Partia, ideologia i wywiad polityczny. Studium funkcjonowania organizacji partyjnej w wywiadzie Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego
[Party, ideology and Political Intelligence. A Functional Study of the Communist Party Organization in the Intelligence Service of the Polish Ministry of Public Security]
Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowanyCzasopismo: Pamięć i Sprawiedliwość (ISSN: 1427-7476)
Rok wydania: 2014
Numer czasopisma: 1(23)
Strony od-do: 217-246
Streszczenie: Partia komunistyczna przejmując władzę w Polsce od 1944 roku ingerowała we wszystkie dziedziny życia politycznego, społecznego i kulturalnego. Jednym z narzędzi tej ingerencji, podporządkowanej ideologii komunistycznej, były komórki partyjne, funkcjonujące w instytucjach i zakładach pracy. Paradoks polegał na tym, że podobne komórki „nadzoru ideologicznego” powstały również w strukturach wywiadu cywilnego Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego. Był to jeden z mechanizmów nadzoru ideologicznego, za pomocą którego wywierano presję, która z góry wpływała na charakter gromadzonej i przekazywanej władzy informacji. Niejednokrotnie miała ona więcej wspólnego z propagandą, niż z rzetelną, zobiektywizowaną wiedzą. W materiałach Departamentu VII, czyli wywiadu cywilnego MBP, zachowały się protokoły posiedzeń tych komórek partyjnych, które rzucają sporo nowego światła na funkcjonowanie samego wywiadu, jak również na jego związki z centralnymi strukturami partii. Wywiad stawał się elementem aparatu represji i to represja stawała się zadaniem priorytetowym, a nie działalność informacyjna. Od wiarygodności informacji wywiadowczych ważniejsza stała się właściwa postawa polityczna. Wywiad, podobnie jak cały aparat państwowy miał wyszukiwać i eliminować „wrogów ludu”, miał dostarczać informacje zgodne z doktryną, a co więcej miał także dbać o czystość ideologiczną własnej kadry. Inaczej niż w państwach demokratycznych mechanizmy kontrolne podporządkowano ideologii. Niewystarczająca kontrola ideologiczna i zła polityka kadrowa była jedną z przyczyn reorganizacji struktur wywiadowczych, jaką przeprowadzono na początku lat 50.
Słowa kluczowe: Polska Ludowa, ideologia, komunizm, partia, wywiad polityczny
Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Sławomir Łukasiewicz",
title = "Partia, ideologia i wywiad polityczny. Studium funkcjonowania organizacji partyjnej w wywiadzie Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego",
journal = "Pamięć i Sprawiedliwość",
year = "2014",
number = "1(23)",
pages = "217-246"
}
Cytowanie w formacie APA:
Łukasiewicz, S. (2014). Partia, ideologia i wywiad polityczny. Studium funkcjonowania organizacji partyjnej w wywiadzie Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego. Pamięć i Sprawiedliwość, 1(23), 217-246.