Oczekiwania oraz intencje zachowań zdrowotnych jako czynniki warunkujące wykonywanie profilaktyki cytologii w grupie kobiet po 45 roku życia.
[Expectations and intentions of health behaviours as factors determinating performance of preventive Pap smear among women aged over 45]
Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowanyCzasopismo: Psychoonkologia (ISSN: 1429-8538)
Współautorzy: Katarzyna Mariańczyk
Rok wydania: 2011
Tom: 2
Strony od-do: 55-64
Streszczenie: Profilaktyka raka szyjki macicy to obszar, w który zbyt słabo angażują się, narażone na tę chorobę w największym stopniu, kobiety po 45. roku życia. Bazując na procesualnym modelu zachowań zdrowotnych Schwarzera, celem badań ustanowiono określenie uwarunkowań zachowania prozdrowotnego z obszaru profilaktyki raka szyjki macicy, tzn. wykonywania regularnych badań cytologicznych. Sprawdzano, czy kobiety o odmiennym stopniu zaangażowania w tę profilaktykę różnią się między sobą w zakresie oczekiwań dotyczących: własnej skuteczności, wyników działania, zagrożenia chorobą oraz w zakresie intencji podejmowania/kontynuowania profilaktycznych badań onkologicznych. W badaniu wzięły udział 244 kobiety w wieku powyżej 45 lat. Zastosowano metody kwestionariuszowe: 1) Skalę Uogólnionej Własnej Skuteczności (GSES) Schwarzera i Jerusalema, 2) skonstruowany na podstawie procesualnego modelu zachowań zdrowotnych Schwarzera Kwestionariusz zachowań zdrowotnych Mariańczyk oraz 3) Arkusz personalny dla danych socjodemograficznych. Porównania związane z oczekiwaniami oraz intencją wykonywania profilaktycznych badań cytologicznych zostały dokonane pomiędzy kobietami o róż- nym stopniu zaangażowania w profilaktykę raka szyjki macicy: grupą C–, czyli kobietami, które nie wykonywały regularnie badań cytologicznych, oraz grupą C+, czyli kobietami wykonującymi regularnie badania cytologiczne. Istotne statystycznie różnice pomiędzy tymi grupami odnotowano w obszarze oczekiwań dotyczących wyników działania oraz własnej skuteczności, a także intencji wykonywania różnych badań profilaktyki onkologicznej. Treściowa analiza intencji pozwoliła dookreślić czynniki przyczyniające się do podjęcia (lub nie) takich działań. Uzyskane wyniki badań wskazują na istotne znaczenie zmiennych podmiotowych o charakterze oczekiwań oraz intencji dla zaangażowania kobiet powyżej 45. roku życia w profilaktykę raka szyjki macicy. Zasadne zatem staje się uwzględnianie tych czynników w budowaniu motywacji prozdrowotnej tych kobiet, w zachęcaniu ich do angażowania się w proces ochrony własnego zdrowia, m.in. poprzez profilaktykę raka szyjki macicy.
Słowa kluczowe: cytologia, rak szyjki macicy, profilaktyka onkologiczna, profilaktyczne zachowania zdrowotne
Dostęp WWW: http://www.kul.pl/gfx/869/Oczekiwania_oraz_intencje.pdf
Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Stanisława Steuden and Katarzyna Mariańczyk",
title = "Oczekiwania oraz intencje zachowań zdrowotnych jako czynniki warunkujące wykonywanie profilaktyki cytologii w grupie kobiet po 45 roku życia.",
journal = "Psychoonkologia",
year = "2011",
pages = "55-64"
}
Cytowanie w formacie APA:
Steuden, S. and Katarzyna Mariańczyk(2011). Oczekiwania oraz intencje zachowań zdrowotnych jako czynniki warunkujące wykonywanie profilaktyki cytologii w grupie kobiet po 45 roku życia. Psychoonkologia, 55-64.