Household Consumption and VAT Revenue in Poland
Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowanyCzasopismo: European Research Studies Journal (ISSN: 1108-2976)
Współautorzy: Janina Kotlińska, Marian Żukowski, Paweł Marzec, Zdzisław Adam Błasiak
Rok wydania: 2020
Tom: 23
Numer czasopisma: Special Issue 2
Strony od-do: 580-605
Streszczenie: Stabilność dochodów budżetu państwa jest kwestią istotną politycznie i ekonomicznie w każdym czasie, i nie pozwalają o niej zapomnieć nawet sytuacje kryzysowe, z jakimi muszą się mierzyć gospodarki poszczególnych państw. Podejmowane pod presją decyzje są często nieskuteczne z perspektywy faktycznych potrzeb, także z powodu niedostatecznego rozpoznania systemowych skutków, jakie są przez nie wywoływane, co w dużej mierze wiąże się z niewystarczającą wiedzotwórczą eksploracją środowiska informacyjnego systemu podatkowego. Jego częścią są gospodarstwa domowe, które w konsekwencji decyzji transakcyjnych, przejawiającymi się wydatkami, generują do budżetu państwa transfery w postaci podatku od towarów i usług. Opracowanie, wykorzystujące dane z zasobów informacyjnych, których źródłem jest system statystyki publicznej (krajowy (GUS) i unijny (Eurostat), stanowi próbę wyjaśnienia wpływu decyzji zakupowych zapadających w gospodarstwach domowych na poziom dochodów budżetu państwa. Cel: Celem opracowania jest zbadanie zależności między wielkością i strukturą konsumpcji gospodarstw domowych a wielkością dochodów podatkowych budżetu państwa z tytułu podatku VAT w Polsce. Projektowanie/metodologia/podejście: Wykorzystano następujące metody: przegląd literatury, metody statystyki opisowej, liniowe modele regresji wielorakiej, analiza czynnikowa, metody głównych składowych, jednoczynnikowa analiza wariancji (ANOVA). Szczegółowe analizy przeprowadzono w oparciu o wyliczenia własne, z wykorzystaniem oprogramowania analitycznego: SPSS (Predictive Solutions), Statistica oraz arkusza kalkulacyjnego MS Excel. Ustalenia: 1) konsumpcja gospodarstw domowych rozumiana jako ponoszenie wydatków na zakup towarów i usług, mająca miejsce w oficjalnym obrocie gospodarczym, jest głównym kreatorem dochodów budżetu państwa z tytułu podatku VAT; 2) istotne dla wysokości wpływów z VAT od konsumpcji gospodarstw domowych są zasoby finansowe, jakimi one dysponują, jakie wydatkują oraz struktura tych wydatków; 3) gospodarstwa domowe są wewnętrznie bardzo zróżnicowane, a wielkość i struktura ich zakupów jest zmienna w czasie i zdeterminowana wieloma czynnikami; 4) zróżnicowana stawka podatku VAT na poszczególne towary i usługi nabywane przez gospodarstwa domowe istotnie wpływa na poziom dochodów budżetu państwa z tytułu VAT; 5) transfery finansowe do gospodarstw domowych, będące skutkiem stosowanych przez państwo różnorodnych narzędzi polityki społecznej, w tym polityki prorodzinnej, powodują wzrost dochodów państwa z VAT, który może być stymulowany odpowiednią konstrukcją tego podatku, nakierowaną na realizację różnych jego funkcji; 6) statystyka publiczna, a w szczególności dostępność danych nie pozwala na prowadzenie precyzyjnych badań, stąd wnioskowanie obciążone jest niedoskonałością. Rekomendacje: 1) zasadne jest prowadzenie dalszych badań nad zmiennością obciążenia wydatków gospodarstw domowych daniną VAT, uwzględniające różnice w ich typach; 2) konieczne jest uszczegółowienie badań nad strukturą wydatków konsumpcyjnych gospodarstw domowych i wnikliwsze analizy decyzji zakupowych członków gospodarstw domowych, co wymaga interdyscyplinarnego podejścia do prowadzonych badań; 3) istnieje konieczność badań nad kierunkami rozdysponowania transferów zasilających gospodarstwa domowe w ramach prowadzonej polityki państwa; 4) na potrzeby prowadzonych badań szczegółowych w omawianym zakresie niezbędne jest opracowanie nowych badań ankietowych (źródła danych panelowych), które w tym celu zostaną wykorzystane. Praktyczne implikacje: Wnioski z przeprowadzonych analiz i badań mogą być przydatne do wyboru przez państwo narzędzi, które nie tylko pozwolą osiągnąć wzrost dochodów budżetowych, ale i cele polityki społecznej.
Słowa kluczowe: dochody budżetu państwa, VAT, gospodarstwa domowe
Dostęp WWW: https://www.ersj.eu/issues/23/83
DOI: 10.35808/ersj/1843
Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Jarosław Kuśpit and Janina Kotlińska and Marian Żukowski and Paweł Marzec and Zdzisław Adam Błasiak",
title = "Household Consumption and VAT Revenue in Poland ",
journal = "European Research Studies Journal",
year = "2020",
number = "Special Issue 2",
pages = "580-605"
}
Cytowanie w formacie APA:
Kuśpit, J. and Janina Kotlińska and Marian Żukowski and Paweł Marzec and Zdzisław Adam Błasiak(2020). Household Consumption and VAT Revenue in Poland . European Research Studies Journal, Special Issue 2, 580-605.