Malewska w archiwum. Praktyki pisarskie i obrazy literackie
[Malewska in the Archives: The Writing Practices and the Literary Images]
Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowanyCzasopismo: Ethos. Kwartalnik Instytutu Jana Pawła II KUL - Lublin i Fundacji Jana Pawła II - Rzym (ISSN: 0860-8024)
Rok wydania: 2012
Numer czasopisma: 1-2(97-98)
Strony od-do: 243-260
Streszczenie: Zasadniczym tematem artykułu są związki między biografią Hanny Malewskiej, a jej dziełami literackimi. Związki te ujmuję w tradycji francuskich badań nad autobiografią – sięgając m.in. po pojęcie „przestrzeni autobiograficznej” Ph. Lejeune’a. Jednak w centrum swych rozważań stawiam pojęcie doświadczenia archiwum, które rozumiem jako fakt z życiorysu, który w istotny sposób modelował twórczość pisarki. Manifestacje owego faktu biograficznego, nazywane przeze mnie śladami, objawiają się w rozmaity sposób i na różnych płaszczyznach dzieła. Konstruując „przestrzeń autobiograficzną” sięgam zarówno po autoprezentacje i wywiady z Malewską, jak i przytaczam wypowiedzi innych osób, które w swych wspomnieniach kojarzyły autorkę właśnie z przestrzenią archiwum i jemu pokrewnymi formami: biblioteką, czytelnią, pracownią pisarza. Zwracam także uwagę na bogate i sensotwórcze związki intertekstualne, które pod wpływem doświadczenia archiwum, okazują się ważne dla twórczości Malewskiej. Dostrzegam ślady archiwum zarówno w sposobach konstrukcji tekstu powieści, jak i filozofii dziejów zakodowanej w literackich obrazach, a także w powracających w kolejnych dziełach motywach przestrzeni, które kumulują dziedzictwo przeszłości. Ostateczny wniosek postawiony przeze mnie nie dotyczy jednak związków biografii z dziełami, ale oryginalnego projektu aksjologicznego Hanny Malewskiej, który w istotny sposób wiąże się z doświadczeniem archiwum.
Słowa kluczowe: Malewska, doświadczenie, autobiografizm, powieść historyczna, nowoczesna literatura polska, zwrot spacjalny w badaniach literackich, literacka aksjologia
Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Maciej Nowak",
title = "Malewska w archiwum. Praktyki pisarskie i obrazy literackie",
journal = "Ethos. Kwartalnik Instytutu Jana Pawła II KUL - Lublin i Fundacji Jana Pawła II - Rzym",
year = "2012",
number = "1-2(97-98)",
pages = "243-260"
}
Cytowanie w formacie APA:
Nowak, M. (2012). Malewska w archiwum. Praktyki pisarskie i obrazy literackie. Ethos. Kwartalnik Instytutu Jana Pawła II KUL - Lublin i Fundacji Jana Pawła II - Rzym, 1-2(97-98), 243-260.