. Geneza i symbolika herbów miejskich Środkowego Nadodrza. Zielona Góra 1993.
- Strzyżewski, W. Herby miejscowości województwa zielonogórskiego. Zielona Góra 1989.
- Strzyżewski, W. Treści symboliczne herbów miejskich na Śląsku, Ziemi Lubuskiej i Pomorzu Zachodnim do końca XVIII wieku. Zielona Góra 1999.
- Szymański, J. Herbarz średniowiecznego rycerstwa polskiego. Warszawa: PWN, 1993.
- Tomczyk, D. Herby miast Śląska Opolskiego. Opole 1996.
- Tomczyk, D., Ziarko, S. Herby oraz inne symbole samorządowe miast i gmin województwa opolskiego. Opole 2000.
- Wittyg, W. Znaki pieczętne (gmerki) mieszczan w Polsce w XVI i zaraniu XVII wieku. Kraków 1906.
- Wittyg, W., Dziadulewicz, S. Nieznana szlachta polska i jej herby. Warszawa: Jasieńczyk, 1994.
- Zdrenka, J. Herby mieszczaństwa gdańskiego. W: Salmonowicz, S. (red.) Mieszczaństwo gdańskie: sesja naukowa 21-23.11.1996. Gdańsk 1997.
- Znamierowski, A. Insygnia, symbole i herby polskie. Warszawa 2003.
- Znamierowski, A. Wielka księga heraldyki. Warszawa 2008.
TEOLOGIA B
HISTORIA KOŚCIOŁA
TEOLOGIA B
HISTORIA KOŚCIOŁA
- Reformacja, geneza, pojęcie, rodzaje i zasięg geograficzny.
- Renesans i humanizm (pojęcia), geneza, różnice między renesansem włoskim i niemieckim. Ogólna charakterystyka. Renesans i humanizm na gruncie kościelnym.
- Papiestwo i papieże w XVI w.
- Reforma przedtrydencka we Włoszech i Hiszpanii – formy i zakres.
- Św. Ignacy Loyola, jezuici i ich formy aktywności do 1773 r.
- Geneza, zwołanie i przebieg Soboru Trydenckiego oraz problem przyjęcia jego uchwał przez poszczególne państwa.
- Odrodzenie scholastyki (ośrodki i przedstawiciele) i spory o laskę (D. Banez, M. Baius, L. Molina).
- Pobożność i nauczanie kościelne po Soborze Trydenckim. Mistyka, prawdy wiary, praktyki sakramentalne, pobożność ludowa.
- Zakony potrydenckie, ich ogólna charakterystyka i charyzmat.
- Misje katolickie: tereny hiszpańskie i portugalskie, metody misyjne, rola państwa i Kongregacji Rozkrzewienia Wiary. Redukcje paragwajskie: dobre i złe strony, ich losy w Paranie.
- Papiestwo i papieże w XVII w.
- Wojna trzydziestoletnia, geneza, przebieg i wyniki. Pokój Westfalski, postanowienia i znaczenie.
- Jansenizm – początki, istota zjawiska, główni przedstawiciele, rola klasztoru w Port Royal, stanowisko Stolicy Apostolskiej wobec jansenizmu. Odnowa życia religijnego we Francji XVI/XVII w., kwietyzm.
- Papiestwo i papieże w XVIII w.
- Gallikanizm – rodzaje i istota, etapy rozwoju i stanowisko Stolicy Apostolskiej. Regalizm hiszpański, episkopalizm niemiecki, terezjanizm i józefinizm.
- Oświecenie – pojęcie, ideały, ogólna charakterystyka, różnice w poszczególnych państwach, ośrodki, przedstawiciele.
- Wielka Rewolucja Francuska – geneza, przebieg, stosunek do Kościoła.
- Kościół w czasach Napoleona Bonapartego.
- Papiestwo i papieże w XIX w.
- Restauracja życie kościelnego (strona strukturalna i teologiczno-religijna) w Europie po wojnach napoleońskich i wielkiej sekularyzacji.
- Kościół katolicki obu Ameryk - podobieństwa i różnice. Misje katolickie XIX w. – renesans i przeszkody.
- Życie wewnętrzne Kościoła w XIX w. (sytuacja prawna, dyscyplina, życie religijne i nowe zakony).
- Pierwszy Sobór Watykański i jego skutki: upadek Państwa Kościelnego.
- Papiestwo i papieże w XX w.
- Sytuacja Kościoła w czasie I i II wojny światowej.
- Drugi Sobór Watykański – odnowa kościoła, ruch ekumeniczny. Rozwój Kościoła w krajach pozaeuropejskich.
- Życie wewnętrzne Kościoła w XIX w. (sytuacja prawna, dyscyplina, życie religijne i nowe zakony).
- Świadkowie wiary. Męczennicy XX wieku.
- Chrześcijanie europejskiego Wschodu po upadku komunizmu.
- Współczesne formy laicyzacji i dechrystianizacji, ruchy charyzmatyczne.
Podręczniki:
- M. Banaszak, Historia Kościoła Katolickiego, t. III-IV, Warszawa 1989.
- B. Kumor, Historia Kościoła, t. V-VIII, Lublin 1984-1996.
- Historia Kościoła, t. III-V, red. L. J. Rogier, R. Aubert, M. D. Knowles, tłum. M. Tarnowska – R. Turzyński, Warszawa 1986-1988.
- W. H. Carroll, Historia chrześcijaństwa, t. IV, Podział chrześcijaństwa, Wrocław 2011.
- W. H. Carroll, Historia chrześcijaństwa, t. V, Rewolta przeciw chrześcijaństwu, Wrocław 2011.
- W. H. Carroll, Historia chrześcijaństwa, t. VI, Kryzys chrześcijaństwa, Wrocław 2014.
- Z. Wójcik, Historia Powszechna XVI-XVII w., Warszawa 2002.
- E. Rostworowski, Historia powszechna. Wiek XVIII, Warszawa 1998.
- M. Żywczyński, Historia powszechna 1789-1870, Warszawa 1997.
- J. Pajewski, Historia powszechna 1871-1918, Warszawa 1996.
- Z. Zieliński, Papiestwo i papieże dwóch ostatnich wieków, t. 1-2, Poznań 1986.
- Z. Zieliński, Papieże epoki soborowej, Warszawa 2006.
- J. Orlandis, Kościół katolicki w drugiej połowie XX wieku, Radom 2007.
INSTYTUT NAUK O SZTUCE
PALEOGRAFIA ŁACIŃSKA
- Biniaś-Szkopek M., Delimata M., Skrzypczak Ł., Podstawy paleografii łacińskiej. Skrypt dla studentów archiwistyki, Poznań 2007.
- Gieysztor A., Zarys dziejów pisma łacińskiego, Warszawa 1973.
- Jak czytać rękopis średniowieczny, red. Paul Gehin, Warszawa 2008.
- Porębski S. A., Paleografia łacińska. Podręcznik dla studentów, Warszawa 1997.
- Semkowicz W., Paleografia łacińska, Kraków 2002.
- Szymański J., Nauki pomocnicze historii, Warszawa 2001, s. 304-388.
Ostatnia aktualizacja: 05.10.2022 17:04