Czy nauka zakłada Boga?
[Does science presuppose God?]
Artykuł naukowy w wydawnictwie zbiorowym recenzowanyWspółautorzy: Miłosz Hołda
Miejsce: Lublin
Rok wydania: 2014
Tytuł publikacji: Relacja nauka-wiara : nowe ujęcie dawnego problemu
Redaktorzy: Jacek Golbiak, Monika Hereć
Strony od-do: 231-250
Streszczenie: W dyskusjach na temat relacji ‘nauka – religia’ dominuje pogląd, że wartość poznawcza pierwszej z tych dziedzin jest oczywista, natomiast wartość poznawcza drugiej z nich (jako problematyczna) wymaga wykazania, i to najlepiej przed trybunałem nauki. W konsekwencji – głoszą uczestnicy głównego nurtu dyskusji – przekonania religijne (a w szczególności, przekonania teistyczne) mogą co najwyżej, o ile w ogóle da się obronić ich racjonalny charakter, uzupełniać wiedzę naukową w sprawach, których ona nie porusza. W niniejszym tekście proponujemy inną perspektywę. Sugerujemy mianowicie, że bez przyjęcia przekonania o istnieniu Boga lub (mówiąc ostrożniej) bez posłużenia się pojęciami teistycznymi, trudno zrozumieć, a może i uprawomocnić, pewne podstawowe założenia uprawiania nauki. Teizm nie jest więc ‘petentem’ nauki, bo w pewnym sensie nauka sama go zakłada. Aby przekonać czytelnika o (meta)poznawczej użyteczności teizmu względem nauki, sformułujemy pewien argument. Argument ten – nie odwołujący się do treści żadnej partykularnej teorii naukowej, lecz oparty na bardziej uniwersalnej epistemologicznej refleksji nad nauką – nawiązuje do argumentu sformułowanego w późnych tekstach M. Dummetta. Rekonstruujemy go, rezygnując z jego antyrealistycznych założeń i zastępując je założeniem o istnieniu (w pewien sposób) wiedzy doskonałej. Następnie bronimy tego założenia oraz wykazujemy, że wymaga ono przyjęcia jakiejś postaci teizmu lub stanowiska pokrewnego.
Słowa kluczowe: Nauka a wiara, religia, Dummett, Bóg, argument epistemologiczny na istnienie Boga, nauka, wiedza doskonała, teizm
Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Jacek Wojtysiak and Miłosz Hołda",
title = "Czy nauka zakłada Boga?",
journal = "",
year = "2014",
pages = "231-250"
}
Cytowanie w formacie APA:
Wojtysiak, J. and Miłosz Hołda(2014). Czy nauka zakłada Boga?. , 231-250.