Godziny konsultacji:
Czwartek 13.20-14.50 sala CN 126
Program konwersatorium z historii starożytnej:
Podstawowym celem konwersatorium jest poznanie przez studentów różnorodności cywilizacyjnej świata starożytnego. Ponadto studenci powinni opanować podstawowe zasady pracy ze źródłami historycznymi. Przygotowując się do zajęć studenci winni także poznać podstawową wiedzę z zakresu historii politycznej oraz społecznej świata starożytnego. Dzięki temu studenci będą przygotowani zarówno do zdania egzaminu, jak i do nauczania historii starożytnej w ramach przedmiotu historia.
Podczas zajęć studenci omawiają różnorakie źródła pochodzące ze starożytnego Bliskiego Wschodu, Grecji i Rzymu. Większość z nich stanowią źródła pisane, jednak omawiane są także źródła archeologiczne.
1. Zajęcia wstępne
2-3. Egipt. Źródła ikonograficzne (Egipt. Świat faraonów, red. R. Schulz, M. Seidel, Köln 2001; Sztuka świata, t. 1, red. J. Pijoan, Warszawa 1995).
4-5. Mezopotamia. Epos o Gilgameszu (Epos o Gilgameszu, tł. K. Łyczkowska i in., Warszawa 2003).
6. Izrael. Początki królestwa w Izraelu (1 Sm 8-12).
7. Grecja. Kolonizacja (Inskrypcja z Kyreny o założeniu kolonii: Herodot, Dzieje, przeł. S. Hammer, ks. IV (zwł. §§.145-202) [było kilka wydań począwszy od 1959]; Stela Założycieli, [w:] Wybór źródeł do historii starożytnej Grecji, red. A. Chankowski, Warszawa 1995, s. 28-29)
8. Grecja. Ustrój Sparty (Ksenofont, Ustrój spartański, [w:] A. Mączakowa, Wybór źródeł do dziejów starożytnej Grecji i Hellenizmu, Warszawa 1983, 45-50; Plutarch, Żywot Likurga, [w:] tegoż, Żywoty sławnych mężów, [wiele wydań]; ew. Plutarch, Żywot Likurga (fragment), [w:] A. Mączakowa, Wybór źródeł do dziejów starożytnej Grecji i Hellenizmu, Warszawa 1983, 39-44).
9. Grecja. Ustrój Aten (Arystoteles, Ustrój polityczny Aten, [wiele wydań]; ew. streszczenie [w:] A. Mączakowa, Wybór źródeł do dziejów starożytnej Grecji i Hellenizmu, Warszawa 1983)
10. Grecja. Wojny grecko-perskie (Herodot, Dzieje (Ateny w obronie Jonów, Maraton, Termopile, Salamina, Plateje))
11. Grecja. Aleksander Wielki (Plutarch, Żywot Aleksandra, [w:] tegoż, Żywoty sławnych mężów, [wiele wydań]).
12. Rzym. Prawo rzymskie (J. i M. Zabłoccy, Ustawa XII Tablic, Warszawa 2000).
13. Rzym. Wojny z Hannibalem (Appian z Aleksandrii, Historia Rzymska (wojny z Hannibalem))
14. Rzym. Cezar i Oktawian August (Swetoniusz, Cezar i August, [w:] Żywoty Cezarów, [wiele wydań]).
15. Chrześcijaństwo. Stosunki wczesnego Kościoła z Synagogą (Dzieje Apostolskie; Józef Flawiusz, Dawne Dzieje Izraela, Poznań 1979, ks. XX.9.1).
Literatura:
podstawowe podręczniki:
M. Jaczynowska, D. Musiał, M. Stępień, Historia starożytna, Warszawa 1999.
A. Ziołkowski, Historia powszechna. Starożytność, Warszawa 2009.
inne podręczniki:
J. Wolski, Historia powszechna, t. 1, Starożytność, Warszawa 1994.
Cywilizacje starożytne, red. A. Cotterel, Łódź 1990.
M. van de Mieroop, Historia starożytnego Bliskiego Wschodu, ok. 3000-323 p.n.e., Kraków 2009.
J. Zabłocka, Historia Bliskiego Wschodu w starożytności, Warszawa 1987.
D. Arnaud, Starożytny Wschód. Od wprowadzenia pisma do Aleksandra Wielkiego, Warszawa 1982.
B. Bravo, E. Wipszycka, Historia starożytnych Greków, t.I-III, Warszawa 2009.
N. G. L. Hammond, Dzieje Grecji, Warszawa 1973.
T. Martin, Starożytna Grecja, Warszawa 1998.
W. Lengauer, Starożytna Grecja okresu archaicznego i klasycznego, Warszawa 1999.
D. Musiał, Świat grecki od Homera do Kleopatry, Warszawa 2009.
M. Hall, Historia Grecji archaicznej, ok. 1200-479 p.n.e., Kraków 2011.
J. Rhodes, Historia Grecji. Okres klasyczny 478-323 p.n.e., Kraków 2009.
M. Errington, Historia świata hellenistycznego 323–30 p.n.e., Kraków 2010.
M. Jaczynowska, M. Pawlak, Starożytny Rzym, Warszawa 2008.
M. Carry, H. H. Scullard, Dzieje Rzymu, t. 1-2, Warszawa 1992.
A. Ziółkowski, Historia Rzymu, Poznań 2004.
T. Martin, Rzym. Od Romulusa do Justyniana, Poznań 2014.
Metody dydaktyczne: Podczas konwersatorium (jak sama nazwa wskazuje) stosowane są przede wszystkim metody dialogowe, przeplatane elementami wykładu z wykorzystaniem prezentacji multimedialnej. Ponadto opracowując konkretne źródło historyczne stosowane są metody warsztatowe. Studenci przed zajęciami mają obowiązek zapoznania się ze źródłem, jest to najczęściej samodzielna praca z tekstem.
