Andrzej Gil – historyk i politolog, dr hab., prof. KUL, Katedra Studiów Wschodnich, Instytut Nauk Politycznych i Spraw Międzynarodowych

 

– Absolwent Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (1988), tam też doktorat (1999) i habilitacja (2006).

– Tłumacz literatury naukowej.

– Członek Komisji Historycznej Polskiej Akademii Nauk, Oddział Lublin, Towarzystwa Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej a także Komitetu Redakcyjnego „Rocznika Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej”.

– Odznaczony Medalem Srebrnym za Długoletnią Służbę (2009), Złotym Znakiem Wschodnioeuropejskiego Uniwersytetu Narodowego im. Łesi Ukrainki w Łucku (2017) oraz Medalem świętych Cyryla i Metodego greckokatolickiej Metropolii Przemysko-Warszawskiej (2018).

– Staże naukowe: Ukraiński Uniwersytet Katolicki we Lwowie, Wschodnioeuropejski  Uniwersytet Narodowy im. Łesi Ukrainki w Łucku.

– Organizacja kilkunastu międzynarodowych i krajowych konferencji naukowych, udział w stu kilkudziesięciu konferencjach międzynarodowych i krajowych.

– Zainteresowania naukowe: przestrzeń euroazjatycka w wielu kontekstach: historycznym, politologicznym, religioznawczym czy kulturowym.

– Autorstwo i współautorstwo kilkunastu książek i stu kilkudziesięciu artykułów naukowych. – Redakcja i współredakcja kilkunastu publikacji książkowych, serii wydawniczych oraz czasopism naukowych.

 

Bibliografia (wybór)

 

Książki:

 

– Prawosławna eparchia chełmska do 1596 roku, Lublin-Chełm 1999

– Chełmska diecezja unicka 1596-1810, Lublin 2005

– W kręgu dziejów i kultury Kościołów wschodnich, Siedlce 2009

– Генеральні візитації церков і монастирів Володимирської унійної єпархії кінця XVII – початку XVIII століть: книга протоколів та окремі описи, Загальна редакція та історичний нарис А. Ґіль, І. Скочиляс, Упорядкування А. Ґіль, І. Макевич, І. Скочиляс, І. Скочиляс, Львів–Люблін 2012

– Przed wielkim podziałem. Prawosławna metropolia kijowska do 1458 roku, Lublin–Lwów 2013 [współautor: Ihor Skoczylas]

– Володимирсько-берестейська єпархія XI-XVIII століть: історичні нариси, Львів 2013 [współautor: Ihor Skoczylas]

– Kościoły wschodnie w państwie polsko-litewskim w procesie przemian i adaptacji: metropolia kijowska w latach 1458-1795, Lublin–Lwów 2014 [współautor: Ihor Skoczylas]

– Cztery odsłony imperium: Rosja – Syberia Zachodnia – Azja Centralna – Mołdawia, Lublin 2014

 

Publikacje zwarte:

 

– Dekret prezydenta Leonida Kuczmy o obchodach 350. rocznicy Kozackiej Rady Perejasławskiej 1654 r. i jego znaczenie dla wewnętrznej i zewnętrznej sytuacji Ukrainy, Lublin 2003

– Deportacja Ukraińców z Polski w latach 1944-1946 jako problem we współczesnych relacjach polsko-ukraińskich, Lublin 2004

– Naddniestrzańska Mołdawska Republika jako element przestrzeni politycznej Europy Środkowo-Wschodniej, Lublin 2005

– Kwestia polska w białoruskim dyskursie politycznym – geneza i teraźniejszość, Lublin 2009

– W cieniu przeszłości. Stosunki polsko-ukraińskie i polsko-białoruskie – stan obecny i perspektywy, Lublin 2010

– Nacjonalizm i polityka – casus Ukrainy Zachodniej, Lublin 2011

– Chiny i Rosja wobec Azji Centralnej – uwarunkowania, stan obecny i perspektywy, Lublin 2012

 

Artykuły:

 

– Parafie prawosławne na terenie woj. lubelskiego od XIV do pocz. XVII w. Zarys problematyki, „Zeszyty Naukowe KUL, 42 (1999), nr 1-2

– Łączność terytorialna Wołynia i Lubelszczyzny na przykładzie rozwoju przestrzennego chełmskiej eparchii prawosławnej od XIII do XVI wieku, w: Zamojszczyzna i Wołyń w minionym tysiącleciu. Historia, kultura, sztuka. Konferencja naukowa, red. J. Feduszka i in., Zamość 2000

