Profil zainteresowań biblijnych ks. Floriana Pilthowskiego (XVI w.)
[Profile of the Biblical Interests of Rev. Florian Pilthowski (16th Century)]
Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowanyCzasopismo: Biblica et Patristica Thoruniensia (ISSN: 1689-5150)
Współautorzy: Andrzej Kwaśniewski
Rok wydania: 2023
Strony od-do: 379-406
Streszczenie: W Bibliotece Wyższego Seminarium Duchownego w Kielcach zachowała się czteroczęściowa Biblia wydana wraz postyllą Mikołaja z Liry. Na marginesach tego inkunabułu ks. Florian Pilthowski jako miejscowy wikariusz i jednocześnie oficjał kielecki żyjący w drugiej połowie XVI wieku wykonywał noty marginalne świadczące o wieloletniej lekturze Biblii. Przeprowadzone badania wykazały lekturę większości ksiąg biblijnych. Najczęściej ks. F. Pilthowski sporządzał noty informacyjne pozwalające zapamiętać treść czytanego fragmentu. W taki prosty sposób skomentował i potwierdził przeczytanie większości ksiąg Starego Testamentu. Ksiądz F. Pilthowski pozostawił również noty świadczące o lekturze pogłębionej teologicznie. Było to chrystologiczne ujęcie fragmentów Starego Testamentu, realizacja proroctw w historii, tematyka sądu ostatecznego i przyjścia Chrystusa, katolickie rozumienie sakramentów, nowość życia chrześcijańskiego, powszechność zbawienia i życie kapłańskie. Przydatność kaznodziejska lektury Biblii była przez niego zaznaczana poprzez podawanie przy analizie dat świąt z kalendarza. Porównanie wątków tematycznych powstałych poprzez analizę not ks. F. Pilthowskliego z badaniami współczesnej biblistyki nad wartością postylli Mikołaja z Liry wskazuje na dostrzeganie przez potrydenckiego, kieleckiego komentatora większości ważnych osiągnięć czternastowiecznego egzegety. Postylla Mikołaja z Liry ważna w kształtowaniu się teologii Marcina Lutra w recepcji ks. F. Pilthowskiego była źródłem potwierdzającym naukę katolicką.
Słowa kluczowe: Biblioteka Kapituły Katedralnej w Kielcach, ks. Florian Pilhtowski, Mikołaj z Liry, recepcja Biblii, dzieje nauki, reformacja, reforma katolicka, loci communes.
Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Marcin Kowalski and Andrzej Kwaśniewski",
title = "Profil zainteresowań biblijnych ks. Floriana Pilthowskiego (XVI w.)",
journal = "Biblica et Patristica Thoruniensia",
year = "2023",
pages = "379-406"
}
Cytowanie w formacie APA:
Kowalski, M. and Andrzej Kwaśniewski(2023). Profil zainteresowań biblijnych ks. Floriana Pilthowskiego (XVI w.). Biblica et Patristica Thoruniensia, 379-406.