Forma i warunki zaliczenia zajęć: Zaliczenie z oceną.Studenci w ciągu semestru mają obowiązek zaliczyć trzy kolokwia pisemne dotyczące Bliskiego Wschodu, Grecji i Rzymu. Podczas zajęć studenci muszą wykazać się znajomością zadanego źródła i jego tła historycznego włączając w to znajomość mapy. Ponadto studenci powinni zaliczyć sześć wybranych lektur. Zob. listę lektur tutaj.
Program ćwiczeń z Problemów bezpieczeństwa Bliskiego Wschodu
Ćwiczenia mają na celu zapoznanie studentów z wybranym materiałem źródłowym dotyczącym zagadnień polityki międzynarodowej na Bliskim Wschodzie. Na tej podstawie studenci uczyć się będą samodzielności w formułowaniu opinii oraz dostrzegania manipulacji używanych przez różne strony prowadzące politykę.
Dla realizacji celów programu studenci powinni śledzić bieżącą sytuację polityczno-militarną na Bliskim Wschodzie
1. Zajęcia wstępne (Protokół Damasceński, Korespondencja McMahon-Husejn)
2. Upadek Imperium Osmańskiego i nowy porządek na Bliskim Wschodzie (1914-1923) (Układ Sykes-Picot, Deklaracja Balfoura)
3. Dwudziestolecie Międzywojenne i II Wojna Światowa na Bliskim Wschodzie (1923-1948) (Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 181 z 29 XI 1947 w sprawie podziału Palestyny)
4. Izrael/Palestyna 1948-1967 (Rezolucja Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 242 z 22 XI 1967)
5. Izrael/Palestyna 1967-1985
6. Syria i Liban
7. Irak i Iran (ustrój Iranu, zob.: http://www.psz.pl/117-polityka/mariusz-piskur-system-polityczny-islamskiej-republiki-iranu oraz dla chętnych konstytucja Islamskiej Republiki Iranu po angielsku: http://www.servat.unibe.ch/icl/ir00000_.html
8. Turcja (doktryna strategicznej głębi, zob.: http://www.stosunki.pl/content/koncepcja-strategicznej-g%C5%82%C4%99bi-stratejik-derinlik-jako-nowa-doktryna-polityki-zagranicznej-tu)
9. Egipt i Jordania
10. Kraje Półwyspu Arabskiego
11. Izrael/Palestyna po 1985 (porozumienie z Oslo, 13 IX 1993, zob.: https://web.archive.org/web/20021115183950/http://knesset.gov.il/process/docs/oslo_eng.htm)
12. Irak po 2003
13. Arabska Wiosna
14. Syria po 2011 (Rezolucja Rady Bezpieczeństwa ONZ z 15 XII 2015, zob. http://www.securitycouncilreport.org/atf/cf/%7B65BFCF9B-6D27-4E9C-8CD3-CF6E4FF96FF9%7D/s_res_2254.pdf)
Literatura podstawowa i uzupełniająca:
J. Zdanowski, Historia Bliskiego Wschodu w XX wieku, Warszawa 2010.
G. Corm, Bliski Wschód w ogniu. Oblicza konfliktu 1956-2003, Warszawa 2003.
J. Zdanowski, Historia społeczeństw muzułmańskiego Bliskiego Wschodu w XX wieku, Warszawa 2013.
F. Halliday, Bliski Wschód w stosunkach międzynarodowych, Kraków 2009.
F. Ilkowski, S. Sulowski, Wybrane idee, partie i organizacje polityczne Bliskiego Wschodu, Warszawa 2014.
H. Jamsheer, Konflikt Bliskowschodni: Zarys i Dokumentacja, Płock 2004.
K. Czajkowska, A. Diawoł-Sitko, Systemy polityczne wybranych państw Bliskiego Wschodu, Warszawa 2012.
Bliski Wschód w XXI wieku. Polityka. Społeczeństwo. Zmiana, red. J. Marszałek-Kawa, J. Piechowiak-Lamparska, Toruń 2014.
Bliski Wschód coraz bliżej, red. J. Danecki, S. Sulowski, Warszawa 2011.
J. Armbruster, Arabska wiosna. Rewolucja w świecie islamskim, Wrocław 2011.
K. E. Schulze, Konflikt arabsko-izraelski, Warszawa 2010.
M. Münnich, Syria wiosną 2015. Spojrzenie niepoprawne politycznie, Lublin 2015.
munnich