– Церковна (парафіальна) мережа Холмської православної єпархії на терені Белзького воеводства в ХVІ столітті, „Записки НТШ”, т. ССХL (Праці Комісії спеціальних (допоміжних) історічних дисципін), Львів 2000

– Chełmskie diecezje obrządku wschodniego. Zagadnienia organizacji terytorialnej, w: Polska-Ukraina. 1000 lat sąsiedztwa, t. 5, Miejsce i rola Kościoła greckokatolickiego w Kościele powszechnym, red. S. Stępień, Przemyśl 2000

– Monastery prawosławnej eparchii chełmskiej od XIII do końca XVI wieku, w: Życie monastyczne w Rzeczypospolitej, red. A. Mironowicz, P. Chomik, U. Pawluczuk, Białystok 2001

– Rola geografii historycznej w badaniach nad malarstwem ikonowym na przykładzie podziałów terytorialnych zabużańskiej części eparchii chełmskiej (dekanaty lubomelski i ratneński), w: Сакральне мистецтво Волині, т. 9, Луцьк 2002

– Cerkiew unicka w Nowej Galicji Zachodniej. Dzieje diecezji chełmskiej obrządku wschodniego w latach 1795-1809, „Warszawskie Zeszyty Ukrainoznawcze”, 15-16, Warszawa 2003

– Cerkwie Sokala w XVII-XVIII w. Z dziejów architektury sakralnej diecezji chełmskich Kościoła wschodniego, w: Do piękna nadprzyrodzonego. Sesja naukowa na temat rozwoju sztuki sakralnej od X do XX wieku na terenie dawnych diecezji chełmskich Kościoła rzymskokatolickiego, prawosławnego, greckokatolickiego, t. 1, Referaty, red. K. Mart, Chełm 2003–

Geneza nowożytnego kultu ikony Matki Boskiej Chełmskiej, w: Волинська ікона: дослідження та реставрація, випуск 10, Матеріяли Х міжнародної наукової конференції, м. Луцьк, 17-19 вересня 2003 року, Луцьк 2003

– Konflikt pamięci. Rozważania o pracy Jarosława Caruka: Tragedia wołyńskich wsi w latach 1943-1944. Ukraińskie i polskie ofiary zbrojnego konfliktu. Rejon włodzimierskowołyński, „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej”, 1 (2003)

– Переяславська рада 1654 року та її вплив на сучасну Україну, „Альманах Молода нація”, 3 (28) 2003

– Testament unickiego biskupa chełmskiego Atanazego Pakosty z 1625 roku, w: „Zamojsko-Wołyńskie Zeszyty Muzealne”, t. 1, Zamość 2003

– Opis unickiej cerkwi p.w. św. Mikołaja w Zamościu z 1828 r. na tle dziejów tamtejszych bazylianów, w: „Zamojsko-Wołyńskie Zeszyty Muzealne”, t. 1, Zamość 2003

– Between Russia, Poland and Ukraine: the Uniate Diocese of Chełm as it was the nineteenth century and its tradition: w: East-Central Europe’s Position within Europe. Between East and West, edited by Jerzy Kłoczowski, Lublin 2004

– Dokument z 1521 r. dla cerkwi w Opolu koło Włodawy (w części brzeskiej diecezji włodzimierskiej). Z kart działalności Wileńskiej Komisji Archeograficznej, „Wschodni Rocznik Humanistyczny”, 1 (2004), Radzyń Podlaski 2004

– Historia w służbie idei narodowej. Wydarzenia 1874 roku na Podlasiu w ocenie polskiej, ukraińskiej i rosyjskiej, „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej”, 2 (2004)

– Cerkwie Krystynopola w XVIII wieku. Obrazek z dziejów sztuki Kościoła wschodniego w Rzeczypospolitej, w: Волинська ікона: дослідження та реставрація, випуск 11, Матеріяли ХI міжнародної наукової конференції, м. Луцьк, 3-4 листопада 2004 року, Луцьк 2004

– Źródła kultu ikony Matki Boskiej Chełmskiej. Z dziejów religijności w XVII-wiecznej Rzeczypospolitej, „Series Byzantina”, II, red. W. Deluga, M. Janocha, Warszawa 2004

– Chełmska eparchia prawosławna i chełmska diecezja katolicka w średniowieczu – zarys rozwoju organizacji terytorialnej, w: Między Polską a Rusią, red. M. Starnawska, Siedlce 2004

