Problematyka nadziei w wybranych podręcznikach teologii moralnej
[The Concept of Hope in Selected Textbooks of Moral Theology]

Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowany

Czasopismo: Verbum Vitae (ISSN: 1644-8561)
Rok wydania: 2025
Tom: 43
Numer czasopisma: 3
Strony od-do: 665-702
Streszczenie: Artykuł podejmuje problem zmieniającego się sposobu ujmowania nadziei – jednej z cnót teologalnych – w podręcznikach teologii moralnej, począwszy od dzieł spełniających taką rolę jeszcze przed jej wyodrębnieniem się spośród innych dyscyplin, poprzez podręczniki powstałe w wiekach XVII–XX, aż po współczesność. Punktem wyjścia jest Rok Jubileuszowy 2025, obchodzony pod hasłem „Pielgrzymi nadziei”, który stanowi okazję do pogłębionej refleksji nad tą kategorią. Problem badawczy koncentruje się wokół pytania: w jaki sposób nadzieja była i jest przedstawiana w podręcznikach teologii moralnej oraz jakie kierunki i etapy tej refleksji można wyróżnić? Zastosowana metoda to analiza porównawcza wybranych klasycznych i współczesnych podręczników oraz wcześniejszych dzieł o charakterze teologicznomoralnym. Kryterium porządkującym analizę jest podejście merytoryczne, obejmujące sposób rozumienia nadziei (jako cnoty, przykazania lub dyspozycji duchowej) oraz jej miejsce w wykładzie teologii moralnej i życiu moralnym. Źródła stanowią reprezentatywne podręczniki i dzieła takich autorów, jak: św. Augustyn, Piotr Lombard, św. Tomasz z Akwinu, Juan Azor, św. Alfons Maria de Liguori, Johann Michael Sailer, Johann Baptista von Hirscher i Fritz Tillmann, a także dzieła z okresu okołosoborowego aż po współczesne. Artykuł ukazuje, że chociaż pojęcie nadziei przeszło znaczący rozwój, pozostaje ono kluczową kategorią dla zrozumienia moralności chrześcijańskiej, a współczesne interpretacje stanowią zarówno kontynuację, jak i reinterpretację tradycji teologicznej.
Słowa kluczowe: nadzieja, cnota teologalna, teologia moralna, podręczniki teologii moralnej, historia teologii moralnej, Jubileusz 2025, klasyczne i współczesne ujęcia nadziei
Dostęp WWW: https://czasopisma.kul.pl/index.php/vv/article/view/18629/16259
DOI: https://doi.org/10.31743/vv.18629



Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Tadeusz Zadykowicz",
title = "Problematyka nadziei w wybranych podręcznikach teologii moralnej",
journal = "Verbum Vitae",
year = "2025",
number = "3",
pages = "665-702"
}

Cytowanie w formacie APA:
Zadykowicz, T. (2025). Problematyka nadziei w wybranych podręcznikach teologii moralnej. Verbum Vitae, 3, 665-702.