Jeśli sztuka czyni nas ludźmi, czy może przynieść ulgę w ludzkim cierpieniu?
[If Art Makes Us Human, Can It Relieve the Pain of Being Human?]

Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowany

Czasopismo: Roczniki Humanistyczne (ISSN: 0035-7707)
Rok wydania: 2012
Tom: 60
Numer czasopisma: 5
Strony od-do: 193-206
Streszczenie: Dwie współczesne powieści brytyjskie, Nie opuszczaj mnie (Never Let Me Go) i Sobota (Saturday), wydają się pokazywać, że sztuka (zdolność tworzenia i zdolność głębokiego przeżycia dzieła sztuki) jest tym, co wyróżnia człowieka, czy wręcz tym, co stanowi o jego człowieczeństwie. W eseju rozważam niektóre implikacje tej tezy dla rozumienia istoty sztuki i możliwości pełnienia przez nią terapeutycznej roli. W szczególności wydaje się, że można wyjaśnić szczególne miejsce sztuki w świecie człowieka, jeśli sztukę potraktować przede wszystkim jako aktywność poznawczą, w której przedmiotem poznania jest jaźń, oraz jeśli przyjąć, że samoświadomość (zainteresowanie własnym wewnętrznym światem) jest podstawową cechą człowieka. Jednocześnie rozważana hipoteza zdaje się podważać przekonanie, że sztuka może pełnić funkcję terapeutyczną, bo jeśli sztuka czyni nas ludźmi, trudno oczekiwać by mogła jednocześnie przynieść ulgę w cierpieniu, które jest związane z byciem człowiekiem, zwłaszcza jeśli, jak argumentuje Dennett, świadomość i samoświadomość odgrywają fundamentalną rolę w doświadczeniu cierpienia. Terapeutycznej funkcji sztuki można jednak bronić, jeśli terapię zdefiniować jako działania wspierające człowieka w jego wysiłku, by pogodzić się z obecnością cierpienia.
Słowa kluczowe: literatura piękna, sztuka, poznanie, samoświadomość, ewolucja, człowieczeństwo, terapia


Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Joanna Teske",
title = "Jeśli sztuka czyni nas ludźmi, czy może przynieść ulgę w ludzkim cierpieniu?",
journal = "Roczniki Humanistyczne",
year = "2012",
number = "5",
pages = "193-206"
}

Cytowanie w formacie APA:
Teske, J. (2012). Jeśli sztuka czyni nas ludźmi, czy może przynieść ulgę w ludzkim cierpieniu?. Roczniki Humanistyczne, 5, 193-206.