Waldemar Pałęcki

Celebracja nałożenia kar osobom duchownym i ich zniesienia według potrydenckiego Pontificale Romanum
[Celebration of the imposition and removal of a penalty according the tridentine Pontificale Romanum]

Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowany

Czasopismo: Roczniki Teologiczne (ISSN: 2353-7272)
Rok wydania: 2017
Tom: 64
Numer czasopisma: 8
Strony od-do: 111-128
Streszczenie: W Pontyfikale Rzymskim odnowionym po Soborze Trydenckim zamieszczono obrzęd nakładania suspensy, depozycji i degradacji wobec duchownych, który miał również charakter celebracji liturgicznej. Obrzęd suspensy i depozycji występował już w Pontyfikale Duranda, natomiast obrzęd degradacji, określony przez papieża Bonifacego VIII (1294-1303), został zamieszczony tylko w dodatku do pontyfikału Duranda, w kodeksie z Tuluzy z XIV w. (Cod. Lat. 118). Obrzęd ten został zamieszczony również w Pontificalis liber z 1485 r. Agostino Patrizi Piccolominiego (zm. 1495/1496). Pośród tych obrzędów występuje także celebracja degradacji psalmisty (Degradatio psalmistatus), której nie ma w Pontyfikale potrydenckim. Obrzędy te zostały pominięte w ostatnim wydaniu Pontyfikału Rzymskiego, opublikowanym w latach 1961-1962. W sytuacji zaciągnięcia poważnej winy ze strony duchownego istniała konieczność poniesienia surowych konsekwencji, aby naprawić wyrządzone zło względem wspólnoty. Podczas orzekania niektórych kar wymagano kolegialnego działania. W przypadku suspensy karę mógł nałożyć sam biskup. Jeżeli był taki zwyczaj to również depozycji od beneficjum mógł udzielić sam biskup. Mógł też to uczynić przy wsparciu swej kapituły. Kolegialnego działania biskupów wymagano podczas orzeczenia depozycji, gdy po niej następowała degradacja: w przypadku subdiakona trzech biskupów, prezbitera – sześciu, biskupa – dwunastu i metropolity. Podczas degradacji odbierano poszczególne szaty i insygnia zwracając uwagę na ich znaczenie i nie wypełnienie swej posługi otrzymanej przy święceniach. Wprawdzie kary suspensy, depozycji i degradacji należały do surowych środków zaradczych w Kościele, ale nie wykluczano możliwości udzielenia dyspensy w zakresie prywatnym, czy też restytucji w przypadku wydania niesprawiedliwego i krzywdzącego orzeczenia. Wskazuje to na wielki zmysł miłosierdzia i okazania łaski oraz zawsze dania szansy naprawy popełnionych win.
Słowa kluczowe: suspensa, degradacja, depozycja, duchowni
Dostęp WWW: http://czasopisma.tnkul.pl/index.php/rt/article/download/6199/6301
DOI: 10.18290/rt.2017.64.8-9



Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Waldemar Pałęcki",
title = "Celebracja nałożenia kar osobom duchownym i ich zniesienia według potrydenckiego Pontificale Romanum",
journal = "Roczniki Teologiczne",
year = "2017",
number = "8",
pages = "111-128"
}

Cytowanie w formacie APA:
Pałęcki, W. (2017). Celebracja nałożenia kar osobom duchownym i ich zniesienia według potrydenckiego Pontificale Romanum. Roczniki Teologiczne, 8, 111-128.