– Katalog monasterów prawosławnej eparchii chełmskiej do końca XVI wieku, „Ruthenica”, t. 4, ред. В. Ричка, О. Толочко, Київ 2005

– Jan Zamoyski wobec zagadnień wyznaniowych na przykładzie Zamościa przełomu XVI i XVII w., „Zamojsko-wołyńskie Zeszyty Muzealne”, t. 3, Numer specjalny: Jan Zamoyski wódz – mecenas – polityk, Zamość 2005

– Ikona Matki Boskiej Chełmskiej pod Beresteczkiem 1651 r., w: Волинська ікона: дослідження та реставрація, випуск 12, Матеріяли ХII міжнародної наукової конференції, м. Луцьк, 27-28 жовтня 2005 року, Луцьк 2005

– Parafie Kościoła wschodniego w Wohyniu do początków XVIII wieku, „Radzyński Rocznik Humanistyczny”, 3 (2005)

– Chełmska diecezja unicka w okresie rządów Jakuba Suszy (1649-1687), w: Sztuka sakralna i duchowość pogranicza polsko-ukraińskiego na Lubelszczyźnie. (Materiały z Międzynarodowej Konferencji „Sztuka Sakralna Pogranicza”, Lublin 13-15. 10. 2005 r.), red. S. Batruch, R. Zilinko, Lublin 2005

– Pomianyk chełmski. Zaginione źródło do dziejów ziemi chełmskiej, „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej”, 3 (2005)

– Kult Jozafata Kuncewicza i jego pierwsze przedstawienia ikonowe w Rzeczypospolitej (do połowy XVII wieku). Zarys problematyki, w: Kościoły wschodnie w Rzeczypospolitej XVI-XVIII w., red. A. Gil, Lublin 2005

– „Phoenix redivivus” Jakuba Suszy jako źródło do dziejów Chełma i ziemi chełmskiej, „Studia Archiwalne”, 2 (2006)

– Hetman Jan Wyhowski jako fundator cerkwi w Nudyżu koło Lubomla, w: Волинська ікона: дослідження та реставрація, випуск 13, Матеріяли ХIII міжнародної наукової конференції, м. Луцьк – м. Володимир-Волинський, 2-3 листопада 2006 року, Луцьк 2006

– Geneza Mołdawskiej Autonomicznej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej, w: Konflikt niskiej intensywności w Naddniestrzu, red. M. Celewicz, J. Kłoczowski, M. Pietraś, Lublin 2006

– Unickie cerkwie Brześcia w opisie wizytacyjnym z 1726 roku, „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej”, 4 (2006)

– Jerzy Giedroyc a Lwów, w: Aktualność przesłania paryskiej „Kultury” w dzisiejszej Europie. Zbiór studiów, red. Ł. Jasina, J. Kłoczowski, A. Gil, Lublin 2007

– Metryki zgonu ofiar zajść w Drelowie 6 I 1874 r., „Nasza Przeszłość”, 108 (2007)

– Унійні монастирі Холмсько-Белзької єпархії (1596-1720), „Ковчег”, 5, Львів 2007

– Dekanat kaszogrodzki na tle dziejów Cerkwi unickiej na Wołyniu XVII – pierwszej połowy XIX w., „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej”, 5 (2007) [współautor: Paweł Sygowski]

– Bazylianki w diecezji chełmskiej XVII i XVIII w. Przyczynek do geografii historycznej monastycyzmu żeńskiego metropolii kijowskiej okresu nowożytnego, w: Confraternitas. Ювілейний збірник на пошану Ярослава Ісаєвича, Львів 2006-2007 [2008] [Україна: культурна спадщина, національна свідомість, державність, 15]

– Perspektywy rozwoju sytuacji politycznej na Białorusi, w: Polityka zagraniczna Polski, red. J. Czaputowicz, Warszawa 2008

– Pomonasterska cerkiew w Jarewiszczu w świetle opisów wizytacyjnych z końca XVIII wieku, w: Волинська ікона: дослідження та реставрація, випуск 15, Матеріяли ХV міжнародної наукової конференції, м. Луцьк, 25-26 вересня 2008 року, Луцьк 2008

– Chełmskie diecezje Cerkwi Wschodniej w pierwszej połowie XVII wieku, w: Die Union von Brest (1596) in Geschichte und Geschichtsschreibung: versuch einer zwischenbilanz, Herausgegeben von J. Marte und O. Turij, Lviv 2008

