Obrzędy, zwyczaje i śpiewy wielkanocne w życiu i pobożności mieszkańców Podkarpacia
[Easter rituals, customs and singing in life and piety of the people of the Podkarpacie region]

Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowany

Czasopismo: Roczniki Teologiczne (ISSN: 2353-7272)
Rok wydania: 2017
Tom: 64
Numer czasopisma: 13
Strony od-do: 97-116
Streszczenie: Celem artykułu jest przedstawienie zwyczajów, obrzędów i śpiewów wielkanocnych w życiu i pobożności ludowej mieszkańców Podkarpacia. O istocie Świąt Zmartwychwstania, przeżywanych w okresie wiosennym, stanowią dwa nierozerwalne elementy: odrodzenie się życia człowieka dzięki ofierze Jezusa oraz odrodzenie się przyrody po zimowym śnie. Ich kulturotwórcze znaczenie znajduje praktyczny wymiar w bogatej wielkanocnej obrzędowości i związanych z nią śpiewach. Msza Rezurekcyjna poprzez śpiew pieśni wielkanocnych jest manifestacją wiary w zbawienie dusz. Stanowi też okazję do wiwatów poprzez wystrzały, grę na bębnie, grę orkiestry oraz głośny dźwięk dzwonów, co oznacza tryumf Chrystusa nad szatanem. Pieśni wielkanocne towarzyszą wielkanocnemu obchodzeniu domów z wiosennym gaikiem i życzeniami. Świecki zwyczaj Śmigusa-Dyngusa wykazuje wyraźne odniesienia do sacrum, gdyż przez symbolikę wody wspomagającej odradzające się na wiosnę życie, nawiązuje do sakramentu Chrztu św. Jego warstwa tekstowa opiera się na pasyjnych treściach ewangelicznych, a warstwa muzyczna wykorzystuje motywy pieśni wielkanocnych. Innym wielkanocnym zwyczajom na Podkarpaciu (Krzyżaki, Meus) czy praktykom podczas Dni Krzyżowych także towarzyszą śpiewy wielkanocne, ich kontrafaktury, pieśni o krzyżu i pieśni przygodne.
Słowa kluczowe: wielkanocne obrzędy i zwyczaje, wielkanocne śpiewy, ludowa symbolika, praktyki łączące sacrum i profanum
Dostęp WWW: http://czasopisma.tnkul.pl/index.php/rt/article/view/8631/8727
DOI: 10.18290/rt.2017.64.13-6

---

Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Kinga Strycharz-Bogacz",
title = "Obrzędy, zwyczaje i śpiewy wielkanocne w życiu i pobożności mieszkańców Podkarpacia",
journal = "Roczniki Teologiczne",
year = "2017",
number = "13",
pages = "97-116"
}

Cytowanie w formacie APA:
Strycharz-Bogacz, K. (2017). Obrzędy, zwyczaje i śpiewy wielkanocne w życiu i pobożności mieszkańców Podkarpacia. Roczniki Teologiczne, 13, 97-116.