Obserwacyjne versus eksperymentalne testy ogólnej teorii względności
[Observational versus Experimental Tests of the General Theory of Relativity]
Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowanyCzasopismo: Lectiones & Acroases Philosophicae (ISSN: 2082-9221)
Rok wydania: 2016
Tom: 9
Numer czasopisma: 1
Strony od-do: 51-70
Streszczenie: Istnieją tuziny testów ogólnej teorii względności, ale tylko nieliczne z nich mają eksperymentalny charakter. W filozofii nauki ostra dystynkcja pomiędzy obserwacją jest powszechnie akceptowana. Jednakże dystynkcja ta jest też czasami kwestionowana. W niniejszym artykule przedstawione są nowe idee, które mają na celu wyklarowanie rozróżnienia pomiędzy obserwacyjnymi i eksperymentalnymi testami ogólnej teorii względności. W szczególności takie eksperymentalne testy OTW jak Gravity Probe B lub LISA są skontrastowane z takimi testami jak obserwacja ugięcia promieni świetlnych przechodzących w pobliżu tarczy słonecznej. W tym kontekście proponowane są dwa nowe kryteria, które pozwalają odróżnić testy obserwacyjne od eksperymentalnych. Ażeby dany test mógł być zaklasyfikowany jako w pełni eksperymentalny 1) podstawowa aparatura badawcza powinna być zaprojektowana i wykonana specjalnie w celu przeprowadzenia tego testu oraz 2) wyniki testu powinny dawać podstawę do określenia związków przyczynowych.
Słowa kluczowe: testy ogólnej teorii względności, eksperyment, obserwacja, filozofia nauki
Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Zenon Roskal",
title = "Obserwacyjne versus eksperymentalne testy ogólnej teorii względności",
journal = "Lectiones & Acroases Philosophicae",
year = "2016",
number = "1",
pages = "51-70"
}
Cytowanie w formacie APA:
Roskal, Z. (2016). Obserwacyjne versus eksperymentalne testy ogólnej teorii względności. Lectiones & Acroases Philosophicae, 1, 51-70.