Stellung und Rolle der Königin im Hofzeremoniell Polens unter den Jagiellonen. Auf der Suche nach einer Forschungsmethodologie
[A Place and Role of the Queen in the Royal Court Ceremonial in Jagiellonian Poland. In Search for Research Methodology.]
Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowanyCzasopismo: Mediaevalia Historica Bohemica (ISSN: 0862-979X)
Rok wydania: 2018
Tom: 21
Numer czasopisma: 1
Strony od-do: 41-59
Streszczenie: W badaniach nad ceremoniałem dworskim niemal zupełnie pomija się miejsce i rolę królowej. Podstawową trudnością w rozpoznaniu problematyki miejsca i roli królowej w ceremoniale dworskim jest skąpa podstawa źródłowa, zwłaszcza bardzo odczuwalny w wielu obszarach badań „dworskich” w Polsce brak (aż po koniec XVI stulecia) źródeł o charakterze normatywnym. Polscy historycy dysponują przede wszystkim zebranym i wydanym jeszcze pod koniec XIX stulecia, a prawie nieobecnym w polskiej nauce, korpusie ordines coronandi. Dla wieku XVI historycy dysponują dużo większym wachlarzem źródeł dotykających (w różnym, oczywiście, stopniu) problematyki miejsca królowej w ceremoniale dworskim: korespondencję, źródła rachunkowe, kroniki, utwory literackie, relacje dostojników państwowych i kościelnych, opisy obcokrajowców, i inne, drobne źródła. Badania nad miejscem i rolą królowej w ceremoniale dworskim można, jak sądzę, zogniskować wobec dwóch grup zagadnień. Pierwsza z nich to ceremoniał dworski właściwy dworowi królowej i związany z nią samą, a więc: inauguracja, czyli uroczyste przybycie do ojczyzny męża i wprowadzenie na królewski zamek, zaślubiny, koronacja, uroczystości – także o charakterze ludycznym – związane z tymi ceremoniami, ceremonie związane z narodzinami i chrztem dzieci oraz uroczystości funeralne. Druga z sygnalizowanych grup zagadnień winna skupić się wokół miejsca królowej w ceremoniale dworskim, który związany był z dworem króla i jego rolą polityczną (czy państwową). W dalszej już perspektywie, wartościowe byłoby wskazanie, jak zmieniała się, nazwijmy to roboczo – ceremonialna rola królowej od początku XIV do końca XVI w. i jaki wpływ na ową rolę miała osobowość samej królowej. Owocne byłoby również w stopniu większym, niż zwykło się to dotychczas czynić w polskiej historiografii, sięgać do osiągnięć historiografii europejskiej, nie odrzucając natychmiast szansy na metodologiczną inspirację, niezależnie do bardzo nieraz odmiennej sytuacji w zakresie źródeł czy stosunków politycznych. Wydaje się, że z pożytkiem dla tych badań, które za swój przedmiot obierają człowieka w dworskiej społeczności i tę społeczność jako taką, z charakterystyczną dla niej przestrzenią rytualno-ceremonialną, byłoby dostrzec ich wymiar socjologiczny i antropologiczny i w większym stopniu korzystać z osiągnięć, metod i teorii wypracowanych przez te nauki.
Słowa kluczowe: królowa, dwór królowej, ceremoniał, Jagiellonowie, metodologia, historiografia, postulaty badawcze
Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Agnieszka Januszek-Sieradzka",
title = "Stellung und Rolle der Königin im Hofzeremoniell Polens unter den Jagiellonen. Auf der Suche nach einer Forschungsmethodologie",
journal = "Mediaevalia Historica Bohemica",
year = "2018",
number = "1",
pages = "41-59"
}
Cytowanie w formacie APA:
Januszek-Sieradzka, A. (2018). Stellung und Rolle der Königin im Hofzeremoniell Polens unter den Jagiellonen. Auf der Suche nach einer Forschungsmethodologie. Mediaevalia Historica Bohemica, 1, 41-59.