Early maladaptive schemas, parental attitudes and temperament, and the evolution of borderline and avoidant personality features – the search for interdependencies
Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowanyCzasopismo: Psychiatria i Psychologia Kliniczna-JOURNAL OF PSYCHIATRY AND CLINICAL PSYCHOLOGY (ISSN: 1644-6313)
Rok wydania: 2018
Tom: 18
Numer czasopisma: 1
Strony od-do: 12-18
Streszczenie: Cel: Celem prezentowanych badań była wstępna weryfikacja teorii wczesnych nieadaptacyjnych schematów Jeffreya Younga i ich roli w genezie zaburzeń osobowości. Według Younga negatywne postawy rodzicielskie w stosunku do dziecka przy moderującej roli jego temperamentu wpływają na tworzenie schematów. Z kolei radzenie sobie ze schematami rozwija cechy nieprawidłowej osobowości. Metoda: Przebadano 435 osób z grupy nieklinicznej. Zastosowano Kwestionariusz Schematów Younga w wersji skróconej (YSQ-S3), Ustrukturalizowany Wywiad Kliniczny do Badania Zaburzeń Osobowości z Osi II DSM-IV – część: Kwestionariusz Osobowości (SCID-II), Kwestionariusz Retrospektywnej Oceny Postaw Rodziców (KPR-Roc), Formalną Charakterystykę Zachowania – Kwestionariusz Temperamentu (FCZ-KT). SCID-II został użyty do oceny wyłącznie specyficznych cech zachowania, nie do ustalania rozpoznań. Do celów prezentowanego badania wybrano cechy charakterystyczne dla osobowości borderline i unikowej. Wyniki: Stworzono modele w oparciu o analizę regresji. Modele tworzono ze: 1) schematów, 2) schematów i temperamentu, 3) schematów i postaw rodzicielskich, 4) wszystkich zmiennych. W przypadku cech borderline modele wyjaśniały odpowiednio 26%, 30%, 35% i 36% zmienności cech osobowości. Najbardziej adekwatny model 3. składał się ze schematów: Porzucenia, Defektu, Samopoświęcenia i Pesymizmu oraz postaw rodzicielskich: Nadmiernych wymagań, Autonomii i Nadmiernej ochrony ojca oraz Autonomii i Niekonsekwencji matki. W przypadku cech osobowości unikowej modele wyjaśniały odpowiednio 40%, 47%, 41% i 49% zmienności. Dla cech unikowych temperament jest istotniejszy niż postawy rodzicielskie – istotne współczynniki to: Izolacja Społeczna, Podatność na Zranienia, Podporządkowanie, Samopoświęcenie, Zahamowanie Emocjonalne i Pesymizm oraz temperament: Reaktywność Emocjonalna oraz Aktywność. Wnioski: Prezentowane badania wstępnie potwierdzają teorię Younga dotyczącą rozwoju schematów i ich wpływu na rozwój cech zaburzonej osobowości.
Słowa kluczowe: wczesne nieadaptacyjne schematy, postawy rodzicielskie, zaburzenia osobowości
Dostęp WWW: http://www.psychiatria.com.pl/index.php/pobierz-pdf?key=j1wxMTbjFEWex2MG7pEz49tbakKF6fbfUKPhdoEes
DOI: 10.15557/PiPK.2018.000
Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Dorota Mącik",
title = "Early maladaptive schemas, parental attitudes and temperament, and the evolution of borderline and avoidant personality features – the search for interdependencies",
journal = "Psychiatria i Psychologia Kliniczna-JOURNAL OF PSYCHIATRY AND CLINICAL PSYCHOLOGY",
year = "2018",
number = "1",
pages = "12-18"
}
Cytowanie w formacie APA:
Mącik, D. (2018). Early maladaptive schemas, parental attitudes and temperament, and the evolution of borderline and avoidant personality features – the search for interdependencies. Psychiatria i Psychologia Kliniczna-JOURNAL OF PSYCHIATRY AND CLINICAL PSYCHOLOGY, 1, 12-18.