Queen Bona Sforza as Part of the Blended Family: Not Obvious Relationships at the Royal Court in Cracow
Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowanyCzasopismo: Opera historica (ISSN: 1805-790X)
Rok wydania: 2022
Tom: 23
Numer czasopisma: 1
Strony od-do: 7-28
Streszczenie: Historiografia z pewnym trudem i ograniczonym, na razie, sukcesem przełamuje utrwaloną, wielowiekową czarną legendę Bony Sforzy (1494-1557), królowej Polski od 1518 r. Jednym z najbardziej trwałych i wyraźnych komponentów tego obrazu jest ocena królowej jako złej matki – nadopiekuńczej i toksycznej w stosunku do starszych dzieci, a chłodnej i obojętnej wobec młodszych córek, a także złej teściowej, która w znacznym stopniu przyczyniła się do klęsk habsburskich małżeństw Zygmunta Augusta, jedynego syna królowej. Współczesna historiografia zdaje się niuansować ten jednoznacznie negatywny obraz relacji rodzinnych i macierzyństwa królowej, w którym swoje miejsce ma przecież także i jej relacje małżeńska, w której Bona miała być stroną dominującą, manipulującą i wykorzystującą ponad miarę słabości starszego męża. Obraz królowej Bony w rodzinnym kręgu z pewnością staję się coraz bardziej zgodny ze świadectwami źródłowymi i zapewne także z rzeczywistością, jednak obraz ten wciąż pozostaje tylko częściowy, niepełny. Bona była bowiem istotną częścią rodziny, którą dziś uznalibyśmy za „patchworkową”. W czasach współczesnych królowej nie była to sytuacja niezwykła, natomiast godne uwagi są relacje Bony z członkami tej szerokiej rodziny. Po ślubie z Zygmuntem Starym Bona stała się matką dla jego córek z pierwszego małżeństwa, Jadwigi i Anny; w l. 1519-1526 urodziła pięcioro własnych dzieci, a w 1527 r. utraciła kolejne; na krakowskim dworze wychowywały się córki króla i jego wieloletniej, przedmałżeńskiej konkubiny Katarzyny Telniczanki, a także córka Telniczanki i jej męża, Andrzeja Kościeleckiego; bardzo bliskie relacje z królewską rodziną utrzymywał syn władcy i Telniczanki, Jan, biskup wileński, a królowa Bona nawiązała z nieślubnym synem swego męża wręcz przyjacielskie stosunki. Dopiero uzupełnienie obrazu rodzinnych relacji Bony o związki z tymi osobami pozwala pełniej ujrzeć królową w jej rodzinnym kręgu, znacznie szerszym niż mąż, dzieci i synowe, i znaczenie też szerszym, niż zwykło się to przyjmować.
Słowa kluczowe: Bona Sforza (1494-1557), rodzina królewska, relacje rodzinne, macierzyństwo królowej, macierzyństwo polityczne, queenship
Dostęp WWW: https://www.opera-historica.com/artkey/oph-202201-0001_queen-bona-sforza-as-part-of-the-blended-family-not-obvious-relationships-at-the-royal-court-in-cracow.php
DOI: 10.32725/oph.2022.001
Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Agnieszka Januszek-Sieradzka",
title = "Queen Bona Sforza as Part of the Blended Family: Not Obvious Relationships at the Royal Court in Cracow",
journal = "Opera historica",
year = "2022",
number = "1",
pages = "7-28"
}
Cytowanie w formacie APA:
Januszek-Sieradzka, A. (2022). Queen Bona Sforza as Part of the Blended Family: Not Obvious Relationships at the Royal Court in Cracow. Opera historica, 1, 7-28.