Pokora intelektualna i uważność jako pożądane cechy klinicysty
[Intellectual humility and mindfulness as desirable qualities of a clinician]
Artykuł naukowy w wydawnictwie zbiorowym recenzowanyWspółautorzy: Tomasz Jankowski
Miejsce: Lublin
Rok wydania: 2022
Tytuł publikacji: Psychologia kliniczna w trosce o godność człowieka. Księga pamiątkowa dedykowana Profesor Stanisławie Steuden
Redaktorzy: Paweł Brudek, Dorota Mącik, Dorota Kuncewicz
Strony od-do: 397-422
Streszczenie: Praktyka psychologiczna jest zwykle – a w przypadku psychologii klinicznej prawie zawsze – interakcją między psychologiem a osobą, która jest przedmiotem jego oddziaływań. Bogaty dorobek psychologii klinicznej koncentruje się głównie na drugiej stronie tej interakcji, czyli na pacjencie/kliencie. Opis zaburzeń i ich genezy, metodyka i techniki diagnozy czy szczegółowe propozycje pomocowych interwencji zajmują większość przestrzeni w literaturze fachowej z tego obszaru wiedzy. Psycholog jest tu ukrytym wykonawcą pewnych działań i jako taki zasadniczo nie jest w centrum uwagi. Warto jednak czasem odwrócić tę perspektywę i przyjrzeć się samemu klinicyście. Taka perspektywa nie jest oczywiście niczym nowym i bywała proponowana już wcześniej. Trudno nie wspomnieć tu chociażby słynnej tezy Carla Rogersa (1957), że powodzenie terapii jest w dużym stopniu uzależnione od postawy terapeuty, a kluczowe znaczenie mają autentyczność, bezwarunkowa akceptacja i empatyczne rozumienie. W niniejszym artykule staramy się skupić bardziej na klinicyście niż na osobie, której on pomaga. Ciekawym kontekstem tych rozważań wydał się nam z jednej strony stosunkowo nowy w psychologii konstrukt pokory intelektualnej, a z drugiej strony intensywnie badana (również w nurcie klinicznym) problematyka uważności. Uważamy, że – po pierwsze – te dwa wątki ciekawie łączą się ze sobą i uzupełniają, a po drugie – oba dobrze zdają się pasować jako teoretyczne ramy do rozważań dotyczących optymalnych cech klinicysty. W pierwszej części uwagę poświęcimy pokorze intelektualnej: jej konceptualizacji oraz hipotetycznym związkom z różnymi formami zaburzeń psychicznych, a w końcu – znaczeniu, jakie ma w pracy terapeuty/klinicysty. W drugiej części pracy omówimy zmienną, która wydaje się w dużym stopniu sprzyjać pokorze intelektualnej, a mianowicie uważności.
Słowa kluczowe: pokora intelektualna, uważność, psychologia kliniczna, psychoterapia
Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Wacław Bąk and Tomasz Jankowski",
title = "Pokora intelektualna i uważność jako pożądane cechy klinicysty",
journal = "",
year = "2022",
pages = "397-422"
}
Cytowanie w formacie APA:
Bąk, W. and Tomasz Jankowski(2022). Pokora intelektualna i uważność jako pożądane cechy klinicysty. , 397-422.