Intellectus Spei: Hope as Trusting in the Uncertain. Thinking with Pope Francis’s "Spes non Confundit"
Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowanyCzasopismo: Verbum Vitae (ISSN: 1644-8561)
Rok wydania: 2025
Tom: vol. 43, No. 3
Strony od-do: 589-613
Streszczenie: Artykuł bada pojęcie intellectus spei — rozumienie nadziei jako racjonalnej i egzystencjalnej cnoty otwartości — usytuowane na styku filozofii, teologii i etyki. Odwołując się do myślicieli takich jak Paul Ricoeur, Martha C. Nussbaum, Richard Kearney i Karl Rahner, autor przedstawia nadzieję nie jako emocjonalny optymizm czy probabilistyczne oczekiwanie, lecz jako formę racjonalności zakorzenionej w zaufaniu i twórczym zaangażowaniu wobec tego, co nieznane. W obliczu globalnej niepewności i technologicznego determinizmu artykuł interpretuje Spes non confundit papieża Franciszka jako wezwanie do odzyskania nadziei rozumianej nie jako przewidywanie, lecz jako akt zaufania. Artykuł przechodzi od fenomenologii nadziei w sytuacji niepewności (rozdział 2), poprzez jej wymiary ontologiczne i teologiczne (rozdział 3), ku jej przemieniającej roli w przebaczeniu i miłosierdziu (rozdział 4). Rozdział 5 krytycznie analizuje zniekształcenia nadziei w warunkach materializmu i nihilizmu, natomiast rozdział 6 zwraca się ku horyzontowi eschatologicznemu, gdzie nadzieja znajduje spełnienie w Bożej sprawiedliwości i życiu wiecznym. W zakończeniu artykuł ukazuje chrześcijańską nadzieję jako formę życia i „mądrość niepewności” — postawę egzystencjalną, która ani nie ucieka od rzeczywistości, ani jej nie ulega, lecz przemienia ją dzięki zaufaniu w niewidzialną obietnicę Boga. Intellectus spei jawi się zatem jako strukturalna zmiana w myśleniu: od zamknięcia ku otwartości, od tego, co obliczalne, ku temu, co twórcze, i od rezygnacji ku odpowiedzialności.
Słowa kluczowe: nadzieja, zaufanie, papież Franciszek, intellectus spei
Dostęp WWW: https://czasopisma.kul.pl/index.php/vv/article/view/18674
DOI: https://doi.org/10.31743/vv.18674
Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Grzegorz Barth",
title = "Intellectus Spei: Hope as Trusting in the Uncertain. Thinking with Pope Francis’s ''Spes non Confundit''",
journal = "Verbum Vitae",
year = "2025",
pages = "589-613"
}
Cytowanie w formacie APA:
Barth, G. (2025). Intellectus Spei: Hope as Trusting in the Uncertain. Thinking with Pope Francis’s "Spes non Confundit". Verbum Vitae, 589-613.