Dyplomacja Unii Europejskiej 2009-2024. Wymiar prawno-polityczny, personalny, finansowy i proceduralny.
[European Union Diplomacy 2009-2024. Legal-political, personnel, financial and procedural dimensions.]
Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowanyCzasopismo: Biuletyn / Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (ISSN: 1896-8406)
Rok wydania: 2025
Tom: XX
Numer czasopisma: 22(2)
Strony od-do: 1-24
Streszczenie: Koncepcja zorganizowania wspólnej europejskiej dyplomacji zmaterializowała się w jednym z trzech głównych filarów Unii Europejskiej, powołanej do życia na początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku. Jej jurydyczne umocowanie, znalazło odbicie w Traktacie z Lizbony, który nadawał UE osobowość prawną. Utworzono instytucję Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych. Kierował nią Wysoki Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki i Bezpieczeństwa. Stanowisko to, postrzegane było jako atrakcyjne. Znalazło się ono w puli politycznego podziału przywódców państw UE, których europosłowie tworzyli większość w PE. W hierarchii unijnych stanowisk kolejno plasowali się szefowie KE i RE oraz PE, a dopiero tzw. „czwarte branie” dotyczyło szefa unijnej dyplomacji, będącego jednocześnie wiceprzewodniczącym KE. Od początku przypadło ono socjalistom, a od 2024 r. liberałom. Właściwa aktywność unijnej dyplomacji, rozpoczęła się od 2011 r. Funkcjonowało wówczas 131 delegatur UE, a ich liczba wzrastała do 145 w 2024 r. Zwiększała się też liczba pracowników zatrudnianych zarówno w centrali w Brukseli, jak i delegaturach. Część z nich zatrudniał bezpośrednio ESDZ, a część delegowała KE, partycypując w rocznych kosztach budżetowych, które rosły. Skuteczność działań ESDZ, od samego początku, poddawana była krytyce. Nasiliła się ona w 2022 r., po ataku Rosji na Ukrainę. W 2024 r. kontrola ESDZ, dokonana przez Europejski Trybunał Obrachunkowy, wykazała poważne braki w zakresie skutecznego zarządzania informacjami, a przez to niemożliwym stało się osiągnięcie koordynacji działań dyplomatycznych w pełnym zakresie.
Słowa kluczowe: Unia Europejska, dyplomacja UE, Europejska Służba Działań Zewnętrznych, prawo Unii Europejskiej, Komisja Europejska, Europejski Trybunał Obrachunkowy.
Dostęp WWW: http://www.ojs.academicon.pl/bsa/issue/view/450
DOI: https//doi.org/10.32084/bsawp.9813
Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Mirosław Piotrowski",
title = "Dyplomacja Unii Europejskiej 2009-2024. Wymiar prawno-polityczny, personalny, finansowy i proceduralny.",
journal = "Biuletyn / Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego",
year = "2025",
number = "22(2)",
pages = "1-24"
}
Cytowanie w formacie APA:
Piotrowski, M. (2025). Dyplomacja Unii Europejskiej 2009-2024. Wymiar prawno-polityczny, personalny, finansowy i proceduralny. Biuletyn / Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 22(2), 1-24.