Moralne granice nauki
[Moral limits of science]

Rozdział w recenzowanej książce naukowej

Miejsce: Presšov
Rok wydania: 2024
Tytuł publikacji: Wartości etyczne – wszechstronny i ciągły rozwój społeczeństwa
Strony od-do: 51-69
Streszczenie: Punktem wyjścia refleksji jest teza wskazująca na podwójną wartość nauki: po pierwsze nauka jest wartościowa, gdyż daje człowiekowi odpowiedź na różne pytania, co umożliwia mu coraz sprawniejsze funkcjonowanie w świecie oraz takie organizowanie bytowania, które sprzyja spełnianiu się człowieka; po drugie aktualizuje intelektualną potencję człowieka, co sprawia, że spełnia się on jako istota wolna i rozumna. Mimo tych niewątpliwych zalet (faktorów, które pozwalają widzieć ją jako czynnik rozwojogenny) nauka potrafi objawiać swoje oblicza nieprzyjazne integralnemu rozwojowi osoby ludzkiej oraz autentycznemu rozwojowi społecznemu. Dlatego warto (a nawet trzeba) postawić pytanie o granice moralne nauki, czyli o to, kiedy jest ona dobra, a kiedy zła – kiedy człowiek uprawiający ją generuje dobro, a kiedy zło. Idąc za myślą Jana Pawła II należy przyjąć, że wyznacznikiem granicy moralności nauki jest służba prawdzie, która oznacza służbę człowiekowi we wszystkich wymiarach jego egzystencji. To stwierdzenie jawi się jako dość oczywiste. Nieoczywiste jest jednak samo rozumienie dobra i rozwoju, które mają być efektem nauki. Okazuje się wiec, że odpowiedź na pytanie o moralne granice nauki rozstrzyga się na poziomie metafizycznym, a nie – jak by się mogło wydawać – praktycznym czy pragmatycznym.
Słowa kluczowe: moralność, nauka, rozwój, wartości
Dostęp WWW: https://www.unipo.sk/public/media/48242/04_Wyrostkiewicz_M.pdf