– Polityka religijna starosty lubomelskiego Iwana Wyhowskiego. Przyczynek do dziejów praktycznej realizacji postanowień unii hadziackiej, w: 350-lecie unii hadziackiej (1658-2008), red. T. Chynczewska-Hennel, P. Kroll, M. Nagielski, Warszawa 2008

– Z badań nad różnorodnością kulturową dawnej Rzeczypospolitej: panorama etniczno-wyznaniowa Rzeczypospolitej w XVI-XVIII wieku, w: Rzeczpospolita wielokulturowa – dobrodziejstwo czy obciążenie?, red. nauk. J. Kłoczowski, Warszawa 2009 [Studia i Analizy Historyczne Collegium Civitas, t. 2]

– Działalność Jana Kaszowskiego herbu Janina na Wołyniu. Z dziejów współpracy protestancko-unickiej na przełomie XVI i XVII wieku, w: Studia z dziejów i tradycji metropolii kijowskiej XII-XIX wieku, red. A. Gil, Lublin 2009

– Białoruś a Zachód – stan obecny i perspektywy, w: Białoruś, Mołdawia i Ukraina wobec wyzwań współczesnego świata, red. T. Kapuśniak, K. Fedorowicz, M. Gołoś, Lublin 2009

– W kręgu bezsilności. Naddniestrze i Mołdawia jako problem dla jednoczącej się Europy, „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej”, 7, 2009, cz. 1

– Cerkiew katedralna pw. św. Mikołaja w Brześciu według opisu wizytacyjnego z 1726 roku, w: Хрысціянства ў гістарычным лсе беларускага народа, Зборнік навуковых артыкулаў, Частка 2, Рэдакцыйная калегія: Э. С. Ярмусік, С. В. Марозава, С. У. Сілава, Гродна 2009

– Na drodze do zagłady. Katolicy w Białoruskiej Socjalistycznej Republice Radzieckiej w latach 20. i 30. XX wieku, w: Kościół katolicki na Wschodzie w warunkach totalitaryzmu i posttotalitaryzmu, red. A. Gil, W. Bobryk, Siedlce–Lublin 2010

– The First Images and the Beginning of the Cult of the Archbishop of Połock Josaphat Kuncewicz in the Polish-Lithuanian Commonwealth till the mid-17th Century, w: On the Border of the Worlds. Essays about the Orthodox and Uniate Churches in Eastern Europe in the Middle Ages and the Modern Period, eds. A. Gil, W. Bobryk, Lublin–Siedlce 2010

– Jedność w wielości. Unia lubelska jako doświadczenie spotkania narodów, religii i kultur, w: Unia lubelska – dziedzictwo wielu narodów, red. A. Gil, Lublin 2010

– Obraz Matki Boskiej Chełmskiej w opisie z początku XVIII wieku, w: Волинська ікона: дослідження та реставрація, випуск 17, Матеріяли ХVII міжнародної наукової конференції, м. Луцьк, 21-22 жовтня 2010 року, Луцьк 2010

– Na drodze do imperium. Kształtowanie się Rosji do połowy XVII wieku, „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej”, 8 (2010)

– Paisjusz Hipolitowicz Czerchawski – chełmski biskup prawosławny 1621-1636, w: Kościół unicki w Rzeczypospolitej, red. W. Walczak, Białystok 2010

– Spojrzenie na terytorium i granice ziemi chełmskiej w XIV-XVI wieku, w: Українці Холмщини і Підляшшя: історична доля, духовна і матеріальна культура впродовж віків. Збірник наукових праць, т. 2 ред. М. Кучерепа, Луцьк 2010

– Rosja jako państwo-imperium – powstanie i rozwój do końca XVII wieku, w: Federacja Rosyjska – Wspólnota Niepodległych Państw, t. 2, red. T. Kapuśniak, Lublin–Warszawa 2011

– Czy Lew Daniłowicz uposażył chełmską katedrę prawosławną wsią Pokrowa?, w: Actes testantibus. Ювілейний збірник на пошану Леонтія Войтовича, Львів 2011 [=Україна: культурна спадщина, національна свідомість, державність. Збірник наукових праць, випуск 20]

– Czy istniał portret arcybiskupa połockiego Jozafata Kuncewicza?, w: Волинська ікона: дослідження та реставрація, випуск 18, Матеріяли ХVIII міжнародної наукової конференції, м. Луцьк, 27-28 жовтня 2011 року, Луцьк 2011

– Państwowość tatarska na Syberii Zachodniej do podboju rosyjskiego, „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej”, 9, 2011, z. 3, Rzeczpospolita vs Carstwo – spór cywilizacyjny czy walka imperiów?

