Aksologiczno-pedagogiczno-teologiczne aspekty edukacji dla bezpieczeństwa młodzieży szkolnej
[Axiological – pedagogical and teleological aspects of education of safety of youth people]
Artykuł naukowy w wydawnictwie zbiorowym recenzowanyNazwa konferencji: IX Augustowskie Spotkanie Naukowe „Edukacja w Dialogu i Perspektywie”
Miejsce: Toruń
Rok wydania: 2019
Tytuł publikacji: Edukacja całożyciowa - wybrane obszary
Redaktorzy: Anna Karpińska, Alina Szwarc, Walentyna Wróblewska
Strony od-do: 46-63
Streszczenie: Podsumowując artykuł należałoby stwierdzić, iż nie można prowadzić odpowiedzialnej debaty pedagogicznej nad problematyką „edukacji dla bezpieczeństwa” młodzieży szkolnej bez koniecznej refleksji nad filozoficznymi sylwetkami wychowania. Wpisanie procesu wychowania w paradygmat (przyjęty sposób widzenia rzeczywistości w danej dziedzinie, doktrynie, wzorzec, model itp.) ustawia osobę poprzez czynienie dobra , w niezbędnym dialogu z innym człowiekiem. Całościowe ujęcie edukacji − jako różnorodność procesów społecznych, które „zmuszają” ludzi (młodzież) do aktywnego uczestnictwa w kulturze i formują ich osobowość w konkretnym kierunku intencjonalnym, artykułowanym przez system preferowanych wartości − mieściło się i mieści w obszarze określonych koncepcji naukowych, filozoficznych, religijnych, czy też aksjologiczno-ideologicznych . Bogdan Suchodolski w książce „Świat człowieka a wychowanie” podaje, że: „Pedagogika jest nauką o tym, co można z człowiekiem uczynić i co człowiek potrafi uczynić z samego siebie; pokazuje ona rzeczywiste wymiary człowieczeństwa. (...) Z wychowawczego punktu widzenia nie jest najważniejsze, jakim człowiek [się – KP] jest, ale jakim może się stać. Wychowanie jest zawsze racjonalną nadzieją”. Istotą edukacji (w tym też i dla bezpieczeństwa) jest intencjonalne (mimowolne − wykonywane lub doświadczane przez kogoś niezależnie od jego woli oraz instytucjonalne − wynikające z zespołu przyjętych norm prawnych) sposobienie do konkretnego rodzaju czynów, zachowań i postępowań. Sposobienie ogólnie to polega na odpowiednim ukształtowaniu rozumu i charakteru (młodego) człowieka. Toteż istotą edukacji jest właściwa jedność procesów kształcenia, gromadzona w całokształcie wiedzy i określonych procesach wychowania, wyrażanych w końcu w przygotowaniu człowieka do typowych zachowań. Wszyscy ludzie dobrej woli, rodzice, nauczyciele i wychowawcy, duchowni zobowiązani są do pokojowego wychowania dzieci i młodzieży, a mianowicie powinni oni pomóc im odnaleźć takie zasady, które pozwolą im zachować pokój w sobie, jak również w kontaktach z innymi ludźmi, w codziennych czynności w rodzinie, w stosunkach koleżeńskich, w szkole, czy też w zabawie. Wydaje się bezspornie, iż wprowadzenie wychowania do wartości w XXI wieku staje się pilną potrzebą jak najszybszego wprowadzenia w życie. Nie ulega dyskusyjności, że jest to bardzo trudne zadanie, na które, jak twierdzi w swej publikacji Mieczysław Łobocki składa się całe mnóstwo przyczyn, między innymi: hipertrofia postaw konsumpcyjnych (przerost czegoś, np. ambicji lub uczuć), dewaluacja wartości moralnych (obniżenie się wartości lub znaczenia czegoś), anonimowość w kontaktach międzyludzkich, instytucjonalizacja życia społecznego (proces utrwalania się uznanych przez społeczeństwo norm i wzorców postępowania) czy nadmiar przemocy i seksu w mediach. W procesie „edukacji dla bezpieczeństwa” młodzieży szkolnej konieczne staje się uwydatnianie takich wartości jak: rodzina, praca, życie i zdrowie. Szerokie propagowanie uniwersalnych wartości może dać w niedalekiej przyszłości szansę na przyjmowanie ich do systemu wartości młodych ludzi, co bezspornie powinno mieć pozytywny wpływ na ich dorosłe życie. Szkoła posiada ustawowy obowiązek krzewienia u młodych ludzi cennego w aspekcie wychowawczym świata wartości. Najlepszy z tego punktu widzenia system aksjologiczny oparty powinien zostać na uznanych elementach wartości (respektujący chrześcijański system wartości ), wpisanych do podstawy programowej większości przedmiotu oraz do programu wychowawczego szkoły. Wartości te powinny mieć jednak kształt uniwersalny: prawo do życia i wolności, podmiotowość i tożsamość człowieka, swobody obywatelskie, życie wolne od zagrożenia wojną, demokracja, pluralizm polityczny i światopoglądowy, tolerancja, godziwy poziom życia duchowego i materialnego, możliwości samorealizacji, rodzina, praca, edukacja, zdrowie i jego ochrona i inne wymienione we wcześniejszej części artykułu.
Słowa kluczowe: młodzież, szkoła, pedagogika, wychowywanie, aksjologia, etyka, antropologia, teleologia, teologia, wartość człowieka, wartość, bezpieczeństwo, edukacja dla bezpieczeństwa
Dostęp WWW: https://marszalek.com.pl/sklep/en/glowna/4137-edukacja-calozyciowawybrane-obszary.html
Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Kazimierz Pierzchała",
title = "Aksologiczno-pedagogiczno-teologiczne aspekty edukacji dla bezpieczeństwa młodzieży szkolnej",
journal = "",
year = "2019",
pages = "46-63"
}
Cytowanie w formacie APA:
Pierzchała, K. (2019). Aksologiczno-pedagogiczno-teologiczne aspekty edukacji dla bezpieczeństwa młodzieży szkolnej. , 46-63.