The Catholic Church in Poland, Her Faithful, and the Restrictions on Freedom to Practise Religion during the First Wave of the COVID-19 Pandemic
Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowanyCzasopismo: Religions (ISSN: 2077-1444)
Współautorzy: Piotr Stanisz, Dariusz Wadowski, Justyna Szulich-Kałuża, Małgorzata Nowak
Rok wydania: 2022
Tom: 13(12)
Numer czasopisma: e1228
Strony od-do: 1-25
Streszczenie: W odpowiedzi na szybkie rozprzestrzenianie się epidemii koronawirusa władze państwowe w Polsce, podobnie jak w innych krajach w innych krajach zdecydowały się na wprowadzenie różnych ograniczeń praw i wolności, w tym wolności praktyk religijnych. Celem niniejszego opracowania jest analiza i ocena stanowiska, jakie zajęli duszpasterzy Kościoła katolickiego w Polsce i jego wiernych wobec tych ograniczeń podczas pierwszej fali pandemii. Analiza materiałów źródłowych, w tym dokumentów publikowanych przez przedstawicieli Konferencji Episkopatu Polski oraz biskupów diecezjalnych (lub zastępców kurialnych), prowadzi do wniosku, że w swoich oficjalnych komunikatach biskupi praktycznie jednogłośnie popierali ograniczenia nałożone przez państwo, często przyznając im sankcję prawa kanonicznego lub wprowadzając jeszcze bardziej restrykcyjne rozwiązania we własnych diecezjach. Co więcej, analiza przekazu medialnego dotyczącego pierwszej fali pandemii, a także socjologiczne badania opinii publicznej, koncentrujące się na polskich wiernych w Polsce, wynika, że zarówno wierni, jak i szeregowi duchowni wykazywali się spolaryzowaną oceną postawy biskupów wobec ograniczeń. Analiza ta pozwala jednak na obalenie wyrażanego w literaturze, a podzielanego przez część wiernych, twierdzenia o nadmiernej uległości biskupów wobec władz państwowych. Nasze badania dowodzą, że twierdzenie to nieco zniekształca rzeczywistość. Postawę hierarchów Kościoła należy raczej widzieć jako wyraz ich odpowiedzialności za dobro wspólne. Na krytykę bardziej zasługuje natomiast z drugiej strony, nadmierne skupienie się przekazu kościelnego tego okresu na ograniczaniu wolności praktykowania religii, podczas gdy prawo wiernych do dóbr duchowych Kościoła zostało relegowane na dalszy plan (kan. 213 CIC-1983). Przyjmując ramy badawcze opracowane m.in. przez Josepha Cardijna ("widzieć - ocenić - działać"), nasza analiza kończy się zaleceniem, aby w razie podobnego kryzysu w przyszłości, instytucja Kościoła powinna raczej skupić swoje przesłanie do wiernych na zabezpieczeniu wspomnianego prawa wiernych w kontekście narzuconych przez państwo ograniczeń, przyjmując postawę typową dla adresata norm prawnych, zgodnie z wnioskami wyciągniętymi z własnej autonomii i niezależności jako podstaw zasad leżących u podstaw relacji państwo-Kościół zarówno w nauce Kościoła, jak i prawie polskim.
Słowa kluczowe: wolność wyznania, COVID-19, Kościół katolicki, komunikacja, wierni, prawo kanoniczne, liturgia, media, pandemia, pragmalingwistyka
Dostęp WWW: https://www.mdpi.com/2077-1444/13/12/1228
DOI: 10.3390/rel13121228
Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Mirosław Chmielewski and Piotr Stanisz and Dariusz Wadowski and Justyna Szulich-Kałuża and Małgorzata Nowak",
title = "The Catholic Church in Poland, Her Faithful, and the Restrictions on Freedom to Practise Religion during the First Wave of the COVID-19 Pandemic",
journal = "Religions",
year = "2022",
number = "e1228",
pages = "1-25"
}
Cytowanie w formacie APA:
Chmielewski, M. and Piotr Stanisz and Dariusz Wadowski and Justyna Szulich-Kałuża and Małgorzata Nowak(2022). The Catholic Church in Poland, Her Faithful, and the Restrictions on Freedom to Practise Religion during the First Wave of the COVID-19 Pandemic. Religions, e1228, 1-25.