– Gość w obcej ziemi. Fiodor Wasilijewicz Korałłow i chełmski okres jego życia, w: Mychajło Hruszewski i jego mała ojczyzna – Chełmszczyzna w XIX-XX wieku, red. G. Kuprianowicz, Chełm 2011

– Холмский православный епископ Паисий Черхавский (1621-1633), w: Православие Украины м Московской Руси в XV-XVII веках: общее и различное, ред. М. Дмитриев, Москва 2012

– Unijna akcja biskupa chełmskiego Maksymiliana Ryłły w dobrach bracławskich Franciszka Salezego Potockiego w latach 60. i 70. XVIII wieku, w: Theatrum humanae vitae. Студії на пошану Наталі Яковенко, ред. Н. Білоус та ін., Київ 2012

– Unia Europejska a Republika Białoruś, w: Europejska Polityka Sąsiedztwa Unii Europejskiej, red. M. Pietraś, K. Stachurska-Szczesiak, J. Misiągiewicz, Lublin 2012 [współautor: Tomasz Stępniewski]

– U początków socjalistycznej Mołdawii, w: Jednostka i społeczeństwo wobec doświadczenia komunizmu. Przeszłość i teraźniejszość, red. K. Słowiński, Lublin 2012

– Polityka wschodnia Polski w nowych uwarunkowaniach, „Historia i świat. Czasopismo naukowe Instytutu Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach”, 1, 2012

– Пастирськi вiзитацiї володимирських владик кiнця XVII – початку XVIII столiть, „Дрогобицький краєзнавчий збiрник”, вип. XVI, Дрогобич 2012 [współautor: Ihor Skoczylas]

– Szeptycki Antoni, w zakonie Atanazy h. własnego (1686-1746), Polski Słownik Biograficzny, t. XLVIII/2, z. 197, Warszawa–Kraków 2012

– Архімандрыт мінскі Афанасій Пакоста: прыклад актыўнасці ўніяцкага асяроддзя ў ВКЛ пачатку XVII ст., „Беларускі гістарычны агляд”, 19, 2012, сшытак 1-2

– Wydarzenia w Drelowie w styczniu 1874 roku w materiałach Jemieliana Michajłowicza Witoszyńskiego, w: Między Rzymem a Nowosybirskiem. Księga Jubileuszowa dedykowana Ks. Marianowi Radwanowi SCJ, red. H. Łaszkiewicz, I. Wodzianowska, Lublin 2012

– Ліквідація Унії в російській частині колишньої Холмської єпархії на зламі XVIII–XIX століть, „Ковчег. Науковий збірник з церковної історії”, ч. 6, Львів 2012

– Polska i Europa Środkowo-Wschodnia w polityce Federacji Rosyjskiej – stan obecny i perspektywy, „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej”, 10, 2012, z. 1, Co po ULB? Polityka wschodnia Polski wobec sąsiadów w nowych uwarunkowaniach

– Besarabia. Wschodnia Mołdawia jako gubernia Cesarstwa Rosyjskiego (1812-1918), w: Spotkania polsko-mołdawskie. Księga poświęcona pamięci Profesora Janusza Solaka, red. M. Kosienkowski, Lublin 2013

– Podzieleni w wierze, zjednoczeni w braterstwie. Wołyńskie dzieje Jana Kaszowskiego z Wysokiego, w: Ruchy religijne na Wołyniu w XVI i w XVII wieku, red. A. Gil, Lublin 2013

vУниатский архимандрит Минский и епископ Холмский Афанасий Пакоста и его завещание, w: Завещания униатских иерархов киевской митрополии XVII и XVIII вв. как пример религиозной культуры общества Речи Посполитой, ред. А. Гиль, Люблин 2013

– Kościół wschodni na polskim i węgierskim Spiszu – między politycznymi podziałami a kulturową jednością, „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej”, 11, 2013, z. 1, Grupa Wyszehradzka – Chorwacja: źródła jedności i perspektywy rozwoju

