Problem prawdy w filozofii Arystotelesa
[The problem of truth in the philosophy of Aristotle]

Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowany

Czasopismo: Roczniki Filozoficzne (ISSN: 0035-7685)
Rok wydania: 2013
Tom: 61
Numer czasopisma: 2
Strony od-do: 5-25
Streszczenie: Artykuł poświęcony jest problemowi prawdy u Arystotelesa. Rozważania rozpoczyna przedstawienie najważniejszych dyspozycji poznawczych, za pomocą których człowiek ujmuje prawdę, wymienionych w VI ks. „Etyki Nikomachejskiej”. Kolejnym przedmiotem analiz jest prawda w rozumieniu logicznym, której „miejscem” jest intelekt, dokonujący czynności sądzenia, stojącej u podstaw poznania dyskursywnego. Mając na uwadze to, że wyznacznikiem tak pojętej prawdy są rzeczy, dalsze dociekania skupiają się na pozalogicznych aspektach prawdy. Arystoteles określa je, podobnie jak w przypadku prawdy logicznej, na podstawie dyspozycji poznawczych człowieka, do których – obok poznania dyskursywnego (episteme) – zalicza mądrość teoretyczną (sofia), mądrość praktyczną (phronesis), pragnienie (oreksis) oraz sztukę (techne). Wyłaniane przez te dyspozycje działania są także formą poznawczego uzgadniania się z rzeczywistością, wskutek czego mogą być uznane za pewien rodzaj prawdy. Mimo że i tu prawda związana jest z czynnościami poznawczymi, jej wyznacznikiem są również rzeczy. Prowadzi to do kluczowego pytania artykułu o prawdę samych rzeczy. Według Autora, Arystoteles wprost nie udziela na nie odpowiedzi, choć pewne jego stwierdzenia poruszają ten problem. Przyjrzenie się im pozwala lepiej zrozumieć późniejsze koncepcje prawdy.
Słowa kluczowe: Arystoteles, prawda, prawda w rozumieniu logicznym, pozalogiczne aspekty prawdy, poznanie dyskursywne (episteme), mądrość teoretyczna (sophia), mądrość praktyczna (phronesis), pragnienie (orexis), sztuka (techne)


Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Tomasz Duma",
title = "Problem prawdy w filozofii Arystotelesa",
journal = "Roczniki Filozoficzne",
year = "2013",
number = "2",
pages = "5-25"
}

Cytowanie w formacie APA:
Duma, T. (2013). Problem prawdy w filozofii Arystotelesa. Roczniki Filozoficzne, 2, 5-25.