Konfraternie i organizacje religijne w sanktuarium Męki Pańskiej i Matki Bożej w Kalwarii Pacławskiej
[Confraternities and religious organizations in the sanctuary of the Passion and Our Lady in Kalwaria Pacławska]
Książka naukowa recenzowanaMiejsce: Lublin
Rok wydania: 2019
Streszczenie: Kalwaria Pacławska jest sanktuarium pasyjnym i maryjnym, znajdującym się w diecezji przemyskiej. Została założona w 1688 r. przez Andrzeja Maksymiliana Fredrę (1620-1679) na wzór Kalwarii Zebrzydowskiej. Oprócz kościoła i klasztoru wybudowano kaplice Drogi Krzyżowej na okolicznych wzgórzach. Opiekę nad powstałym sanktuarium objęli Franciszkanie Konwentualni. Charakter miejsca zmienił się w 1679 r. kiedy do kościoła sprowadzono łaskami słynący obraz Matki Bożej z Kamieńca Podolskiego. Sława miejsca wzrosła po koronacji wizerunku w 1882 r. Odtąd do Kalwarii Pacławskiej przybywali licznie pielgrzymi, głównie z terenu południowej Polski. W ostatnich latach w sanktuarium wzrasta kult o. Wenantego Katarzyńca (1889-1921), który zmarł w klasztorze kalwaryjskim w opinii świętości. W pracy przedstawiono działalność konfraterni i organizacji religijnych w Kalwarii Pacławskiej od początków XIX w. do 1939 r., czyli wybuchu II wojny światowej. W tym czasie przy sanktuarium kalwaryjskim funkcjonowało 15 bractw i organizacji religijnych. Do konfraterni ku czci Tajemnic Pańskich należały: Przenajświętszego Sakramentu, Apostolstwo Modlitwy i Najświętszego Serca Pana Jezusa (Apostolstwo Modlitwy). Licznie były reprezentowane bractwa maryjne: Pocieszenia NMP, Najświętszej Maryi Panny Królowej Korony Polskiej, Szkaplerz Św. Karmelitański, Szkaplerz Niepokalanego Poczęcia NMP, Arcybractwo Różańca Świętego oraz Żywy Różaniec. W sanktuarium kalwaryjskim istniało również jedno bractwo ascetyczne: III Zakon św. Franciszka z Asyżu (Tercjarstwo). Do innych konfraterni należały Związek Mszalny oraz Bractwo Trzeźwości. Nowsze formy organizacji religijnych reprezentowane były przez Związek Katolicko-Społeczny, Stowarzyszenie Młodzieży Polskiej Męskiej i Żeńskiej wchodzące w skład Akcji Katolickiej oraz Krucjata Eucharystyczna. W pracy przeanalizowano statuty konfraterni i organizacji religijnych działających w Kalwarii Pacławskiej pod kątem celów i zadań, jakie przed sobą stawiały. Zajęto się również strukturą organizacyjną tych pobożnych zrzeszeń, przedstawiając władze oraz inne urzędy. Zwrócono także uwagę na odpusty i inne przywileje duchowe, jakimi Kościół obdarzał wiernych będących w konfraterniach. Poruszono również bardzo istotne zagadnienie materialnych podstaw konfraterni i organizacji religijnych. Zwrócono uwagę na skład społeczny konfratrów kalwaryjskich, którzy wywodzili się z różnych grup społecznych, chociaż dominowali w nich rolnicy. Cechą charakterystyczną bractw kalwaryjskich był masowy udział w nich pielgrzymów przybywających na święta odpustowe do sanktuarium. Do bractw zapisywali się również Rusini grekokatolicy, którzy przeważali liczebnie na terenie parafii kalwaryjskiej. W każdym z bractw, po jego założeniu wpisywało się wielu członków, jednak z upływem czasu wspólnota zamierała. Sytuacja ta wynikała m.in. z wprowadzania kolejnych fraterni, które propagowały nowy, atrakcyjniejszy kult. W XX wieku, w związku z przemianami społeczno-politycznymi, zakładano różne organizacje religijne, odpowiadające bardziej wymogom ówczesnych czasów (Związek Katolicko-Społeczny, Akcja Katolicka). Wszystkie kalwaryjskie konfraternie i organizacje religijne prowadziły ożywioną działalność religijną, ale również charytatywną i kulturalno-oświatową.
Słowa kluczowe: Kalwaria Pacławska, Andrzej Maksymilian Fredro, Wenanty Katarzyniec, Franciszkanie, sanktuarium, Matka Boża Kalwaryjska, bractwo, konfraternia
Dostęp WWW: http://www.wydawnictwokul.lublin.pl/sklep/product_info.php?products_id=3912
Cytowanie w formacie Bibtex:
@book{1,
author = "Artur Hamryszczak",
title = "Konfraternie i organizacje religijne w sanktuarium Męki Pańskiej i Matki Bożej w Kalwarii Pacławskiej",
year = "2019",
}
Cytowanie w formacie APA:
Hamryszczak, A. (2019). Konfraternie i organizacje religijne w sanktuarium Męki Pańskiej i Matki Bożej w Kalwarii Pacławskiej. Lublin: