Piotr Kulesza

Altany ogrodowe na przestrzeni dziejów
[Gardens arbours within the compass of history]

Artykuł naukowy w wydawnictwie zbiorowym recenzowany

Miejsce: Kraków
Rok wydania: 2007
Tytuł publikacji: Konferencja Naukowa z cyklu Sztuki Ogrodowej i Dendrologii Historycznej (14 ; 2007 ; Kraków). Tytuł Architektura ogrodowa : obiekty architektoniczne w kompozycjach ogrodowych - historia i współczesność : XIV Konferencja Naukowa z cyklu Sztuki Ogrodowej i Dendrologii Historycznej, 8-9 listopada 2007, Kraków
Redaktorzy: Anna Mitkowska, Zbigniew Mirek, Katarzyna Hodor
Strony od-do: 135-146
Streszczenie: Altany to budowle ogrodowe o ażurowej konstrukcji przeznaczone do wypoczynku i osłony przed słońcem lub deszczem. Obecnie trudno jest odnaleźć ich indywidualny charakter, dlatego ważne jest prześledzenie ich historii oraz ukazanie przemian, form i funkcji. Altany po raz pierwszy pojawiły się w ogrodach starożytności, gdzie posiadały drewnianą konstrukcję porośniętą roślinami. W ogrodach średniowiecznych przyjmowały postać ażurowych tuneli wykonanych z drewnianych prętów. W renesansie tradycja wznoszenia altan była kontynuowana jednak trejażowe konstrukcje uzupełniano kamiennymi pawilonami. W ogrodach barokowych istniały drewniane oraz murowane altany o bogatej dekoracji rzeźbiarskiej. W XVIII i XIX wieku przybierały postać antycznych świątyń, chińskich pagód, gotyckich ruin oraz rustykalnych chatek. W ogrodach secesyjnych, wznoszono altany zdobione motywami roślinnymi. Natomiast modernistyczne altany posiadały konstrukcje szkieletowe ze szkła i stali. W ogrodach drugiej połowy XX wieku altany zaczęły być wyrazem indywidualnego gustu i upodobań użytkowników. W dzisiejszych ogrodach dominują pawilony budowane na planie wielokątów foremnych i gotowe konstrukcje dostępne w sklepach ogrodniczych. Starożytne i średniowieczne altany posiadały głownie funkcje użytkowe. Natomiast w założeniach renesansowych i barokowych stanowiły akcenty kompozycyjne oraz dekoracyjne. W ogrodach krajobrazowych również miały takie znaczenie jednak dodatkowo budowały odpowiedni nastrój. W założeniach secesyjnych altany pełniły głównie funkcje użytkowe jako miejsca wypoczynku w odosobnionej części ogrodu. W modernizmie natomiast były punktami łączącymi przestrzeń ogrodu i domu pełniąc funkcje ogrodów zimowych. Prześledzenie historii altan jest doskonałą metodą na przywrócenie współczesnym altanom ich dawnej świetności, a sięganie do źródeł pozwala odkryć nowe możliwości zastosowania altan.



Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Piotr Kulesza",
title = "Altany ogrodowe na przestrzeni dziejów",
journal = "",
year = "2007",
pages = "135-146"
}

Cytowanie w formacie APA:
Kulesza, P. (2007). Altany ogrodowe na przestrzeni dziejów. , 135-146.