Kapuściński po rosyjsku. O strategiach przekazu inności kulturowej w oryginale i w przekładzie Imperium
[Kapuściński in Russian. About the strategies of translating cultural otherness in Imperium and its Russian translation]

Rozdział w recenzowanej książce naukowej

Miejsce: Lublin
Rok wydania: 2014
Tytuł publikacji: W świecie wartości naszych i innych : z najnowszych badań nad literaturą, kulturą i językiem Słowian wschodnich : księga pamiątkowa
Strony od-do: 179-186
Streszczenie: Niniejszy artykuł poświęcony został analizie strategii egzotyzacji i adaptacji, postrzeganych w materiale badawczym jako strategie przekładu oraz jako strategie pisarskie autora oryginału. Ta podwójna funkcja wymienionych strategii wynika z odmiennych relacji pomiędzy językiem a kulturą. W przypadku Imperium Ryszarda Kapuścińskiego, tekstu powstałego w języku polskim i traktującego o kulturze innej niż polska opis realiów tytułowego Imperium oparty jest często na strategii pisarskiej egzotyzacji (wynika to z cech gatunkowych tekstu reportażu podróżniczego). Z kolei egzotyzacja jako strategia tłumaczeniowa pojawia się w tekście docelowym w przypadku przekładu elementów kultury polskiej. Często towarzyszą jej przypisy. Kolejna strategia – adaptacja pojawia się również jako strategia autora oryginału w stosunku do kultury wyjściowej. Obserwujemy ją w procesie semantyzacji i generalizacji pojęć kultury rosyjskiej, dla których nie ma utrwalonych odpowiedników leksykalnych w języku polskim.
Słowa kluczowe: inność kulturowa, reportaże Kapuścińskiego, świadoma strategia, egzotyzacja, adaptacja