Liturgia w Polsce w XV wieku
[Liturgy in Poland in the 15th Century]

Rozdział w recenzowanej książce naukowej

Miejsce: Kraków
Rok wydania: 2025
Tytuł publikacji: Graduał wawelski (Kraków, AiBKKK, Ms 45). Studium przypadku
Redaktorzy: Susi Ferfoglia Wojciech Baran
Strony od-do: 37-74
Streszczenie: Liturgia w XV w. stanowi ważny element w dziejach Kościoła w Polsce. Jest to czas, kiedy z jednej strony następuje próba ujednolicenia sprawowanej liturgii w ramach diecezji czy prowincji kościelnych, a z drugiej dążenie do zachowania własnych tradycji liturgicznych. Na bazie metody historyczno-krytycznej z wykorzystaniem reprezentatywnych ksiąg liturgicznych oraz traktatów liturgiczno-pastoralnych tego czasu ukazano celebrację liturgii w Polsce, co było celem prezentowanego opracowania. Przeprowadzenie powyższych badań pozwoliło w sposób syntetyczny ukazać różnice w celebracji Mszy św. w Polsce w porównaniu z rzymskimi księgami liturgicznymi tego czasu, wyodrębnić używanie pewnych paramentów liturgicznych (np. tzw. szerzynki) oraz przedstawić odrębności w celebracji niektórych sakramentów, zwłaszcza sakramentu małżeństwa, ale również chrztu (przejście od chrztu przez zanurzenie do chrztu przez polanie). Ważną rolę w tym czasie spełniały: dramat liturgiczny, odnowiony kult świętych patronów Polski oraz uporządkowany katalog świąt nakazanych.
Słowa kluczowe: liturgia, sakramenty, sakramentalia, kult świętych, dramat liturgiczny
DOI: https://doi.org/10.12797/9788383682747.02