The Catholic Church in Poland, Her Faithful, and the Restrictions on Freedom to Practise Religion during the First Wave of the COVID-19 Pandemic
Artykuł naukowy w czasopiśmie recenzowanyCzasopismo: Religions (ISSN: 2077-1444)
Współautorzy: Piotr Stanisz Dariusz Wadowski Małgorzata Nowak Mirosław Chmielewski
Rok wydania: 2022
Tom: 13
Numer czasopisma: 12
Strony od-do: 1-25
Streszczenie: W odpowiedzi na szybkie rozprzestrzenianie się epidemii koronawirusa władze państwowe w Polsce – podobnie jak w innych krajach – podjęły decyzję o wprowadzeniu różnego rodzaju ograniczeń praw i wolności, w tym wolności wyznania. Celem niniejszego opracowania jest analiza i ocena stanowiska zajmowanego przez duchownych Kościoła katolickiego w Polsce i jego wiernych wobec tych ograniczeń w okresie pierwszej fali pandemii. Analiza materiałów źródłowych, w tym dokumentów opublikowanych przez przedstawicieli Konferencji Episkopatu Polski i biskupów diecezjalnych (lub wicedyrektorów kurii), prowadzi do wniosku, że biskupi w swoich oficjalnych komunikatach niemal jednogłośnie popierali restrykcje nałożone przez państwo, często przyznając im sankcję prawa kanonicznego lub wprowadzając we własnych diecezjach rozwiązania jeszcze bardziej restrykcyjne. Co więcej, analiza doniesień medialnych o pierwszej fali pandemii, a także socjologiczne badania opinii publicznej skupiające się na katolikach w Polsce, pozwalają stwierdzić, że zarówno wierni, jak i szeregowi duchowni wykazywali spolaryzowaną ocenę zajmowanego stanowiska biskupów wobec ograniczeń. Analiza ta pozwala jednak na obalenie wyrażanego w literaturze i podzielanego przez część wiernych twierdzenia o nadmiernej uległości biskupów wobec władz państwowych. Nasze badania dowodzą, że twierdzenie to nieco zniekształca rzeczywistość. Postawę hierarchów Kościoła należy raczej postrzegać jako wyraz ich odpowiedzialności za dobro wspólne. Na krytykę zasługuje natomiast nadmierna koncentracja przesłania kościelnego tego okresu na ograniczeniach wolności praktyk religijnych, podczas gdy prawo wiernych do dóbr duchowych Kościoła zostało zepchnięte na drugi plan ( kan. 213 KPK-1983). Przyjmując ramę badawczą opracowaną przez Josepha Cardijna („patrz – osądzaj – działaj”), nasza analiza kończy się zaleceniem, aby w przypadku podobnego kryzysu w przyszłości instytucja Kościoła skoncentrowała swoje przesłanie do wiernych raczej na zabezpieczenie tego prawa w kontekście nałożonych przez państwo ograniczeń, poprzez przyjęcie postawy charakterystycznej dla adresata norm prawnych, zgodnej z wnioskami wyciągniętymi z własnej autonomii i niezależności jako zasad leżących u podstaw relacji państwo-Kościół w zarówno nauczanie Kościoła, jak i prawo polskie.
Słowa kluczowe: wolność wyznania; COVID-19; Kościół katolicki; komunikacja; wierni; prawo kanoniczne; liturgia; media; pandemia; pragmalingwistyka
DOI: https://doi.org/10.3390/rel13121228
Cytowanie w formacie Bibtex:
@article{1,
author = "Justyna Szulich-Kałuża and Piotr Stanisz Dariusz Wadowski Małgorzata Nowak Mirosław Chmielewski",
title = "The Catholic Church in Poland, Her Faithful, and the Restrictions on Freedom to Practise Religion during the First Wave of the COVID-19 Pandemic",
journal = "Religions",
year = "2022",
number = "12",
pages = "1-25"
}
Cytowanie w formacie APA:
Szulich-Kałuża, J. and Piotr Stanisz Dariusz Wadowski Małgorzata Nowak Mirosław Chmielewski(2022). The Catholic Church in Poland, Her Faithful, and the Restrictions on Freedom to Practise Religion during the First Wave of the COVID-19 Pandemic. Religions, 12, 1-25.