Problem sprawiedliwości Bożej w świetle Listu do Rzymian
[The Problem of God’s Justice in the Letter to the Romans]
Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowanyCzasopismo: Verbum Vitae (ISSN: 1644-8561)
Rok wydania: 2014
Tom: 26
Strony od-do: 95-126
Streszczenie: List do Rzymian, jedno z najbardziej zwartych i przepracowanych pism Pawła, otwiera przed czytelnikiem całe swe bogactwo przy zastosowaniu odpowiedniego klucza lektury. Śledząc słownictwo i argumentację apostoła w pierwszych jedenastu rozdziałach, możemy dojść do wniosku, że kluczem tym jest problem Bożej sprawiedliwości. Na pewno należała ona do kwestii debatowanych we wspólnocie rzymskiej, w której skład wchodzili Żydzi i poganie, i która żyła w bezpośredniej bliskości wspólnoty żydowskiej. Problem Bożej sprawiedliwości stał także od początku w sercu przepowiadanej przez Pawła Ewangelii łaski. Korespondencja z Rzymianami dała apostołowi okazję do pogłębienia i zaprezentowania pytań i problemów, które towarzyszyły przez lata jego misji. W Rz 1 – 11 pojęcie Bożej sprawiedliwości przyjmuje różne odcienie i barwy. W pierwszych czterech rozdziałach listu Paweł przedstawia ją jako siłę, która ocala skazany na zagładę ludzki świat. Sprawiedliwy sąd Boży, przychodzący na każdego, obnaża grzech i zepsucie całej ludzkości, zarówno Żydów jak i pogan, ale równocześnie domaga się uniwersalnego narzędzia usprawiedliwienia dla wszystkich (1,18 – 3,20). Zostaje ono ludzkości ofiarowane w Chrystusie, a sposobem, dzięki któremu każdy ma do niego dostęp, jest wiara (3,21-22a). Boża sprawiedliwość od dawna przygotowywała drogę zbawienia przez wiarę, czego przykładem jest historia Abrahama (Rz 4). Bóg, ocalając ludzkość przed ostatecznym potępieniem, okazuje się być sprawiedliwym, czyli wiernym swojemu przymierzem z Izraelem, równocześnie rozszerzając swe przymierze na wszystkich swoich synów. W Rz 5 – 8 Paweł, przypominając rolę Chrystusa jako narzędzia Bożej sprawiedliwości Rz 5,1-21), ukazuje jej owoce w życiu wierzących (Rz 6,1 – 7,6). Dla kontrastu ukazuje równocześnie dramat tych, którzy pozostają poza oddziaływaniem łaski w Chrystusie. Rozdarci pomiędzy pragnieniem dobra i niemożnością osiągniecia go, Żydzi i poganie, doświadczają w sobie panowania grzechu i śmierci (Rz 7,7-25). Jego punktem kulminacyjnym staje się wołanie „nieszczęsny ja człowiek”, które w istocie jest wezwaniem do objawienia się zbawczej Bożej sprawiedliwości w Chrystusie (Rz 7,25). Pełnię owoców nowego życia w Nim chrześcijanin ogląda dzięki Duchowi Świętemu (Rz 8). Dzięki Duchowi Boża sprawiedliwość kontynuuje proces transformacji wierzących, prowadząc wszystkich do pełni zbawienia (Rz 8,31-39). Wreszcie w Rz 9 – 11 z całą ostrością powraca temat Bożej sprawiedliwości w historii narodu wybranego. Jego los nie jest efektem niczym nieokiełznanej Bożej wolności, która sprawia, że Bóg zmienia obiekt swej miłości i reguły, według których zbawia się człowiek. W Rz 9,6-29 Paweł ukazuje Bożą wolność podporządkowaną miłosierdziu i pragnieniu włączenia w Boży plan całej ludzkości. Dalej w Rz 10 wskazuje na odpowiedzialność Izraela, zamykającego swe uszy na Boże Słowo. Częste odwołanie do tekstów ST w tej części argumentacji podkreśla tym bardziej stałość Bożego planu. Wreszcie w Rz 11 apostoł ukazuje przekraczającą ludzkie pojęcie determinację Bożej sprawiedliwości, która jest w stanie wszczepić martwe odrośle Izraela w życiodajny pień mesjański. Ostatecznie Boża sprawiedliwość, o której z taką pasją mówi Paweł w Rz 1 – 11, nie tylko uwalnia od grzechu i napełnia wierzących nowym życiem, lecz także nie ustaje w wysiłkach, pragnąc sprowadzić z powrotem tych, którzy odeszli od jej dróg. Paweł po mistrzowsku przenosi na płótno historii powszechnej historię sprawiedliwości Bożej objawionej w Chrystusie, który przecież „przyszedł po to, żeby szukać i zbawić to, co zginęło” (Łk 19,10).
Słowa kluczowe: sprawiedliwość Boża, Boża wierność, argumentacja Pawła, List do Rzymian, Boży sąd, nowe życie, Duch Święty, Izrael, Rz 1 – 4, Rz 5 – 8, Rz 9 – 11
Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Marcin Kowalski",
title = "Problem sprawiedliwości Bożej w świetle Listu do Rzymian",
journal = "Verbum Vitae",
year = "2014",
pages = "95-126"
}
Cytowanie w formacie APA:
Kowalski, M. (2014). Problem sprawiedliwości Bożej w świetle Listu do Rzymian. Verbum Vitae, 95-126.