Najstarsze miejsce kultu św. Agnieszki w świetle Liber Pontificalis
[The Oldest Place of Veneration of St. Agnes in the Light of the Liber Pontificalis]

Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowany

Czasopismo: VOX PATRUM (ISSN: 0860-9411)
Rok wydania: 2025
Tom: 95
Strony od-do: 663-692
Streszczenie: Streszczenie: Celem artykułu jest ukazanie dziejów najstarszego miejsca kultu św. Agnieszki, w świetle przekazów zawartych w Liber Pontificalis. Najpierw została ukazana postać św. Agnieszki, jaka wyłania się ze starożytnych przekazów źródłowych (zwłaszcza pism św. Ambrożego i Prudencjusza). Szczegółowa analiza i krytyczna ocena tych przekazów pozwoliła stwierdzić, że na temat jej życia przed męczeństwem w zasadzie nic nie wiadomo. Natomiast źródła zgodnie przekazują, że była dziewicą i męczennicą, a w chwili męczeństwa była bardzo młoda. Inne wiadomości o św. Agnieszce są niepewne. Następnie szczegółowo przeanalizowano i poddano krytycznej ocenie informacje źródłowe na temat miejsca kultu rzymskiej męczennicy, znajdujące się w żywotach czterech papieży: Sylwestra I (314-335), Liberiusza (352-366), Innocentego I (401-417) i Symmacha (498-514). Analiza i krytyka przekazów pozwoliła na wysunięcie ważnych wniosków. Chociaż informacje dotyczące miejsca kultu św. Agnieszki podane przez kompilatora Liber Pontificalis w zdecydowanej większości są dalekie od prawdy, to jednak wskazują one na pewne idee obecne w przekazie: powiązanie św. Agnieszki z Konstantyną będącą członkiem rodziny cesarskiej, co dało cesarski patronat nad całym kompleksem św. Agnieszki (bazylika i mauzoleum) oraz przyczyniło się do rozwoju kultu rzymskiej męczennicy; kult św. Agnieszki był niezwykle ważny dla papieży, którzy w trosce o jego rozwój chcieli też „kontrolować” sanktuarium św. Agnieszki (Innocenty I) i osobiście angażowali się w obchody ku jej czci (Grzegorz Wielki).
Słowa kluczowe: św. Agnieszka; kult świętych; Konstantyna; Bazylika św. Agnieszki za Murami; mauzoleum Konstantyny; Liber pontificalis
Dostęp WWW: https://czasopisma.kul.pl/index.php/vp/article/view/17294/16240
DOI: DOI: 10.31743/vp.17294

---

Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Piotr Szczur and ",
title = "Najstarsze miejsce kultu św. Agnieszki w świetle Liber Pontificalis",
journal = "VOX PATRUM",
year = "2025",
pages = "663-692"
}

Cytowanie w formacie APA:
Szczur, P. and (2025). Najstarsze miejsce kultu św. Agnieszki w świetle Liber Pontificalis. VOX PATRUM, 663-692.