– Etnoreligijne uwarunkowania bezpieczeństwa w regionie Azji Centralnej, „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej”, 11, 2013, z. 4, Bezpieczeństwo na obszarze poradzieckim: implikacje wewnętrzne i zewnętrzne

– Основы политики Польши в отношении Украины в новых условиях, w: Перед выбором. Будущее Украины в условиях системной дестабилизации, ред. А. Гиль, Т. Стемпневски, Люблин-Львов-Киев 2013

– Всеукраинское Объединение «Свобода» – бесславное прошлое в новой версии, w: Перед выбором. Будущее Украины в условиях системной дестабилизации, ред. А. Гиль, Т. Стемпневски, Люблин-Львов-Киев 2013

– Polityka władz wobec katolików w Białoruskiej Socjalistycznej Republice Radzieckiej w okresie międzywojennym, w: Religia i polityka na obszarze Europy Wschodniej, Kaukazu i Azji Centralnej, red. T. Stępniewski, Lublin–Warszawa 2013

– Co po ULB? O potrzebie nowej idei polityki wschodniej Polski, „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej”, 11, 2013, z. 3, Słowiański trójkąt: Rosja, Ukraina, Białoruś

– Białoruś i Ukraina wobec Europy – kontekst dziejowy i współczesność: zarys problematyki, w: Wprowadzenie do studiów wschodnioeuropejskich, t. 2, Ukraina i Białoruś: przeszłość i współczesność ziem między Rzeczpospolitą a Rosją, red. W. Paruch. Lublin 2013

– Между Северным Кавказом и Центральной Азией: ислам в Нижнем Поволже, w: Ислам на Северном Кавказе: история и вызовы современности, ред. М. Арсунакаева, А. Шабацюк, А. Гиль, Люблин–Майкоп 2014

– Utracona szansa. Unici diecezji chełmskiej wobec rosyjskiego, polskiego i ukraińskiego ruchu narodowego (1815-1875), „Radzyński Rocznik Humanistyczny”, 2014, t. 12

– Szumlański Aleksander w zakonie Atanazy, h. Korczak (zm. 1694), Polski Słownik Biograficzny, t. XLIX/3, z. 197, Warszawa–Kraków 2014 [współautor: Ihor Skoczylas]

– Szumlański Onufry w zakonie Cyryl, h. Korczak (ok. 1668-1726), Polski Słownik Biograficzny, t. XLIX/3, z. 197, Warszawa–Kraków 2014 [współautor: Ihor Skoczylas]

– Szumlański w zakonie Gedeon h. Korczak (ok. 1654-1706), Polski Słownik Biograficzny, t. XLIX/3, z. 197, Warszawa–Kraków 2014 [współautor: Ihor Skoczylas]

– Szumlański Jan (Iwan), w zakonie Józef, h. Korczak (ok. 1643-1708), Polski Słownik Biograficzny, t. XLIX/3, z. 197, Warszawa–Kraków 2014 [współautor: Ihor Skoczylas]

– Szumlański Józef w zakonie Onufry h. Korczak (przed 1706-1762), Polski Słownik Biograficzny, t. XLIX/3, z. 197, Warszawa–Kraków 2014 [współautor: Ihor Skoczylas];

– Migracje i kwestie bezpieczeństwa w Południowym Okręgu Federalnym Rosji, „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej”, 12, 2014, z. 1, Federacja Rosyjska w XXI wieku: separatyzmy i ruchy odśrodkowe, migracje i napięcia etnoreligijne

– Donbas w relacjach rosyjsko-ukraińskich – uwarunkowania i perspektywy, „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej”, 12, 2014, z. 2, Majdan 2014: Ukraina na rozdrożu

– Półwysep niezgody. Aneksja Krymu przez Federację Rosyjską a bezpieczeństwo regionu czarnomorskiego – uwarunkowania i perspektywy, „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej”, 12, 2014, z. 5, Rosja Putina – Ukraina – Europa: geopolityka, bezpieczeństwo, gospodarka

– Insygnium koronacyjne Daniela Romanowicza – fakty i hipotezy, „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej”, 12, 2014, z. 6, Daniel Romanowicz i jego czasy

– Этнические и религиозные вопросы как факторы, обуславливающие внешнюю и внутреннюю безопасность Центральной Азии, w: Безопасность на постсоветском пространстве: новые вызовы и угрозы, научная редакция: Зигмунд Станкевич, Томаш Стемпневски, Анджей Шабацюк, Люблин–Москва 2014

– Polityka migracyjna Federacji Rosyjskiej w regionie kaspijskim na przykładzie obwodu astrachańskiego, „Roczniki Nauk Społecznych”, 6 (42) 2014, nr 3

– Chrześcijaństwo kijowskie wobec idei jedności Kościołów. Prawosławie w Wielkim Księstwie Litewskim w drugiej połowie XV w., w: Dzieje opactwa supraskiego, red. R. Dobrowolski, M. Zemło, Rzym–Lublin–Mińsk 2015

– Chiński Turkiestan (Xinjiang) w polityce Związku Radzieckiego, „Roczniki Nauk Społecznych”, t. 7 (43), nr 1, 2015

– Z dziejów Zachodniej Łemkowszczyzny. Sieć parafialna dekanatu muszyńskiego greckokatolickiej diecezji przemyskiej w latach 1848-1914, w: Ludzie, władza, narody, religie. Lubelszczyzna, Polska, Europa, red. A. Kidzińska-Król, Lublin 2015

– Bazyliańska cerkiew w Poddębcach koło Łucka. Przyczyny i konteksty fundacji, w: Волинська ікона: дослідження та реставрація. Луцьк, 2015, вип. 22, Матеріали ХХII Міжнародної наукової конференції, м. Луцьк, 21-22 жовтня 2015 року, Луцьк 2015

– Potrójnie winni. Polacy w Białoruskiej Socjalistycznej Republice Radzieckiej w latach 20. i 30. XX wieku, w: Druga Wojna Światowa. Wybrane zagadnienia konfliktu międzynarodowego, red. W. Kozyra, I. Lasek-Surowiec, A. M. Zaręba, Chełm 2015

– Wydarzenia w Drelowie 5/17 i 6/18 stycznia 1874 roku w świetle materiałów archiwalnych, w: Super omnia veritas. Księga dedykowana Księdzu Profesorowi Tadeuszowi Śliwie w 90. rocznicę urodzin i 50-lecie pracy naukowej, red. ks. J. Wołczański, ks. S. Nabywaniec, bp A. Szala, Lwów–Kraków 2015

– Źródła i konteksty separatyzmu w Donbasie, „Studia Europejskie”, 4 (76), 2015, Warszawa 2015

– Kwestia ujgurska w Chinach, w: Religia w konfliktach etnicznych we współczesnym świecie, t. 2, Afryka i Azja, red. A. Szabaciuk, D. Wybranowski, R. Zenderowski, Lublin 2016

– Komendant Szkoły Rycerskiej książę Adam Kazimierz Czartoryski. Uwagi na tle epoki, w: Szkoła Rycerska Kadetów Jego Królewskiej Mości i Rzeczypospolitej, red. W. Bednaruk, K. Jaszczuk, Lublin 2016

– Kult ikony Matki Boskiej Chełmskiej. Źródła i konteksty, w: Przywrócona pamięci. Ikona Matki Boskiej Chełmskiej: ikonografia – kult – kontekst społeczny, red. A. Gil, ks. M. Kalinowski. I. Skoczylas, Lublin–Lwów 2016

– Украинский Донбасс в Советском Союзе, w: Актуальні проблеми країнознавчої науки. Матеріали ІV Міжнародної науково-практичної інтернет-конференції (м. Луцьк, 15–16 листопада 2016 р.), ред В. Й. Лажнік, Луцьк 2016

– Between Russia and Ukraine. Donbas Region as Area of Confrontation or Agreement: Conditioning and Perspectives, w: Political. social and economic conditions of development of contemporary Ukraine and its region, ed. A. J. Kukuła, Lublin 2016

– Z dziejów polityki wschodniej Watykanu. Benedykt XV a Kościoły katolickie tradycji niełacińskiej, w: Dyplomacja papieska wobec Rzeczypospolitej, red. W. Walczak, K. Wiszowata-Walczak, Białystok 2016

– Okoliczności erygowania rzymskokatolickiej diecezji janowskiej czyli podlaskiej (1795-1818), „Wschodni Rocznik Humanistyczny”, t. 13, 2016

– Унійны тэндэнцыі ў праваслаўнай царкве ВКЛ у канцы XV – пачатку XVI ст., „Беларускі гістарычны агляд” / „Belarusian Historical Review”, т. 23, сш. 1-2, снежань 2016

