Rola kościoła katolickiego w zapobieganiu samobójstwom
[The Church's Role in Preventing Suicide of Minors]

Rozdział w recenzowanej książce naukowej

Miejsce: Warszawa
Rok wydania: 2023
Tytuł publikacji: Zapobieganie samobójstwom. Zachowania suicydalne dzieci i młodzieży
Redaktorzy: prof. dr hab. Brunon Hołyst
Tom: III
Strony od-do: 431-453
Streszczenie: Samobójstwo jest drogą, aktem autodestrukcji. Przy samobójstwach popełnianych przez dzieci i młodzież, ich pełna świadomość podejmowanego czynu budzi wątpliwości. W badaniach ponad 2/3 badanych uznało Kościół katolicki za instytucję, której działania w zakresie profilaktyki samobójstw są nieskuteczne. Można przypuszczać, że respondenci nie uważają Kościoła za instytucję, na której spoczywa odpowiedzialność za prowadzenie działań profilaktycznych mających na celu poprawę kondycji psychicznej młodzieży. Ocena prewencyjnej roli Kościoła wśród młodzieży w ciągu ostatnich lat ulega niestety pogorszeniu. Rola duchownego w zapobieganiu samobójstwom jest duża, ale powinna być jeszcze większa, bardziej profesjonalna. Opinie księży katolickich na temat profilaktyki antysuicydalnej pokazały, że ich wiedza jest nader skromna. Wszyscy badani kapłani odpowiadali bardzo podobnie, że nie wiedzą, jakie są skuteczne metody zapobiegania samobójstwom. Z badań tych wynika, że duchowni katolicy, którzy mieli okazję udzielać pomocy, robili to poprzez wspólne, długie rozmowy i modlitwę. Wśród księży istnieje także opinia, że „Depresji nie da się zamodlić”. Księża stając się autorytetami dla zagrożonej samobójstwami młodzieży mogliby skutecznie nadrabiać zaległości środowisk rodzinnych tych osób w zaspokajaniu ich potrzeb emocjonalno-ekspresyjnych. Profilaktyka wobec nieletnich polega m.in. na zrozumieniu ich problemów, przedstawiania im wartości, którymi powinni się kierować, aby ich życie miało sens. Wiele badań wskazuje, że religijność nie zapobiega całkowicie samobójstwom, ale w dużej mierze potrafi je zredukować. Człowieka o myślach samobójczych nigdy nie można pozostawić samemu sobie. Przeciwdziałanie samobójstwom za pomocą różnych programów profilaktycznych przynosi pozytywne efekty tylko wówczas, gdy są one zorganizowane systemowo.
Słowa kluczowe: Kościół, kapłan, samobójstwo, nieletni, depresja, suicydologia, Polskie Towarzystwo Suicydologiczne, prewencja