Wilken Engelbrecht

A Political Choice. Czech Translations of Flemish Literature during WW II

Rozdział w recenzowanej książce naukowej

Miejsce: Berlin
Rok wydania: 2023
Tytuł publikacji: Translating Minorities and Conflict in Literature. Censorship, Cultural Peripheries, and Dynamics of Self in Literary Translation
Redaktorzy: María Luisa Rodríguez Muñoz, Paola Gentile
Tom: 141
Strony od-do: 155-202
Streszczenie: Niniejszy rozdział zapewnia wgląd w rolę, jaką literatura niderlandzkojęzyczna odegrała dla czeskich wydawców podczas nazistowskiej okupacji terytorium Czech (1939-1945). Wykorzystano w nim źródła, które do tej pory były rzadko badane, a mianowicie archiwum redakcji umiarkowanie postępowego wydawnictwa Družstevní Práce [Spółdzielnia Pracy, dalej DP]. Z wcześniejszych badań czeskich historyków literatury (Poláček, 2004; Šímeček & Trávníček, 2014; Wögerbauer et al., 2015) wiadomo, że literatura narodów peryferyjnych, których kraje były okupowane przez nazistowskie Niemcy, odgrywała rolę wśród czeskich wydawców, wypełniając luki w ich seriach w wyniku nazistowskiego zakazu literatury "wroga". Co więcej, regionalna literatura flamandzka i skandynawska była dobrą alternatywą, która pozwoliła czeskim wydawcom uniknąć publikowania tak zwanej Blut-und-Bodenliteratur, której oczekiwały od nich siły okupacyjne. Rozważania redakcji DP dają wgląd w to, jak Czesi dostosowywali swoją politykę wydawniczą do zmieniających się norm politycznych, które modyfikowały ramy systemu translatologicznego (Toury, 2012, s. 62-65). Celem jest zbadanie w dokumentach "od wewnątrz", tak jak zrobiła to Kate Sturge (2014) w przypadku tłumaczeń w nazistowskich Niemczech, jak Czesi radzili sobie z cenzurą. Protokoły redakcyjne i decyzje organów cenzury zachowane w archiwum DP pokazują, że do 1942 r. DP dobrze radziła sobie z niemiecką presją polityczno-ideologiczną, częściowo kładąc nacisk na niderlandzkojęzyczną literaturę regionalną. Kiedy cenzura przeszła w ręce komitetu ściśle kontrolowanego przez Niemców, droga ucieczki została zablokowana, a kierownictwo DP zdecydowało się raczej ograniczyć produkcję niż publikować literaturę "nazi-freundlich".
Słowa kluczowe: Literatura flamandzka, przekłady z języka czeskiego, II wojna światowa, okupacja niemiecka, cenzura, wybory
Dostęp WWW: https://www.frank-timme.de/en/programme/product/translating-minorities-and-conflict-in-literature