Poszczególne aspekty sankcjonowania dyscypliny wojskowej w wybranych artykułach wojennych i ordynacjach średniowiecznych
[Individual aspects of the sanctioning of military discipline in selected articles of war and medieval ordinances]

Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowany

Czasopismo: Studia Historica Gedanensia (ISSN: 2081-3309)
Rok wydania: 2025
Strony od-do: 80-101
Streszczenie: Dyscyplina wojskowa w była istotnym elementem utrzymania porządku i skuteczności sił zbrojnych. W przeciwieństwie do współczesnych regulacji, średniowieczne prawo wojskowe było mniej sformalizowane, a sankcje dyscyplinarne często zależały od władcy lub dowódcy. Niemniej jednak, pewne zasady i mechanizmy zostały wprowadzone, aby regulować postępowanie walczących. Średniowieczne sankcjonowanie dyscypliny wojskowej opierało się na połączeniu tradycji feudalnych, kodeksów rycerskich, prawa królewskiego i autorytetu kościelnego. Kary były surowe i bezpośrednie, mające na celu utrzymanie porządku w sytuacjach, gdy chaos i brak dyscypliny mogły zadecydować o wyniku bitwy lub całej kampanii wojennej. Dyscyplina była narzucana często arbitralnie, a autorytet dowódcy, władcy czy mistrza zakonu miał decydujące znaczenie w egzekwowaniu prawa. Autor, w artykule starał się prześledzić najważniejsze aspekty prawne w zakresie dyscypliny wojskowej, z których najważniejsze okazały się Ordinances w Anglii i Ordonnances we Francji. W obydwu królestwach szczególnie istotne były zalecenia wydawane w okresie wojny stuletniej (1337–1453), kiedy konieczność reformy za równo armii francuskiej jak i angielskiej była kluczowa dla przetrwania, odniesienia sukcesu na polu bitwy i do utrzymania stabilności wewnętrznej armii. Stały się również istotnym elementem profesjonalizacji wojsk, które ewoluowały od sił feudalnych w stronę bardziej stałych i kontrolowanych struktur wojskowych. Regulacje te pomogły utrzymać dyscyplinę, zmniejszyć chaos podczas kampanii oraz zapewnić lepsze traktowanie ludności cywilnej i jeńców.
Słowa kluczowe: średniowiecze, historia wojen, dyscyplina wojskowa



Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Andrzej Niewiński",
title = "Poszczególne aspekty sankcjonowania dyscypliny wojskowej w wybranych artykułach wojennych i ordynacjach średniowiecznych",
journal = "Studia Historica Gedanensia",
year = "2025",
pages = "80-101"
}

Cytowanie w formacie APA:
Niewiński, A. (2025). Poszczególne aspekty sankcjonowania dyscypliny wojskowej w wybranych artykułach wojennych i ordynacjach średniowiecznych. Studia Historica Gedanensia, 80-101.