Sicut rosa inter... episcopos. Apoteoza godła heraldycznego w łacińskim wierszu herbowym z rubryceli diecezji chełmskiej prepozyta Walentego Chlebowskiego na rok 1734
[Sicut rosa inter… episcopos. Apotheosis of the Coat of Arms in a Latin Heraldic Poem from the Chełm Diocese Ordo of Provost Walenty Chlebowski for the Year 1734]
Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowanyCzasopismo: Roczniki Humanistyczne (ISSN: 0035-7707)
Współautorzy: Agnieszka Strycharczuk
Rok wydania: 2025
Tom: 73
Numer czasopisma: 3
Strony od-do: 129-149
Streszczenie: W rubrycelach diecezji chełmskiej z okresu staropolskiego zamieszczano na pierwszej stronie stemmat, co było charakterystyczne dla większości tego typu druków. Składał się on z herbu urzędującego hierarchy kościelnego oraz panegirycznego wiersza odnoszącego się do przedstawionego heraldycznego godła. Rubrycela na rok 1734 został wydana w okresie sediswakancji, gdy funkcję administratora diecezji chełmskiej sprawował prałat prepozyt chełmskiej kapituły katedralnej Walenty Chlebowski. Zamieszczony w rubryceli herb był wyjątkowy w stosunku do wszystkich innych znanych przypadków z rubrycel chełmskich. Herb był bowiem dwudzielny: prawą stronę heraldyczną zajmowało godło rodowe Chlebowskich – Poraj, lewą stronę znak kapituły chełmskiej – grono Apostołów. Herb Poraj miał w godle kwiat róży, który został w wierszu zinterpretowany jako szczególnie pociągający, a zarazem wyróżniający się ponad inne rośliny, co miało oznaczać szczególne zasługi osobiste prepozyta Chlebowskiego. Grono Apostołów przedstawione zostało jako obraz diecezji chełmskiej cieszącej się z cnotliwej posługi prałata. Oprócz szczegółowej analizy epigramatu w artykule znalazło się także jego polskie tłumaczenie.
Słowa kluczowe: poezja heraldyczna, stemmat, epigram, rubrycela, Chlebowscy, herb Poraj, chełmska kapituła katedralna obrządku łacińskiego
Dostęp WWW: https://czasopisma.tnkul.pl/index.php/rh/article/view/3988/3239
DOI: 10.18290/rh25733.7
Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Jarosław Marczewski and Agnieszka Strycharczuk",
title = "Sicut rosa inter... episcopos. Apoteoza godła heraldycznego w łacińskim wierszu herbowym z rubryceli diecezji chełmskiej prepozyta Walentego Chlebowskiego na rok 1734",
journal = "Roczniki Humanistyczne",
year = "2025",
number = "3",
pages = "129-149"
}
Cytowanie w formacie APA:
Marczewski, J. and Agnieszka Strycharczuk(2025). Sicut rosa inter... episcopos. Apoteoza godła heraldycznego w łacińskim wierszu herbowym z rubryceli diecezji chełmskiej prepozyta Walentego Chlebowskiego na rok 1734. Roczniki Humanistyczne, 3, 129-149.