Szkoła jako instrument politycznej legitymizacji władzy partii komunistycznej w Polsce (1944-1989)
[School as an instrument of political legitimation of communist party's power in Poland (1944-1989)]

Książka naukowa recenzowana

Miejsce: Lublin
Rok wydania: 2015
Streszczenie: Niniejsza praca składa się z trzech rozdziałów, wstępu i zakończenia. We wstępie zostały omówione teorie związane z uprawomocnieniem władzy politycznej (różne definicje pojęcia legitymizacji i legitymacji politycznej) oraz strategie legitymizacyjne wykorzystywane przez rządzących w reżimach demokratycznych i monocentrycznych. W pierwszym rozdziale przeanalizowano strategie legitymizacyjne stosowane przez centralne władze Polski Ludowej. Omówiono typy legitymizacji i podstawowe argumenty wykorzystywane w celu uzyskania społecznej aprobaty dla sprawowanej przez partię władzy oraz tworzonego przez nią systemu. Wydaje się, że najważniejszym typem stała się legitymizacja przez edukację i wychowanie prowadzona za pośrednictwem systemu oświaty. Dlatego drugi rozdział został poświęcony miejscu oświaty w procesie reprodukcji systemu politycznego oraz ładu społecznego w Polsce w latach 1944-1989. Przy okazji został również omówiony kształt systemu oświatowego oraz rola szkoły w procesie socjalizacji politycznej oraz edukacji społecznej. W ostatniej części poddano analizie argumenty i strategie legitymizacyjne zawarte w treściach nauczania oraz wzorcu wychowawczym. Podkreślono dążenie władz do kreacji kolektywnej (zbiorowej) tożsamości aksjologicznej. Przyjęto bowiem, że najpierw należy nauczyć wszystkich jednakowej prawdy, warunkującej przyszłą akceptację ładu społecznego . Kształtowanie tożsamości polegało m.in. na odwołaniu się do wartości akceptowanych przez ogół społeczeństwa – np. zmodyfikowany patriotyzm. Stanowiły one argumenty służące pośredniej legitymizacji władzy partii komunistycznej i tworzonego przez nią systemu politycznego. W zakończeniu podjęta została próba cząstkowej odpowiedzi na pytanie, czy władze komunistyczne uzyskały jakąś formę legitymacji, czy była to legitymacja społeczna (realna) (efekt powstania aksjologicznej tożsamości między władzą a rządzonym), czy posłuszeństwo było raczej wyrazem strachu przed represjami za niesubordynację.
Słowa kluczowe: legitymizacja polityczna, edukacja, system monocentryczny, PZPR, Polska Ludowa


Cytowanie w formacie Bibtex:
@book{1,
author = "Jacek Wołoszyn",
title = "Szkoła jako instrument politycznej legitymizacji władzy partii komunistycznej w Polsce (1944-1989)",
year = "2015",
}

Cytowanie w formacie APA:
Wołoszyn, J. (2015). Szkoła jako instrument politycznej legitymizacji władzy partii komunistycznej w Polsce (1944-1989). Lublin: