Poznanie jako problem filozoficzno-naukowy
[Cognition as a philosophical and scientific problem]
Artykuł naukowy w wydawnictwie zbiorowym recenzowanyMiejsce: Częstochowa
Rok wydania: 2012
Tytuł publikacji: Filozofia a nauki przyrodnicze : od physis do metaphysis i anthropos
Redaktorzy: Maciej Woźniczka, Anna Marek-Bieniasz
Strony od-do: 165-180
Streszczenie: Poznanie jest złożonym fenomenem, który domaga się podejścia multidyscyplinarnego. Wydaje się, że zasadne jest podejmowanie prób wyjaśnienia tego zjawiska zarówno na gruncie klasycznych dyscyplin filozoficznych, jak i z perspektywy nauk empirycznych, a szczególnie intensywnie rozwijających się badań neurobiologicznych. Na gruncie filozofii wciąż ścierają się skrajne ujęcia, co przejawia się w klasycznych przeciwstawieniach: internalizm – eksternalizm, obiektywizm – subiektywizm, realizm – antyrealizm. Dyskusje między zwolennikami powyższych stanowisk trwają od dziesięcioleci, szczególnie w ramach epistemologii. Wydaje się, że obecnie wcale nie jesteśmy bliżej rozwiązania owych problemów, niż przed laty. Niektórzy twierdzą jednak, że współcześnie pojawiają się nowe dane, będące wynikiem badań prowadzonych w ramach szeroko rozumianych neuronauk. Opracowanie nowych metod badawczych (np. metody neuroobrazowania) pozwala obecnie na czynnościową analizę mózgu, co dostarcza nowych argumentów w dyskusjach dotyczących możliwości poznawczych człowieka. W artykule poruszane są zasadnicze kwestie dotyczące poznania takie, jak natura i źródła poznania, a także zagadnienie prawdy. Z drugiej strony, ukazane są badania w ramach psychologii poznawczej i neurofizjologii dotyczące w szczególności percepcji wzrokowej jako podstawowego sposobu kontaktu podmiotu poznającego ze światem. Badania neurobiologiczne ukazują wyraźnie ograniczenia ludzkiego aparatu poznawczego, które wydają się mieć zasadniczy wpływ na postrzeganie otaczającego świata. Mimo tego nasze poznanie jest na tyle skuteczne, że zapewnia nam trwanie w zmieniającym się środowisku.
Słowa kluczowe: poznanie, prawda, wiedza wrodzona, percepcja, neurobiologia, psychologia poznawcza
Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Justyna Herda",
title = "Poznanie jako problem filozoficzno-naukowy",
journal = "",
year = "2012",
pages = "165-180"
}
Cytowanie w formacie APA:
Herda, J. (2012). Poznanie jako problem filozoficzno-naukowy. , 165-180.