Medialne reprezentacje ekologii – analiza dyskursu tygodników opinii
[Media images of ecology - discourse analysis of weekly magazines]

Rozdział w recenzowanej książce naukowej

Miejsce: Toruń
Rok wydania: 2016
Tytuł publikacji: Człowiek – media – środowisko naturalne – ekologiczny wymiar komunikacji
Strony od-do: 83-120
Streszczenie: Na różnorodność stanowisk wobec ekologii wskazują zarówno wyniki międzynarodowych badań porównawczych, jak i analizy dyskursów publicznych poszczególnych krajów. Celem niniejszego artykułu było wyłonienie głównych ram dyskursu ekologicznego popularyzowanych w najpoczytniejszych polskich tygodnikach opinii, jak również zweryfikowanie hipotezy o polityczności tego dyskursu. Wyłoniono cztery ramy związane z: problematyką degradacji środowiska, sposobami jego ochrony, odnawialnymi i konwencjonalnymi źródłami energii, ekologicznym stylem życia. W przekazach popularnych tygodników problematyka ekologii była stosunkowo mało obecna (ok. 2,5% wszystkich ich treści w 2015 r.). Na łamach „Wprost” pojawiała się najrzadziej. Największą część (42%) analizowanych materiałów stanowiły treści pochodzące z „Polityki”. Dyskurs „Newsweeka” i „Wprost” odwoływał się do znaczeń ekologii płytkiej z jej technokratycznym, ekonomizującym ujęciem przyrody i antropocentryczną perspektywą. W „Polityce” częściej wskazywano na ekosystemowe współzależności; człowiek jawił się jako ten element „sieci życia”, który swą aktywnością narażał na niebezpieczeństwo integralność całego przyrodniczego świata. Analizowane teksty niejednokrotnie stawały się nośnikami ocen i wartościowania, naruszającymi bezstronny, neutralny tok narracji dziennikarskiej. Wyraźna polaryzacja stanowisk, brak gotowości do uzgadniania racji, prób dochodzenia do pewnych konsensów nie służy budowaniu ekologicznej świadomości czytelnika. Taki dyskurs może przyczyniać się do obniżania niewątpliwej wagi środowiskowej problematyki, skutkować niską efektywnością w budowaniu świadomości ekologicznej.
Słowa kluczowe: wizerunek ekologii, media, ramowanie