Marcin Składanowski

Aksjologia rosyjskiej wojny. Sakralizacja i heroizacja agresji przeciwko Ukrainie w dyskursie Władimira Putina i Cyryla Gundiajewa
[The Axiology of Russian War: Sacralisation and Heroisation of Aggression against Ukraine in the Discourse of Vladimir Putin and Kirill Gundyaev]

Rozdział w recenzowanej książce naukowej

Miejsce: Lublin
Rok wydania: 2023
Tytuł publikacji: Polska, Europa i świat w dobie wielowymiarowych kryzysów
Redaktorzy: Agnieszka Łukasik-Turecka
Strony od-do: 11-25
Streszczenie: Pełnoskalową agresję przeciwko Ukrainie, trwającą od 24 lutego 2022 roku, Władimir Putin uzasadniał na wiele sposobów. Argumenty mające usprawiedliwić wojnę, w tym ataki na ludność cywilną i niemilitarną infrastrukturę kraju, zmieniały się zgodnie z potrzebami propagandy oraz sytuacją na froncie. Niemniej jednak jeden typ argumentacji pozostał niezmienny: odwoływanie się do rosyjskiej historiozofii, uzasadnianie agresji przez rzekomą rosyjską wyższość moralną oraz konieczność obrony wyższych, duchowych wartości odróżniających Rosję od upadłego Zachodu. W ten typ historiozoficznej i zideologizowanej argumentacji Putina włączyła się również Rosyjska Cerkiew Prawosławna, od początku – ustami patriarchy Cyryla – w pełni popierająca działania zbrojne przeciwko Ukrainie i nadająca im sankcję religijną. Ten rozdział pokazuje, że imperializm rosyjski, który przejawia się w ideologicznym usprawiedliwianiu wojny przeciwko Ukrainie, jest kontynuacją nacjonalistycznych i ekskluzywistycznych idei, które w rosyjskim życiu publicznym stały się popularne na długo przed rosyjską agresją w 2022 roku. W tym celu najpierw przedstawione są główne elementy współczesnego rosyjskiego nacjonalizmu i ekskluzywizmu, a następnie wartości, do których odwoływali się Władimir Putin i Cyryl, usprawiedliwiając wojnę.
Słowa kluczowe: Rosja, wojna, Władimir Putin, Cyryl Gundiajew, Rosyjska Cerkiew Prawosławna, imperializm