A recently discovered volume of Irish carols to be sung at the exiled Stuart court in France

Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowany

Czasopismo: Archivium Hibernicum (ISSN: 0044-8745)
Współautorzy: Edward Corp
Rok wydania: 2025
Tom: 78
Strony od-do: 102-113
Streszczenie: Artykuł omawia niedawne odkrycie dotąd nieznanego druku zawierającego kolędy bożonarodzeniowe przeznaczone do użytku na dworze Stuartów na wygnaniu w Saint-Germain-en-Laye około 1700 roku. Teksty te wywodzą się z tomu A smale garland, of pious and godly songs (1684) autorstwa irlandzkiego biskupa katolickiego Luke’a Waddinga, łączącego irlandzką poezję lamentacyjną o charakterze konfesyjnym ze zbiorem jedenastu kolęd bożonarodzeniowych. Choć pierwotny zbiór jest od dawna znany badaczom, autorzy wykazują, że część kolęd została później wydana jako samodzielny druk, z pominięciem politycznie i kulturowo uwarunkowanych poematów irlandzkich, w celu dostosowania publikacji do potrzeb szerszej, angielskiej, szkockiej i irlandzkiej wspólnoty jakobickiej na emigracji. Jedyny znany zachowany egzemplarz, przechowywany obecnie w Pius XII Memorial Library na Uniwersytecie Saint Louis (Missouri), jest niekompletny, lecz ma istotne znaczenie badawcze. Na podstawie szczegółowej analizy jego cech materialnych, wariantów tekstowych, błędów drukarskich oraz papieru autorzy łączą wykonanie druku z nieanglojęzycznym zecerem zatrudnionym przez Williama Westona, oficjalnego drukarza dworu Stuartów, którego nazwisko figuruje w stopce wydawniczej. Studium sytuuje publikację w obrębie kultury druku i praktyk dewocyjnych środowiska jakobickiej emigracji, wiążąc ją ściśle z wydanym przez Westona w 1700 roku przekładem The Psalmes of David autorstwa Johna Carylla i Davida Nairne’a, z którym kolędy zostały oprawione w jeden wolumin, należący niegdyś do Lady Anne Drummond. Autorzy dowodzą, że selektywny przedruk kolęd stanowi przykład świadomej ingerencji edytorskiej i adaptacji kulturowej, w wyniku której zbiór zakorzeniony w doświadczeniu irlandzkiego katolicyzmu i związanych z nim prześladowań został przekształcony w uniwersalny tekst dewocyjny, odpowiadający potrzebom wielonarodowego dworu jakobickiego. Odkrycie to wnosi istotny wkład do badań nad historią książki, obiegiem druku na emigracji oraz funkcjonowaniem tekstów religijnych w środowiskach diasporycznych, dostarczając rzadkich materialnych świadectw wspólnego śpiewu i praktyk pobożnościowych w Saint-Germain-en-Laye.
Słowa kluczowe: Jakobici, dwór Stuartów w Saint-Germain-en-Laye, kolędowanie, katolicka kultura drukarska, Luke Wadding, William Weston, John Caryll, David Nairne

---

Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Magdalena Charzyńska-Wójcik and Edward Corp",
title = "A recently discovered volume of Irish carols to be sung at the exiled Stuart court in France",
journal = "Archivium Hibernicum",
year = "2025",
pages = "102-113"
}

Cytowanie w formacie APA:
Charzyńska-Wójcik, M. and Edward Corp(2025). A recently discovered volume of Irish carols to be sung at the exiled Stuart court in France. Archivium Hibernicum, 102-113.