Sławomir Żurek

Szklany sufit języka. Trzynaście rozmów
[The Glass Ceiling of Language: Thirteen Conversations]

Książka naukowa recenzowana

Współautorzy: Anna Frajlich
Miejsce: Kraków, Budapeszt, Syrakuzy
Rok wydania: 2025
Redaktorzy: Elżbieta Maria Żurek
Streszczenie: Szklany sufit języka to naukowa monografia (opatrzona instrumentarium badawczym w formie ponad 500 przypisów, bibliografią oraz indeksem osób) autorstwa Sławomira Jacka Żurka i Anny Frajlich. Książka przygotowana została w formie trzynastu rozmów umieszczonych w dwóch częściach: Umarłe adresy z Manhattanem w tle i Cena wygnania. W pierwszej z nich przedmiotem obserwacji jest dzieciństwo i młodość Anny Frajlich, emigracja, a następnie aktywność jej poetycka i prozatorka, dziennikarska i publicystyczna (eseje, felietony, krytyka literacka, filmowa oraz teatralna), polonistyczna i badawcza na State University a następnie Columbia University w Nowym Jorku. Anna Frajlich przyszła na świat w Kirgizji (1942) w rodzinie polsko-żydowskiej – oboje rodzice byli polskim zasymilowanymi Żydami, mieszkańcami Lwowa. Jako repatriantka wróciła do Polski w roku 1946 i zamieszkała w Szczecinie, gdzie spędziła całe dzieciństwo. Lata 1959–1969 przeżyła w Warszawie, gdzie odbyła najpierw studia polonistyczne na Uniwersytecie Warszawskim, a następnie pracowała jako redaktor czasopisma „Nasz Świat” w środowisku ludzi niewidomych. Uczestniczyła również w warszawskim życiu literackim w grupie Hybrydy, mając kontakt z wieloma pisarzami, dziennikarzami, krytykami literackimi.Po opuszczeniu Polski w roku 1969 (w wyniku wydarzeń marcowych i wzrastającego antysemityzmu) oraz kilkumiesięcznej tułaczce od listopada 1969 do czerwca 1970 w oczekiwaniu najpierw w Wiedniu, potem w Rzymie na dokumenty umożliwiające dalszą podróż znalazła swoje miejsce wraz z mężem Władysławem Zającem i synkiem Pawłem (ur. w 1967 w Warszawie), a jakiś czas później także z rodzicami, w Ameryce Północnej, a dokładnie w Nowym Jorku. Będąc początkowo zupełnie nieznaną w niezwykle zróżnicowanym środowisku emigrantów, zaczęła publikować wiersze i artykuły w londyńskich „Wiadomościach”, paryskiej „Kulturze” i nowojorskim „Nowym Dzienniku”, a także przygotowywać materiały do audycji w sekcji polskiej Radia Wolna Europa, ponadto wydawać kolejne tomiki poetyckie w Londynie. Zauważono ją i doceniono prestiżowymi nagrodami literackimi w Szwajcarii, Kanadzie i Wielkiej Brytanii, a także ostatecznie, po latach, w Polsce, do której wskutek transformacji ustrojowej odzyskała wstęp i osobiście, i swoją poezją. Druga część książki, koncentruje się na aktywnościach poetyckiej Frajlich. Poruszane w tej części kwestie to znaczenie jej obecności na łamach różnych czasopism emigracyjnych i krajowych, relacje ze spotkanymi indywidualnościami, tak jak ona będącymi Polakami na emigracji, ponadto z ludźmi troszczącymi się o polską kulturę na uchodźstwie, ją tam tworzącymi, a następnie bycie na nowo w krajowym środowisku literackim, skomplikowane kwestie tożsamości polsko-żydowsko-amerykańskiej, a wreszcie, dotykający wszystkich bez wyjątku problem przemijania. W książce znalazły się również nigdzie do tej pory niepublikowane wiersze poetki.
Słowa kluczowe: literatura emigracyjna, Marzec '68, polskie życie literackie w USA, poezja Anny Frajlich



Cytowanie w formacie Bibtex:
@book{1,
author = "Sławomir Żurek and Anna Frajlich",
title = "Szklany sufit języka. Trzynaście rozmów",
year = "2025",
}

Cytowanie w formacie APA:
Żurek, S. and Anna Frajlich(2025). Szklany sufit języka. Trzynaście rozmów. Kraków, Budapeszt, Syrakuzy: