Praktyka alternatim w rękopiśmiennym Cantionale (R. 583) z Jasnej Góry
[Alternatim practice in the manuscript Cantionale (R. 583) from Jasna Góra]

Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowany

Czasopismo: Teologia i Człowiek (ISSN: 1731-5638)
Rok wydania: 2017
Tom: 39
Numer czasopisma: 3
Strony od-do: 127-143
Streszczenie: W rozwoju praktyki wykonawczej monodii liturgicznej dużą rolę odegrała technika alternatim, z którą związana jest znaczna część muzyki organowej. Organy zastępując chór śpiewaków spełniały równoważną rolę, analogiczną do operowania tekstem liturgicznym. Wykonywane na sposób alternatim utwory musiały być powszechnie znane. Do takich należały m.in. wielkie antyfony maryjne i wyznanie wiary. Ten wokalno-instrumentalny sposób wykonywania śpiewów łacińskich spotykamy również w rękopiśmiennym Cantionale R. 583 z początku XVI wieku, należącym do tradycji paulińskiej. Notuje on łącznie cztery śpiewy, w których zauważono praktykę alternatim: Salve Regina, Ave Regina caelorum, Regina caeli i Credo. W świetle przedstawionych antyfon maryjnych i założeń techniki alternatim wynika, iż rękopis pauliński respektował szczegółowe normy dotyczące jej stosowania, natomiast w przypadku Credo mamy do czynienia raczej z pewną tradycją lokalną. Przywołane przykłady dowodzą, iż sposób wokalno-instrumentalnego wykonywania śpiewów znalazł swoje miejsce również w obrębie łacińskiej liturgii paulińskiej.
Słowa kluczowe: alternatim, cantionale, chorał gregoriański, antyfony maryjne, Credo
Dostęp WWW: http://apcz.umk.pl/czasopisma/index.php/TiCz/article/download/TiCz.2017.033/13278
DOI: 10.12775/TiCz.2017.033



Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Piotr Wiśniewski",
title = "Praktyka alternatim w rękopiśmiennym Cantionale (R. 583) z Jasnej Góry",
journal = "Teologia i Człowiek",
year = "2017",
number = "3",
pages = "127-143"
}

Cytowanie w formacie APA:
Wiśniewski, P. (2017). Praktyka alternatim w rękopiśmiennym Cantionale (R. 583) z Jasnej Góry. Teologia i Człowiek, 3, 127-143.