Flaga Unii Europejskiej: symbol jedności Europy czy źródło prawno-politycznego i religijnego-historycznego konfliktu w XX i XXI wieku.
[The European Union flag: symbol of European unity or source of legal-political and religious-historical conflict in the 20th and 21st centuries.]
Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowanyCzasopismo: Kościół i Prawo (ISSN: 0208-7928)
Rok wydania: 2025
Tom: 14
Numer czasopisma: 0208-7928
Strony od-do: 107-133
Streszczenie: W procesie integracji europejskiej, dużą wagę przykładano zarówno do tworzenia wspólnych instytucji jak i symboli. Jednym z najważniejszych była flaga. Miała ona umożliwiać budowanie tożsamości obywateli starego kontynentu. Działania te podjęto na dwóch poziomach: Rady Europy i Unii Europejskiej. Flagę jako pierwsza przyjęła RE w 1955 r. Jej autorem był Arsen Heitz. Inspiracją symboliki dwunastu gwiazd na niebieskim tle, był opis Matki Bożej z wieńcem gwiazd dwunastu, zaczerpniętej z Apokalipsy św. Jana. Inni, wbrew woli autora, liczbę złotych gwiazd próbowali kojarzyć z tzw. liczbą doskonałą. Organizujące się Wspólnoty Europejskie oraz ich instytucje, przez ponad 30 lat dojrzewały do przejęcia tejże flagi i uznania za własną, co nastąpiło w 1986 r. Po utworzeniu UE, flagę starano się zakorzenić w Traktacie konstytucyjnym, odrzuconym w referendach we Francji i Holandii w 2005 r. Przyczyną fiaska były m.in. zapisane tam symbole Unii, głównie flaga, wskazujące na jej centralistyczny charakter. Wyjściem z sytuacji miała być „dekonstytucjonalizacja”, czyli m.in. formalna rezygnacja ze wszystkich symboli. Przygotowany nowy Traktat z Lizbony, został z tych atrybutów oczyszczony. Jednakże w załączniku nr 52 do TL, 16 krajów zdeklarowało chęć używania flagi jako symbolu, mającego wyrażać poczucie wspólnoty obywateli UE. Wszystkie unijne instytucje, flagę tę przyjęły jako swoją. Stąd flaga UE zaczęła być uważana za oficjalną, choć formalnie statusu takiego nie posiadała. Jej wywieszanie, odczytywano często jako lekceważenie woli obywateli UE. Wskazywano, że jest ona symbolem pozatraktatowym (ergo pozaprawnym), stając się de facto symbolem walki z brukselskim centralizmem. Flaga znalazła się więc w „strefie zgniotu” w walce o kształt ustrojowy UE. Wywoływała konflikty w parlamentach wielu krajów członkowskich. Niekiedy była też palona na ulicach europejskich miast. Podjęte próby nadania unijnym symbolom, opieki prawnej, zakończyły się sukcesem tylko w Niemczech. W Polsce odmówiono takich regulacji. We Francji, unijną flagę zwalczano ze względu na jej religijną symbolikę. Często powoływano się na brak konkretnych umocowań prawnych. Zwracano uwagę, że dotychczas nie udało się wzbudzić w mieszkańcach Europy autentycznej identyfikacji z UE.
Słowa kluczowe: Prawo UE, Flaga europejska, Flaga Unii Europejskiej, symbole UE, Unia Europejska, Rada Europy, Integracja Europejska
Dostęp WWW: http://4.07.1025
DOI: https://doi.org/10.18290/kip2025.1
Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Mirosław Piotrowski",
title = "Flaga Unii Europejskiej: symbol jedności Europy czy źródło prawno-politycznego i religijnego-historycznego konfliktu w XX i XXI wieku.",
journal = "Kościół i Prawo",
year = "2025",
number = "0208-7928",
pages = "107-133"
}
Cytowanie w formacie APA:
Piotrowski, M. (2025). Flaga Unii Europejskiej: symbol jedności Europy czy źródło prawno-politycznego i religijnego-historycznego konfliktu w XX i XXI wieku. Kościół i Prawo, 0208-7928, 107-133.