– Zmiany w krajobrazie religijnym województwa wołyńskiego końca XVI – pierwszej połowy XVII wieku, w: Шлях у чотири століття. Матеріали Міжнародної наукової конференції „Ad fontes – До джерел”: до 400-ї річниці заснування Києво-Могиланської академії, 12-14 жовтня 2015 року, ред. Н. Яковенко, Київ 2016

- Metropolia kijowska doby Unii Brzeskiej, w: Unia Brzeska i jej konsekwencje. W 420 rocznicę synodu unijnego, red. A. Krochmal, A. Nowak, Przemyśl 2017

- W przeddzień triumfu. Cerkiew unicka w Rzeczypospolitej w końcu XVII i początkach XVIII wieku, w: Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej, red. J. Krochmal, Warszawa 2017 [współautor: Ihor Skoczylas]

- Unia brzeska i jej następstwa w metropolii kijowskiej (koniec XVI – pierwsza połowa XVII wieku), w: Arystokrata Ducha. Życie i dziedzictwo błogosławionego ojca Klemensa Szeptyckiego (1869-1951), red. A. Szeptycki, Wrocław 2017 [współautor: Ihor Skoczylas]

- Сепаратизм в Донбассе. Источники и контексты, w: Украинский вопрос: безопасность, экономика, общество / The Ukrainian question: security, economy, society, ред. Т. Стемпневски, А. Шабацюк, Люблин–Бердянск 2017

- Monaster lubelski w XVII i XVIII w. Przyczynek do dziejów monastycyzmu wschodniego na zachodnich krańcach eparchii chełmskiej, w: Zakon bazyliański na tle mozaiki wyznaniowej i kulturowej Rzeczypospolitej i krajów ościennych, red. ks. S. Nabywaniec, ks. S. Zabraniak, B. Lorens, Rzeszów 2018

- Rzeczpospolita ruska. Prof. Andrzej Gil w rozmowie z Tomaszem Targańskim, „Tygodnik Powszechny”, nr 15, 8 kwietnia 2018

 

Redakcje i współredakcje czasopism i serii wydawniczych:

 

– „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej”

– „Analizy Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej”

– „Prace Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej”

– „Studia Wschodnie Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej”

– „Studia nad dziejami chrześcijaństwa wschodniego w Rzeczypospolitej”

 

Redakcje i współredakcje książek:

 

– Kościoły wschodnie w Rzeczypospolitej XVI-XVIII w., Lublin 2005 [współredaktor: Jerzy Kłoczowski]

– Aktualność przesłania paryskiej „Kultury” w dzisiejszej Europie. Zbiór studiów, Lublin 2007 [współredaktorzy: Łukasz Jasina, Jerzy Kłoczowski]

– Ta pamięć w nas tkwi... Rody Rzeczypospolitej Wielu Narodów w kręgu tradycji i współczesności, Lublin 2008 [współredaktorzy: Iwona Goral, Jerzy Kłoczowski]

– Polityka wschodnia Polski. Uwarunkowania – Koncepcje – Realizacja, Lublin-Warszawa 2009 [współredaktor: Tomasz Kapuśniak]

– Studia z dziejów i tradycji metropolii kijowskiej XII-XIX wieku, Lublin 2009

– Kościół katolicki na Wschodzie w warunkach totalitaryzmu i posttotalitaryzmu, Siedlce–Lublin 2010 [współredaktor: Witold Bobryk]

– On the Border of the Worlds. Essays about the Orthodox and Uniate Churches in Eastern Europe in the Middle Ages and the Modern Period, Lublin–Siedlce 2010, [współredaktor: Witold Bobryk]

– Unia lubelska – dziedzictwo wielu narodów, Lublin 2010

– Ruchy religijne na Wołyniu w XVI i w XVII wieku, Lublin 2013

– Завещания униатских иерархов киевской митрополии XVII и XVIII вв. как пример религиозной культуры общества Речи Посполитой, Люблин 2013, wydanie drugie, Lublin 2016

– Перед выбором. Будущее Украины в условиях системной дестабилизации, Люблин-Львов-Киев 2013 [współredaktor: Tomasz Stępniewski]

– Ислам на Северном Кавказе: история и вызовы современности, Люблин–Майкоп 2014 [współredaktorzy: Malika Arsanukajewa, Andrzej Szabaciuk]

– Przywrócona pamięci. Ikona Matki Boskiej Chełmskiej: ikonografia – kult – kontekst społeczny, Lublin–Lwów 2016 [współredaktorzy: ks. Mirosław Kalinowski. Ihor Skoczylas]