„Sprawa organizowania Uniwersytetu w Lublinie...”. Nieznany list ks. Idziego Radziszewskiego, założyciela i pierwszego rektora Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, do biskupa kieleckiego Augustyna Łosińskiego
[The case of organizing the University in Lublin...". An unknown letter from Fr. Idzi Radziszewski, the founder and the first rector of the Catholic University of Lublin, to Augustun Łosiński, the Bishop of Kielce]
Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowanyCzasopismo: Almanach Historyczny (ISSN: 1642-4530)
Rok wydania: 2021
Tom: 23
Strony od-do: 397-420
Streszczenie: Kolejne rocznice powstania Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II zwracają uwagę badaczy historii na losy tej katolickiej uczelni wyższej i inspirują ich do poszukiwania nowych, dotąd nieznanych faktów, związanych z jej założeniem i funkcjonowaniem na przestrzeni dziejów. Tak również stało się w 2018 r., w związku z jubileuszem 100-lecia tej katolickiej uczelni wyższej. W Archiwum Diecezjalnym w Kielcach odnaleziony został list pierwszego rektora KUL ks. Idziego Radziszewskiego do biskupa kieleckiego Augustyna Łosińskiego. W tym piśmie pierwszy rektor KUL-u złożył m.in. biskupowi kieleckiemu sprawozdanie o czynnościach, jakie podjął w związku z powołaniem uniwersytetu katolickiego od 27 lipca do 7 października 1918 r. Publikacja niniejszego listu ma pokazać dotąd mniej akcentowane okoliczności powoływania uczelni katolickiej. Z listu dowiadujemy się o procedurach urzędowych jakie odbywały się w związku z tworzeniem KUL. Cenną wiedzą jest poznanie wielorakich działań ks. Idziego Radziszewskiego i wsparcia udzielanego przez szeroki krąg współpracowników i ludzi przychylnych inicjatywie pierwszego rektora. Trudno się oprzeć wrażeniu, że ks. Radziszewski organizując uniwersytet wpisał się w potrzebę społeczeństwa polskiego. Widzimy entuzjazm związany z odrodzeniem Polski, który wyraził się też w udzieleniu poparcia wspomnianemu dziełu. Niepodległa Polska, wolny naród chciał być kształtowany przez wartości katolickie, które pomogły przetrwać noc zaborów. Z listu przebija duch wspólnotowy Polaków, który przejawiał się w gotowości ponoszenia ofiar na rzecz suwerenności narodowej. Pierwsza część artykułu przedstawia autora listu, ks. Idziego Radziszewskiego. Autor koncentruje się przede wszystkim na etapach życia czy wydarzeniach, które wpłynęły na jego formację duchową i intelektualną, przywołuje głównie te aspekty życia przyszłego rektora, które miały bezpośrednie przełożenie na jego decyzje o powołaniu uczelni katolickiej. Natomiast druga część rozprawy poświęcona jest opisowi listu i dokładnemu przedstawieniu jego treści.
Słowa kluczowe: Katolicki Uniwersytet Lubelski, ks. Idzi Radziszewski, biskup Augustyn Łosiński, Episkopat Królestwa Polskiego, Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, koncesje państwowe i kościelne, założenie uniwersytetu
Dostęp WWW: https://bibliotekacyfrowa.ujk.edu.pl/dlibra/publication/4415/edition/4472/content?ref=struct
DOI: 10.25951/4415
Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Tomasz Gocel",
title = "„Sprawa organizowania Uniwersytetu w Lublinie...”. Nieznany list ks. Idziego Radziszewskiego, założyciela i pierwszego rektora Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, do biskupa kieleckiego Augustyna Łosińskiego",
journal = "Almanach Historyczny",
year = "2021",
pages = "397-420"
}
Cytowanie w formacie APA:
Gocel, T. (2021). „Sprawa organizowania Uniwersytetu w Lublinie...”. Nieznany list ks. Idziego Radziszewskiego, założyciela i pierwszego rektora Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, do biskupa kieleckiego Augustyna Łosińskiego. Almanach Historyczny, 397-420.