Tajemnica życia i teatru. Teatralne widzenie świata w powieściach Kazimierza Brauna
[Mystery of Life and Theater: The Theatrical Vision of the World in Kazimierz Braun’s Novels]

Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowany

Czasopismo: Pamiętnik Teatralny (ISSN: 0031-0522)
Rok wydania: 2023
Tom: 72
Numer czasopisma: 3
Strony od-do: 125-143
Streszczenie: Artykuł jest analizą utworów Kazimierza Brauna z lat 2016–2020 (Dzwon na trwogę, Płonący teatr, Próba Apokalipsy i Teatr@ziemia.niebo), ujętych jako cykl ujawniających nachylenie autobiograficzne powieści teatralnych. Teatr staje się w nich tematem, przestrzenią kreacji, przyczynkiem do rozważań o kondycji współczesnej sztuki teatralnej oraz sposobem widzenia świata. Obraz teatru przechowanego w pamięci Brauna reżysera łączy się z wtopionym w mitologizującą pamięć marzeniem o teatrze i projekcją jego pożądanej przyszłości. Prymarnej kwestii misyjności teatru w wymiarze indywidualnym, narodowym i społecznym towarzyszy krytyczna refleksja o teatralnej teraźniejszości, w znacznej mierze wyrastająca z oceny dokonań Drugiej Reformy Teatru formułowanej przez jej uczestnika i kronikarza. Dlatego ważnym punktem odniesienia w analizie powieści są teatrologiczne artykuły i książki Brauna. Tajemnica życia i teatru – wydobyta przez autorkę jako lejtmotyw powieściowego cyklu – dotyczy ścisłego związku między światem kreacji a duchowym wymiarem ludzkiego istnienia i odnosi się do transformacji realnego, skończonego i doczesnego w wyobrażone, duchowe i nieśmiertelne. W esencjalistycznym ujęciu Brauna tajemnica ta jest zarazem istotą teatru i aktorstwa. Autorka stawia tezę, że wymiar metateatralny konstruowanego w powieściach Brauna świata łączy się ściśle z procesem autointerpretacji i autokreacji autora jako badacza i praktyka.
Słowa kluczowe: Kazimierz Braun, theatrum mundi, powieść teatralna, misja teatru, autobiografizm


Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Joanna Michalczuk",
title = "Tajemnica życia i teatru. Teatralne widzenie świata w powieściach Kazimierza Brauna",
journal = "Pamiętnik Teatralny",
year = "2023",
number = "3",
pages = "125-143"
}

Cytowanie w formacie APA:
Michalczuk, J. (2023). Tajemnica życia i teatru. Teatralne widzenie świata w powieściach Kazimierza Brauna. Pamiętnik Teatralny, 3, 125-143.