Apostolski wymiar wolontariatu charytatywnego w Polsce. Studium teologicznopastoralne na podstawie badań wolontariuszy z parafialnych zespołów Caritas
[The Apostolic Dimension of the Voluntary Charitable Work in Poland. A Theological and Pastoral Study on the Basis of Voluntary Workers from the Parochial Groups of Caritas]
Książka naukowa recenzowanaMiejsce: Lublin
Rok wydania: 2012
Streszczenie: Książka zawiera analizę wyników badań empirycznych zrealizowanych w ramach własnego projektu badawczego. Celem projektu było uzyskanie odpowiedzi na pytanie: w jakim stopniu wolontariusze z parafialnych zespołów Caritas w Polsce mają świadomość apostolskiego charakteru ich zaangażowania oraz w jakim zakresie faktycznie realizują zadania apostolskie Kościoła? Odpowiedź na to pytanie wymagała najpierw zbadania świadomości i motywacji apostolskiej wolontariuszy, następnie ich identyfikacji ze strukturami wspólnotowymi Kościoła, w których realizują swoje zadania. Do realizacji projektu konieczne było ponadto przeanalizowanie w aspekcie apostolskiego charakteru zadań realizowanych przez wolontariuszy, by w końcu poddać krytycznej ocenie ich duchowość również w aspekcie jej apostolskiego wymiaru. Założony cel badawczy został rozwiązany dwuetapowo. Najpierw na podstawie źródeł zastanych w postaci różnych dokumentów Kościoła współczesnego został przeanalizowany i ukazany apostolski wymiar wolontariatu w aspekcie normatywnym. Na drugim etapie, na podstawie modelu normatywnego apostolskiego wymiaru wolontariatu zostało wypracowane narzędzie badawcze w postaci kwestionariusza ankiety. We wrześniu i październiku 2009 roku zostały przeprowadzone badania pilotażowe w celu zweryfikowania wytworzonego na potrzeby niniejszej rozprawy narzędzia badawczego. Po nieznacznej korekcie kwestionariusza ankiety, zawierającego 85 pytań zamkniętych i półzamkniętych, 4 pytania otwarte i 9 pytań dotyczących danych społeczno-demograficznych respondentów, zostały przeprowadzone badania docelowe w pierwszej połowie 2010 roku na próbie 722 wolontariuszy z parafialnych zespołów Caritas w celowo wybranych 19 diecezjach w Polsce. W ten sposób zostały wytworzone źródła własne, które umożliwiły odpowiedź na postawione na wstępie pytanie. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, że w świadomości badanych wolontariuszy dominuje motywacja trynitarna, chrystologiczna oraz poczucie moralnego obowiązku pomagania osobom potrzebującym. Dla ankietowanych wolontariuszy mniejsze znaczenie mają natomiast motywy eklezjologiczne i antropologiczne pełnienia uczynków miłosiernych względem bliźnich. Według uzyskanych wyników badań, w świadomości ankietowanych wolontariuszy dominującą rolę w duchowości miłosierdzia odgrywają wrażliwość na potrzeby ludzi ubogich i cierpiących oraz życie wypełnione uczynkami miłosierdzia. Elementy intelektualne i wolitywne, a także sama pobożność ukształtowana przez kult miłosierdzia Bożego odgrywają nieco mniejszą rolę, co nie znaczy, że w ogóle nie są dostrzegane przez badanych wolontariuszy. W przekonaniu ankietowanych wolontariuszy czynnikami najbardziej decydującymi o rozwoju duchowości miłosierdzia są osobista modlitwa, regularne uczestnictwo w Eucharystii, udział w rekolekcjach i dniach skupienia oraz słuchanie kazań, konferencji i katechez na temat miłosierdzia. Postawiona w projekcie hipoteza ogólna zakładała „generalną znajomość apostolskiego wymiaru wolontariatu charytatywnego przez badanych członków parafialnych zespołów Caritas oraz jego realizację w ramach zadań charytatywnych podejmowanych przez te zespoły”. Na podstawie uzyskanych wyników przeprowadzonych badań ankietowych należy stwierdzić, że hipoteza ta została zweryfikowana zasadniczo pozytywnie. Jednak w wielu szczegółowych faktorach zarówno świadomości badanych wolontariuszy, jak i podejmowanych przez nich formach działalności charytatywnej występuje jeszcze wiele braków. Dlatego ani wolontariusze z parafialnych zespołów Caritas nie mogą pozostać w intelektualnym marazmie, ani odpowiedzialni za ich formację duszpasterze nie mogą poprzestać podejmowania wysiłków pogłębiających ich świadomość i duchowość miłosierdzia chrześcijańskiego. Można oczekiwać, że gruntowna i permanentna formacja wolontariuszy z parafialnych zespołów Caritas zaowocuje również nowymi formami pomocy oraz zwiększy ich intensywność oddziaływania w polskich parafiach.
Słowa kluczowe: wolontariat, apostolstwo, działalność charytatywna, duchowość miłosierdzia
Cytowanie w formacie Bibtex:
@book{1,
author = "Wiesław Przygoda",
title = "Apostolski wymiar wolontariatu charytatywnego w Polsce. Studium teologicznopastoralne na podstawie badań wolontariuszy z parafialnych zespołów Caritas",
year = "2012",
}
Cytowanie w formacie APA:
Przygoda, W. (2012). Apostolski wymiar wolontariatu charytatywnego w Polsce. Studium teologicznopastoralne na podstawie badań wolontariuszy z parafialnych zespołów Caritas. Lublin: