Tajni współpracownicy Służby Bezpieczeństwa w oazowym Ruchu Światło-Życie
[Secret collaborators (SCs) of the Security Service in the Light-Life (Oasis) Movement]
Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowanyCzasopismo: Roczniki Humanistyczne (ISSN: 0035-7707)
Rok wydania: 2014
Tom: 62
Numer czasopisma: 2
Strony od-do: 173-190
Streszczenie: Ruch Światło-Życie, zwany potocznie oazą, swoją działalność rozwinął w okresie Polski Ludowej. Pierwsze oazy ks. Blachnicki zainicjował już w latach pięćdziesiątych XX wieku. W roku 1969 powstał ruch oazowy, który proponował dzieciom i młodzieży uczestnictwo w formacji chrześcijańskiej, realizowanej w stylu przedwojennego harcerstwa. Dynamicznie rozwijający się Ruch Światło-Życie stworzył poważną alternatywę dla organizacji młodzieżowych koncesjonowanych przez władze komunistyczne. Na początku lat siedemdziesiątych Służba Bezpieczeństwa rozpoczęła proces inwigilacji środowiska oazowego. Do jego rozpracowania SB wykorzystała działających w środowisku kościelnym tajnych współpracowników oraz werbowała nowych spośród animatorów Ruchu. Najczęściej pozyskiwano uczniów klas maturalnych, strasząc ich niezdaniem matury lub uniemożliwieniem dostania się na studia. Najwięcej TW w Ruchu Światło-Życie pochodziło z krakowskiego środowiska akademickiego. Wiązało się to z prężnym działaniem tego środowiska, a jednocześnie z jego silną inwigilacją przez aparat władzy. Informacje dostarczone przez TW umożliwiły SB dokładne poznanie struktur ruchu oazowego. Zebrane informacje zostały wykorzystane przez SB do przeprowadzenia na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych akcji dezinformacyjnych i dezintegracyjnych wobec tego środowiska. Gdy ksiądz Franciszek Blachnicki rozpoczął w roku 1982 działalność duszpasterską i polityczną w Republice Federalnej Niemiec, SB umieściło w jego najbliższym otoczeniu dwoje agentów (małżeństwo Jolantę i Andrzeja Gontarczyków): pseudonimy „Yon” i „Panna”. Agenci zdobyli zaufanie ks. Blachnickiego i pełnili odpowiedzialne funkcje w Chrześcijańskiej Służbie Wyzwolenia Narodów i w ośrodku Ruchu Światło-Życie w Carlsbergu w RFN. Agenci działali na szkodę ks. Blachnickiego i dzieł. prowadzonych przez niego Uciekli z Carlsbergu dopiero w pół roku po śmierci ks. Blachnickiego w listopadzie 1987 roku. Mimo zakrojonych na szeroką skalę działań Służby Bezpieczeństwa ruch oazowy rozwijał się bardzo dynamicznie. Obecnie stanowi jeden z największych ruchów odnowy Kościoła na świecie.
Słowa kluczowe: Ruch Światło-Życie, oazy, ks. Franciszek Blachnicki, Służba Bezpieczeństwa, tajni współpracownicy, historia Kościoła, młodzież, ruchy odnowy w Kościele
Dostęp WWW: https://ojs.tnkul.pl/index.php/rh/article/view/6100
Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Robert Derewenda",
title = "Tajni współpracownicy Służby Bezpieczeństwa w oazowym Ruchu Światło-Życie",
journal = "Roczniki Humanistyczne",
year = "2014",
number = "2",
pages = "173-190"
}
Cytowanie w formacie APA:
Derewenda, R. (2014). Tajni współpracownicy Służby Bezpieczeństwa w oazowym Ruchu Światło-Życie. Roczniki Humanistyczne, 2, 173-190.