Dlaczego Arystoteles? Obecność filozofii Arystotelesa w późnym antyku
[WHY ARISTOTELES? THE PRESENCE OF THE PHILOSOPHY OF ARISTOTHELES IN THE LATE ANTIQUITY]

Rozdział w recenzowanej książce naukowej

Miejsce: Lublin
Rok wydania: 2020
Tytuł publikacji: Dlaczego Arystoteles? Obecność filozofii Arystotelesa w późnym antyku
Redaktorzy: ks. Tomasz Duma Arkadiusz Gudaniec Zbigniew Pańpuch Katarzyna Stępień Paulina Sulenta
Strony od-do: 1155-1166
Streszczenie: Proces, w jakim w średniowieczu przebiegała recepcja pism Arystotelesa i wpływ tej recepcji na filozofów są bardzo dobrze znane. Mniej znana jest rola arystotelizmu w rozwoju filozofii późnoantycznej. Krótki przegląd stanowisk zaproponowany w artykule ma być pewnym wstępem do innego spojrzenia na filozofię późnej starożytności, jako na filozofię niemożliwą do zrozumienia bez Arystotelesa. Szczególnie ważna była obecność filozofii Arystotelesa w neoplatonizmie, z uwagi na wpływ tego nurtu na rozwijającą się filozofię chrześcijańską. Platonicy, sięgając do pism Stagiryty, postrzegali je z początku jako narzędzie służące interpretacji myśli Platona, lecz z czasem dostrzeżono wartość arystotelizmu samego w sobie. Stąd większość filozofów pogańskich po Plotynie komentowała Arystotelesa. Recepcja myśli Stagiryty dokonywała się więc od początku średniowiecza także za sprawą różnych pism platońskich, aż do wieku XIII, gdy Arystoteles pojawił się za sprawą tłumaczenia najpierw z arabskiego potem z greki jego własnych dzieł, ale także w komentarzach neoplatońskich, które również w tym czasie na nowo odkryto.
Słowa kluczowe: Arystoteles, chrześcijaństwo, filozofia, neoplatonizm, platonizm